Stenogram : Stemmingen moties Gevangeniswezen

Vergaderjaar 2024-2025

Vergaderingnummer 67

Te raadplegen sinds
2025-06-13Inhoudsopgave

Gerelateerde informatie

Toon alle stukken over dossier24587Toon alle items in vergaderingHandelingen TK 2024-2025, 67

Stemmingen moties Gevangeniswezen

Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij het tweeminutendebat Gevangeniswezen,

te weten:

-de motie-Van Nispen c.s. over geen concessies doen aan de veiligheid van het gevangenispersoneel (24587, nr. 1029);

-de motie-Van Nispen/Lahlah over afzien van de nullijn en een tijdelijke kraptetoeslag invoeren voor gevangenispersoneel (24587, nr. 1030);

-de motie-Van Nispen c.s. over niet-gebonden geestelijke verzorging aanbieden in penitentiaire inrichtingen (24587, nr. 1031);

-de motie-Lahlah c.s. over uitspreken dat er bij de Voorjaarsnota middelen vrijgemaakt moeten worden voor de capaciteit in het gevangeniswezen (24587, nr. 1032);

-de motie-Lahlah c.s. over onderzoeken hoe korte gevangenisstraffen omgezet kunnen worden in alternatieve straffen (24587, nr. 1033);

-de motie-Wijen-Nass c.s. over opties uitwerken om gedetineerden eerder in te sluiten en dag- en werkprogramma's in te perken (24587, nr. 1034);

-de motie-Wijen-Nass c.s. over de voorgenomen maatregel om gedetineerden vervroegd vrij te laten niet doorvoeren (24587, nr. 1035);

-de motie-Bruyning over maatregelen om de druk op de detentiecapaciteit te verlichten (24587, nr. 1036);

-de motie-Eerdmans over een inventarisatie van recent gesloten gevangenissen en mogelijke noodgevangenissen (24587, nr. 1037);

-de motie-Eerdmans over meer gebruik van meerpersoonscellen (24587, nr. 1038);

-de motie-Eerdmans over het OM-besluit om strafbeschikkingen op te leggen voor delicten met een celstraf van maximaal zes jaar terugdraaien (24587, nr. 1039);

-de motie-Eerdmans over asielzoekers die misdrijven plegen uitzonderen van de nieuwe werkwijze van het OM (24587, nr. 1040);

-de motie-Sneller c.s. over gedetineerden niet zonder voorwaarden vervroegd vrijlaten (24587, nr. 1041);

-de motie-Sneller c.s. over structurele oplossingen bieden en slimmer straffen faciliteren (24587, nr. 1042);

-de motie-Ellian over verkenning van de inzetbaarheid van voormalige detentieboten (24587, nr. 1043);

-de motie-Ellian over het beperken van de mogelijkheden voor gedetineerden om te klagen (24587, nr. 1044).

(Zie vergadering van 20 maart 2025.)

De voorzitter:

Op verzoek van de heer Eerdmans stel ik voor zijn motie (24587, nr. 1039) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

De voorzitter:

De motie-Sneller c.s. (24587, nr. 1042) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt:

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat sprake is van code zwart in het gevangeniswezen en dat daardoor op korte termijn onwenselijke maatregelen onvermijdelijk zijn;

overwegende dat het kabinet tot nu toe echter onvoldoende perspectief heeft geboden op een structurele oplossing voor de problematiek in het gevangeniswezen en het "wegwerken" van de grote voorraad zelfmelders;

verzoekt de regering om de Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting (Rtvi) alleen aan te passen om gedetineerden langer dan drie dagen voor het einde van hun detentie te kunnen "heenzenden" als het kabinet zich duidelijk gecommitteerd heeft aan:

-het creëren van de randvoorwaarden om voldoende gekwalificeerd personeel te werven en het voorzien in structureel voldoende fysieke detentiecapaciteit;

-het maximaal faciliteren van slimmere straffen alsmede het waar mogelijk en nodig inzetten op intensivering van advisering door de reclassering van de rechter-commissaris bij de beslissing over (het schorsen van) de voorlopige hechtenis,

en gaat over tot de orde van de dag.

Zij krijgt nr. 1046, was nr. 1042 (24587).

Ik stel vast dat wij hier nu over kunnen stemmen.

Er zijn een aantal stemverklaringen. We beginnen met de heer Van Nispen van de fractie van de SP.

