Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Moorlag over ouderen die geen gebruik kunnen maken van een gunstige financiering van energiebesparingsmaatregelen

Antwoord van Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
5 februari 2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 1223.

Vraag 1

Kent u de Energiebespaarlening van het Nationaal Energiebespaarfonds?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat deze Energiebesparingsregeling niet beschikbaar is voor burgers van
75 jaar of ouder? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Antwoord 2

Nee, dit klopt niet helemaal. De Energiebespaarlening is beschikbaar als één aanvrager
jonger is dan 76 jaar. De grens ligt daarmee op 76 jaar maar er kan wel een lening
worden verstrekt als één aanvrager uit het huishouden jonger is dan 76 en de andere
aanvrager uit het huishouden 76 jaar of ouder is. Bij de inkomenstoets wordt dan het
inkomen van de jongste aanvrager benut, het eventuele inkomen van de oudere partner
niet.

Op verzoek van de provincies Drenthe en Overijssel biedt het Nationaal Energiebespaarfonds
inwoners uit deze provincies boven de 75 jaar de mogelijkheid om een Energiebespaarlening
af te sluiten. Gezien het verhoogde risico bij het verstrekken van Energiebespaarleningen
aan aanvragers boven de 75, staan deze provincies garant voor nakoming van de financiële
verplichtingen van deze leningnemers.

Vraag 3, 4, 5

Deelt u de mening dat ook ouderen moeten kunnen profiteren van deze gunstige financieringsmogelijkheid
om daarmee een bijdrage kunnen leveren aan de verduurzaming?

Deelt u ook de mening dat gezien de toenemende vergrijzing het belang toeneemt dat
ouderen toegang hebben tot financieringsfaciliteiten? Zo ja, hoe verhoudt zich dat
tot het feit dat de Energiebesparingsregeling niet open staat voor ouderen? Zo nee,
waarom deelt u deze mening niet?

Deelt u de mening dat de risico’s dat ouderen deze lening niet kunnen terugbetalen
beheersbaar zijn? Bijvoorbeeld omdat de lening die het Energiebesparingsfonds verstrekt
een lening voor een gerichte bestemming is die niet vrij beschikbaar is en gekoppeld
wordt aan het huis en dat mocht er na overlijden van de schuldenaar nog een restschuld
bestaan dat dat in mindering kan worden gebracht op de erfenis? Zo ja, wat gaat u
doen om er voor te zorgen dat de Energiebesparingsregeling ook voor ouderen boven
de 75 jaar beschikbaar wordt gesteld? Zo nee, waarom deelt u die mening niet?

Antwoord 3, 4, 5

Ik wil hierbij graag twee vragen onderscheiden. Op de vraag of ook ouderen de mogelijkheid
moeten hebben om hun woning te verduurzamen, antwoord ik graag bevestigend.

De andere vraag is of het ook verantwoord is om ouderen hiervoor een consumptieve
lening, zonder onderpand of hypotheek, te verstrekken. De Energiebespaarlening is
namelijk een consumptief krediet en moet in een periode van 7, 10 of 15 jaar worden
terugbetaald. Het antwoord op deze tweede vraag is minder eenvoudig en vergt nader
onderzoek en een goede uitwerking. Ik licht dit graag toe.

Achtergrond van de leeftijdsgrens is dat bij kredietverstrekking aan mensen op hogere
leeftijd, de kredietverstrekker een hoog risico loopt dat de lening bij overlijden
van de leningnemer niet of niet geheel wordt terugbetaald. Daarnaast is de vraag of
het wenselijk is dat bij overlijden een schuld (de lening) achterblijft bij de partner
of andere huisgenoot of erfgenamen. Dat de lening niet vrij beschikbaar is en bedoeld
voor de woning maakt het risico niet kleiner, aangezien het gaat om leningen zonder
onderpand of hypotheek. Dankzij de overheidsbijdrage in het publiek-private Nationaal
Energiebespaarfonds, is het mogelijk gebleken om een hogere leeftijdsgrens (76 jaar)
te hanteren dan gebruikelijk is. Veel geldverstrekkers hanteren bij een consumptieve
lening een leeftijdsgrens van tussen de 65 en 73 jaar.

Voor mensen boven de leeftijdsgrens van het Nationaal Energiebespaarfonds met overwaarde
op hun woning is het mogelijk om de overwaarde te gebruiken voor verduurzaming. Omdat
het belangrijk is dat ook ouderen zonder overwaarde mee kunnen doen aan de energietransitie,
bekijk ik wat de mogelijkheden zijn om hen beter te faciliteren bij de voorfinanciering
van verduurzaming. Dit wordt meegenomen bij de uitwerking van een financieringsfonds
voor huishoudens en verenigingen van eigenaren die nu niet in aanmerking komen voor
financiering, aangekondigd in de aanbiedingsbrief bij het ontwerpKlimaatakkoord van
21 december 2018 van de Minister van EZK.

Vraag 6

Bestaan er nog meer faciliteiten ten behoeve van energiebesparing of duurzame energie
waar ouderen geen gebruik van mogen maken? Zo ja, welke faciliteiten zijn dat en waar
uit bestaan de belemmeringen voor ouderen? Indien er belemmeringen zijn, bent u dan
bereid te bevorderen dat deze worden weggenomen?

Antwoord 6

Voor zover mij bekend bestaan er alleen belemmeringen voor ouderen bij het verkrijgen
van een lening voor energiebesparing, in verband met de bovengenoemde redenen.