Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Laan-Geselschap, Remco Dijkstra en Nijkerken-de Haan over het bericht ‘Venlo hotspot voor snelwegcrimineel’

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister
van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 26 juni 2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2018–2019, nr. 2670.

Vraag 1

Kent u het bericht «Venlo hotspot voor snelwegcrimineel» van 19 april 2019?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat vrachtwagenchauffeurs in Nederland van alle EU-landen de grootste kans
hebben slachtoffer te worden van transportcriminaliteit zoals overvallen en ladingdiefstallen?

Antwoord 2

Vergeleken met andere Europese landen is het aantal geregistreerde meldingen van transportcriminaliteit
in Nederland relatief hoger. Echter, omdat onduidelijk is hoe groot de aangiftebereidheid
is in de omliggende landen, zijn geen harde conclusies te trekken over de relatieve
kans op het worden van slachtoffer. Uit beschikbare cijfers2 blijkt dat de meeste transportcriminaliteit plaatsvindt in de omgeving van Europese
logistieke hotspots. Daarnaast bestaat er een relatie tussen de aard van de vervoerde
goederen en de kans op diefstal. Het gaat over het algemeen om diefstalgevoelige goederen
die op de zwarte markt makkelijk verhandelbaar zijn.

Door de Nederlandse politie wordt aandacht besteed aan het inzichtelijk maken van
ladingdiefstallen. Een deel van die informatie wordt gedeeld met de betreffende branche,
zodat die daar preventieve maatregelen op kan nemen. Binnen andere EU-landen wordt
wellicht anders omgegaan met het registeren en delen van informatie betreffende ladingdiefstallen,
waardoor een vertekend beeld met Nederland zou kunnen ontstaan.

Vraag 3 en 4

Wat vindt u van de schrikbarende cijfers van 437 incidenten in 2018 die in Nederland
zijn geregistreerd door de Transported Asset Protection Association (TAPA)?

Deelt u de mening dat dit aantal incidenten moet worden teruggedrongen omdat dit ten
eerste voor rompslomp en kosten zorgt bij ondernemers en ten tweede slecht is voor
het vestigingsklimaat?

Antwoord 3 en 4

Het aantal incidenten is nog steeds hoog, maar het is goed te constateren dat het
aantal ladingdiefstallen volgens TAPA is gedaald van 579 in 2017 naar 437 in 2018.
Publieke en private partners zetten zich er voor in om de diefstalcijfers verder terug
te dringen. Dit komt het vestigingsklimaat ten goede.

Vraag 5

Is bekend op/bij welke specifieke locaties/voorzienigen of in welke gevallen de rovers
in het algemeen toeslaan? Zo ja, wat kan er op deze locaties of in deze gevallen verbeterd
worden en wat is daarvoor nodig? Bent u bereid samen met de provincies die grenzen
aan de transportas Rotterdam- Ruhrgebied te bezien op welke plekken beveiligde parkeerplaatsen
noodzakelijk worden geacht?

Antwoord 5

De meeste gevallen van transportcriminaliteit vinden plaats op onbeveiligde parkeerterreinen
langs de snelwegen en op het onderliggend wegennet. Bekend is dat organisaties als
TAPA op basis van meldingen «zwarte lijsten» bijhouden van locaties waar relatief
veel incidenten plaatsvinden. Vervoerders die voor TAPA leden rijden, mogen niet parkeren
op deze parkeerplaatsen. De politie heeft een structurele samenwerking en informatie-uitwisseling
met TAPA. De politie bepaalt al dan niet in overleg met partners waar de hotspots
ten aanzien van ladingdiefstallen liggen en neemt op deze hotspots preventieve maatregelen.

Op de verzorgingsplaatsen langs de snelwegen is sprake van een basisbeveiligingsniveau
in de vorm van voldoende licht en zicht. Dit omdat deze gratis parkeervoorzieningen
bedoeld zijn voor een korte stop. In het kader van het programma Goederencorridors
is onderzocht op welke plaatsen beveiligde parkeerplaatsen noodzakelijk zijn. Ook
wordt met financiële steun vanuit Europa (CEF-subsidie) momenteel gewerkt aan de totstandkoming
van ruim 800 beveiligde langparkeerplekken op vier locaties aan de zuidoostelijke
goederenvervoercorridors: uitbreiding Maasvlakte Plaza, Dordtse Kil, Asten-Nobis en
uitbreiding Venlo James Cook. Doel is binnen 5 jaar te komen tot een samenhangend
Europees netwerk van beveiligde truckparkings. Het is aan het bedrijfsleven om zo
veel mogelijk gebruik te maken van deze beveiligde truckparkings.

Vraag 6

Deelt u de mening dat onderzocht moet worden of ook terreinen van transportondernemers
zelf, die zich bevinden nabij de infrastructuur, gebruikt kunnen worden als beveiligde
parkeerplaatsen? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Ja ik deel deze mening. Op initiatief van evofenedex en TLN is met steun van de overheid
een netwerk van kleinschalige locaties op zogeheten Logistieke Ontkoppelpunten (LOP’s
ontwikkeld (Truckbreak) waar chauffeurs hun vrachtauto kortstondig kunnen parkeren
of ontkoppelen. Het betreft deels terreinen van logistieke dienstverleners en deels
terreinen van verladers. Met TruckBreak staan chauffeurs en hun ontkoppelde lading
veilig en legaal op een parkeerplaats dicht bij het hoofdwegennet. Door middel van
een online reserveringssysteem kan een TruckBreak-plek geboekt worden.

Gedurende de afgelopen jaren is geïnvesteerd in het uitbreiden van het aantal beveiligde
parkeerterreinen voor vrachtauto’s in en om Venlo. Desalniettemin worden nog veel
vrachtauto’s geparkeerd buiten die beveiligde terreinen.

Vraag 7

Deelt u de mening dat mobiel banditisme nadrukkelijker op de agenda moet worden gezet
in de EU, aangezien landen waar deze criminelen vandaan komen hun verantwoordelijkheid
moeten nemen? Zo ja, op welke wijze gaat u dit aankaarten bij uw collega’s? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 7

Er wordt actief samengewerkt in Europees verband, onder meer via EMPACT en via bilaterale
contacten. Daarnaast is in 2018 een Taskforce mobiel banditisme ingericht. De taskforce
heeft tot doel Nederland onaantrekkelijk te maken voor mobiele bendes. Politie, Openbaar
Ministerie (OM), gemeenten, Detailhandel Nederland, Transport en Logistiek Nederland
en het Ministerie van Justitie en Veiligheid voeren samen met andere partners een
integraal actieplan uit om mobiel banditisme tegen te gaan en de daders aan te pakken.
Hierbij wordt ook actief samengewerkt met buur- en bronlanden om mobiele bandieten
aan te pakken. Een voorbeeld van goede internationale samenwerking tegen mobiele bendes
zijn de Triviumacties tegen mobiel banditisme. Deze acties worden twee keer per jaar
uitgevoerd, waarbij op snelwegen, parkeerplaatsen, het onderliggende wegennet, maar
ook op het water en in treinen integrale controles worden uitgevoerd. De Nederlandse
politie werkt hierbij samen met politiecollega’s van Europol en collega’s uit onder
meer Roemenië, Litouwen, Portugal, Polen, Cyprus, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië.
In verschillende Europese landen worden dan soortgelijke acties uitgevoerd. De meeste
recente Trivium actie van 14 mei tot en met 17 mei heeft in Nederland geleid tot circa
negentig aanhoudingen.

Vraag 8

Deelt u voorts de mening dat het onwenselijk is dat verdachten uit het buitenland,
zoals het geval is bij de Roemeense bende, hun proces in vrijheid mogen afwachten
waardoor zij hun straf kunnen ontlopen door te vluchten? Zo ja, hoe kan dit in de
toekomst worden voorkomen?

Antwoord 8

Het is algemeen bekend dat deze daders veelal niet wachten tot zij voor de rechter
mogen verschijnen, maar direct het land verlaten en naar een ander land uitwijken.
Het OM en de politie doen er alles aan om dit type verdachten zo snel mogelijk op
zitting te krijgen en de zaak inhoudelijk af te doen. Het OM werkt, waar mogelijk,
toe naar voorlopige hechtenis en eist sinds 1 mei 2019 ook hogere straffen voor mobiel
banditisme. Ik verwijs hiervoor naar de recent gepubliceerde strafvorderingsrichtlijn
Mobiel Banditisme.3 Ook werkt het OM aan het versnellen van het beslagproces en beslaglegging in het
buitenland. Aanvullend op de versterking in de opsporing en vervolging werkt het OM
in de Taskforce Mobiel Banditisme samen met o.a. TLN om te kijken hoe mobiel banditisme
in de transportsector voorkomen kan worden.

Vraag 9

Bent u bereid met Transport en Logistiek Nederland (TLN) in gesprek te treden teneinde
gezamenlijk met een plan van aanpak te komen om transportondernemers weerbaarder te
maken tegen inbrekerstuig? Zo ja, op welke termijn gaat u dit doen? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 9

Zowel in de taskforce mobiel banditisme als in de aanpak van ondermijnende criminaliteit
spreek ik regelmatig met TLN. Maatregelen om de weerbaarheid te verhogen zijn daarbij
een belangrijk onderwerp van gesprek.