De heer Van Nispen (SP):

Dank u wel, voorzitter. Ik wil graag onze stem verklaren op de motie op stuk nr. 1035 van de BBB. Want helemaal niemand wil gevangenen eerder vrijlaten: de SP niet en de staatssecretaris zelf ook niet. Maar door onverantwoorde bezuinigingen in het verleden is het nu code pikzwart in het gevangeniswezen. Makkelijke oplossingen voor de korte termijn zijn er niet meer. We hebben zelf voorstellen ingediend en voorstellen medeondertekend om te investeren in het gevangenispersoneel en voor het verbinden van strenge voorwaarden aan de vrijlating, zoals de enkelband. Maar als je nu vanuit de coalitie moties gaat indienen die zeggen dat de staatssecretaris gevangenen niet eerder mag vrijlaten zonder dat er een realistisch alternatief in staat wat er dan wel kan gebeuren, dan is dat onverantwoord. Praat met het gevangenispersoneel, en je hoort dat de rek er totaal uit is. De werkdruk is al te hoog. Het werk is al onveilig. Als je het eerder heenzenden van gevangen als maatregel nu afschiet, zet je daarmee de veiligheid van het gevangenispersoneel op het spel. Die grens mogen we niet overgaan. Daarom zal de SP tegen deze motie stemmen. Je weet al dat de staatssecretaris dit ook niet gaat doen. Want als die motie onverhoopt wordt aangenomen, dan verdient niet deze staatssecretaris straks een motie van wantrouwen, maar eigenlijk de partijen die het gevangeniswezen kapotbezuinigd hebben en die vandaag de dag de veiligheid van het gevangenispersoneel op het spel zetten.

Dank u wel.

De voorzitter:

Ik vind dit geen stemverklaring meer. Maar uw fractie is het met mij oneens, begrijp ik. Dan mevrouw Bikker, eveneens met een stemverklaring.

Mevrouw Bikker (ChristenUnie):

Voorzitter. In onze rechtsstaat is het van groot belang dat rechterlijke vonnissen worden uitgevoerd en dat celstraffen worden uitgezeten. Die overtuiging zie ik stevig en vurig bij de staatssecretaris. Zij staat echter ook voor de veiligheid van het gevangenispersoneel en ziet de feiten onder ogen dat er te lang te weinig is geïnvesteerd in voldoende capaciteit en voldoende cellen. Dat maakt dat mijn fractie het duidelijk vindt dat zij op dit moment de stoere weg bewandelt, niet van chaos, maar van duidelijk maken dat het code zwart is, dat er extra geld nodig is voor meer gevangenissen, maar dat er ook helderheid moet worden gegeven. Wij zullen daarom tegen de moties op de stukken nrs. 1034 en 1035 stemmen van de BBB, die wat ons betreft onverantwoord omgaat met het gevangenispersoneel en onverantwoord omgaat met een staatssecretaris die haar verantwoordelijkheid kent en het opneemt voor de rechtsstaat en het gevangenispersoneel.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan de heer Sneller, D66.

De heer Sneller (D66):

Over dezelfde motie, voorzitter. De staatssecretaris vraagt de Kamer om te kiezen tussen een moeilijke beslissing en de fantasieoplossingen van een deel van de coalitie. De werkelijkheid is code zwart in het gevangeniswezen. De werkelijkheid is een steeds verder groeiende groep veroordeelden die vrij rondloopt. De werkelijkheid is dat als er nu niets verandert, er binnenkort geen cel beschikbaar is voor iemand die wordt opgepakt voor moord. Laten we hier heel duidelijk zijn over de rol van de coalitiepartijen. Zij hebben deze staatssecretaris geen euro extra gegeven, terwijl de problemen al lang en breed bekend waren. Zij hebben de nullijn afgesproken, waardoor het werven — dat is probleem nummer één — met de handen op de rug gebeurt. Deze gang van zaken is het extraparlementaire ver voorbij. Dit is gewoon onverantwoord. Wij stemmen tegen de motie op stuk nr. 1035.

De voorzitter:

Ook dit vind ik geen stemverklaring. De heer Boswijk.

De heer Boswijk (CDA):

Dank u wel, voorzitter. Besturen is moeilijke keuzes maken en soms ook pijnlijke besluiten nemen. Niemand in deze Tweede Kamer vindt het een juiste of een fijne beslissing om veroordeelden eerder vrij te laten. Het voelt onverteerbaar. Tegelijkertijd hebben we allemaal, ook in deze Tweede Kamer, de noodkreet van cipiers gehoord dat de werkdruk nu al hoog is en dat verdere versobering leidt tot onveiligheid, waardoor nog meer cipiers de dienst zullen verlaten, waardoor er nog grotere nood komt, waardoor de veiligheid nog verder onder druk komt te staan. We hebben ook de staatssecretaris gehoord, die heeft gezegd dat de afspraken in het hoofdlijnenakkoord haar opdracht niet makkelijker, maar juist moeilijker maken. Tegelijkertijd zien we nu een aantal coalitiepartijen een motie indienen die deze staatssecretaris eigenlijk pootje haakt en tegen de cipiers zegt: we hebben jullie noodkreet gehoord, maar zoek het uit. Dat vinden wij onverantwoord en onvolwassen. Daarom zullen wij tegen de moties op de stukken nrs. 1034 en 1035 stemmen.

De voorzitter:

Mevrouw Bruyning, NSC.

Mevrouw Bruyning (NSC):

De katheder staat wel heel erg hoog. O, hij gaat omlaag. NSC staat ervoor dat vonnissen opgelegd door de rechter worden uitgevoerd. Dit is een van de waarborgen in onze rechtsstaat. Tegelijkertijd zien wij de nijpende situatie waarin het gevangeniswezen zich bevindt. De afgelopen jaren is beleid gevoerd waardoor onder andere 26 gevangenissen zijn gesloten en personeel is bedankt. De motie op stuk nr. 1035 biedt geen enkele oplossing voor de problemen die voorliggen, waardoor deze alleen nog maar groter zullen worden. NSC staat voor het kijken naar structurele oplossingen, zowel in het moment als op de lange termijn, daarom zullen wij tegen de motie op stuk nr. 1035 stemmen.

Voorzitter. Dan de motie op stuk nr. 1040. Over dit onderwerp is geen debat gevoerd. Dit vindt pas over twee weken plaats. Daarom deze stemverklaring over een motie die beter dáár ingediend had kunnen worden. NSC deelt het dictum en vindt dat het beleid van het Openbaar Ministerie van voor 1 februari weer van kracht moet worden. Daarbij kwamen asielzoekers niet in aanmerking voor een strafbeschikking. Dat vinden wij verstandig en daarom zullen wij alsnog voor deze motie stemmen, ook al is het onderwerp niet aan de orde gekomen tijdens het debat.

De voorzitter:

De heer El Abassi van DENK. De laatste stemverklaring.

De heer El Abassi (DENK):

Voorzitter. We stemmen vandaag over een rechtse, populistische spierballenmotie die puur voor de bühne is ingediend. Politiek rechts heeft jarenlang verzaakt te investeren in voldoende gevangeniscapaciteit. Niemand wil dat gevangenen eerder vrijkomen. Maar komen met schijnoplossingen terwijl ze zelf 26 gevangenissen hebben gesloten: de hypocrisie is stuitend. Het is doormodderen …

De voorzitter:

Ook dit vind ik geen stemverklaring. Dit is gewoon een derde termijn.

De heer El Abassi (DENK):

… op de huidige manier en alleen maar komen met schijnoplossingen. We willen het land niet laten gijzelen door populistisch rechts, dat het eigen falen probeert te verhullen met een flutmotie. En uiteraard is het …

De voorzitter:

Ja, oké.

De heer El Abassi (DENK):

… zo dat we het kabinet willen laten vallen. Uiteraard is het zo dat we de staatssecretaris maar al te graag willen opzadelen met nog een probleem, maar we kunnen helaas niet meegaan met deze flutmotie en we stemmen daarom tegen …

De voorzitter:

Sorry, maar dit is echt geen stemverklaring.

De heer El Abassi (DENK):

... de motie op stuk nr. 1035. Dank u wel.

De voorzitter:

Dit is gewoon het herhalen van uw inbreng. Daar is een stemverklaring niet voor. Zo gaan stemmingen echt urenlang duren.

In stemming komt de motie-Van Nispen c.s. (24587, nr. 1029).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van Nispen/Lahlah (24587, nr. 1030).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Van Nispen c.s. (24587, nr. 1031).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, het CDA, de VVD en BBB voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Lahlah c.s. (24587, nr. 1032).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Lahlah c.s. (24587, nr. 1033).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Wijen-Nass c.s. (24587, nr. 1034).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, de VVD, BBB en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

Dan gaan we hoofdelijk stemmen over de motie op stuk nr. 1035 van mevrouw Wijen-Nass om de voorgenomen maatregel om gedetineerden vervroegd vrij te laten, niet door te voeren. Het woord is aan de griffier. Graag stilte.

In stemming komt de motie-Wijen-Nass c.s. (24587, nr. 1035).

Vóór stemmen de leden: Léon de Jong, Kamminga, Kisteman, Kops, De Kort, Markuszower, Martens-America, Van Meetelen, Van Meijeren, Meulenkamp, Michon-Derkzen, Mooiman, Edgar Mulder, Nijhof-Leeuw, Oostenbrink, Pierik, Van der Plas, Pool, Rajkowski, Ram, Rikkers-Oosterkamp, De Roon, Smitskam, Stoffer, Thiadens, Tielen, Uppelschoten, Valize, Van der Velde, Veltman, Vermeer, Vlottes, Vondeling, De Vos, De Vree, Aukje de Vries, Van der Wal, Wijen-Nass, Wilders, Yeşilgöz-Zegerius, Van Zanten, Aardema, Aartsen, Becker, Bevers, Blaauw, Boon, Van den Born, Martin Bosma, Boutkan, Buijsse, Van der Burg, Van Campen, Claassen, