Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Teunissen over de bloemenveiling in Aalsmeer die een gigantische plastic afvalberg produceert en daar jaarlijks miljoenen euro’s aan verdient

Antwoord van Staatssecretaris Van Veldhoven-Van der Meer (Infrastructuur en Waterstaat)
(ontvangen 27 december 2018).

Vraag 1

Kent u het bericht «Bloemenveiling verdient miljoenen aan plastic afvalberg»?1

Antwoord 1

Ja, ik ben van dit bericht op de hoogte.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat er op de bloemenveiling in Aalsmeer
jaarlijks 180 miljoen plantentrays worden weggegooid, die samen goed zijn voor zo’n
23 miljoen kilo plasticafval per jaar? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Er zijn goede kansen voor het verduurzamen van de plantentrays die worden gebruikt
in de bloemenveilingen.

Medio 2016 heeft het Kamerlid Cegerek vragen gesteld over deze problematiek, na signalen
van de Plastic Soup Foundation over het onnodig gebruik van eenmalige plantentrays.
Mijn voorganger heeft toen aangegeven een LCA-onderzoek naar diverse opties voor verduurzaming
af te wachten, maar het ook aan de sierteeltbranche, waaronder Flora Holland, te laten
om maatregelen te nemen in het kader van hun producentenverantwoordelijkheid.

Ik constateer dat Flora Holland in het kader van de producenten-verantwoordelijkheid
gehouden is om te voldoen aan de essentiële eisen voor verpakkingen. Die verplichten
om alleen verpakkingen op de markt te brengen die zodanig zijn ontworpen dat hergebruik
of recycling mogelijk is en dat het milieueffect bij het verwijderen van verpakkingsafval
zoveel mogelijk wordt beperkt. Uit de LCA studie, die in het voorjaar van 2018 is
gepubliceerd door Flora Holland, blijkt dat meervoudig bruikbare plantentrays beter
zijn voor het milieu dan enkelvoudige trays. Bovendien beschikt Flora Holland al over
goede retoursystemen voor andere emmers en trays. Ik zie dan ook alle reden om te
kiezen voor meermalig te gebruiken plantentrays.

Vraag 3

Erkent u dat deze plastic afvalberg is te voorkomen via een statiegeldsysteem, zoals
al in 1996 wetenschappelijk is aangetoond en in de praktijk al lang is bewezen?

Antwoord 3

Naar verluidt, passen de bloemenveilingen voor emmers en andere trays al jaren naar
tevredenheid een systeem van hergebruik en retourlogistiek toe. Het ligt daarom voor
de hand om ook de onderhavige eenmalige trays te vervangen door meermalig te gebruiken
trays.

Vraag 4

Wat vindt u ervan dat een wegwerpsysteem aanzienlijk meer loont dan een statiegeldsysteem
(in het geval van de bloemenveiling in Aalsmeer respectievelijk 52 miljoen euro en
5 miljoen euro) en dat zonder het wegwerpsysteem de bloemenveiling mogelijk zelfs
verlies zou draaien?

Antwoord 4

Ik ben voorstander van hergebruik waar dit kan. Er zijn omstandigheden waar hergebruik
in de praktijk leidt tot een minder duurzaam resultaat dan eenmalig gebruik met volledige
recycling. De bloemenveilingen zijn logistieke dienstverleners, die zeker in staat
moeten zijn om door te rekenen wat het meest duurzame alternatief is.

Vraag 5

Erkent u dat de marktwerking daarmee verkeerde prikkels geeft die de circulaire economie
frustreren? Zo ja, op welke wijze kunt u hier op bijsturen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Op ambtelijk niveau is naar aanleiding van het artikel in «Follow the Money» contact geweest met Flora Holland en de Vereniging Bloemenveilingen in Nederland
(VBN). Flora Holland en VBN hebben inmiddels aangegeven dat zij op dit moment samen
met hun leden en klanten een plan uitwerken (inclusief doelstellingen) om op korte
termijn (1) het gebruik van meermalige trays te bevorderen en (2) het hergebruik van
materiaal van eenmalige trays te verhogen. Zij hebben de ambitie uitgesproken om op
langere termijn te komen tot maximale circulariteit in transportverpakkingen. Ik houd
de vinger aan de pols.

Vraag 6

Wat vindt u ervan dat de bloemenveiling middels haar monopolypositie milieuvriendelijke
innovaties, zoals een statiegeldsysteem, buiten de deur houdt? Was u hiervan op de
hoogte en heeft u hier al eerder op ingegrepen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Flora Holland en VBN geven aan te werken aan verduurzaming van hun verpakkingen, door
meer recycling en hergebruik, maar ook door nieuwe, duurzame materialen toe te laten
(zoals van papierpulp).

Vraag 7

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat de veilingen blijven vasthouden aan
wegwerpplantentrays, terwijl er een goedkope en herbruikbare tray beschikbaar is die
minstens driemaal milieuvriendelijker is? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Ik heb gelet op de signalen die ik heb ontvangen van Flora Holland en de VBN vooralsnog
geen reden om aan te nemen dat zij voornemens zijn vast te blijven houden aan de eenmalig
te gebruiken trays. Wel begrijp ik, dat zij alleen directe invloed kunnen uitoefenen
op trays die «via de klok» worden gebruikt in de handelsketen van bloemen en planten.
In de praktijk gaan ook veel eenmalige trays rechtstreeks van kweker naar afnemer
zonder tussenkomst van de bloemenveilingen.

Vraag 8

Bent u bereid uw invloed aan te wenden voor een zo snel mogelijke overstap van wegwerpsysteem
naar statiegeldsysteem? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Ik heb Flora Holland en de VBN uitgenodigd om hun ambitie om eenmalige trays uit te
faseren neer te leggen in een «pledge» waarbij zij zich kunnen aansluiten bij het
te sluiten Plastic Pact. Beide partijen hebben aangegeven dit voorstel aan hun achterban
voor te leggen. Ik zie uit naar de uitkomsten van dit achterbanoverleg en zal op basis
daarvan bepalen of en zo ja welke vervolgstappen nodig zijn.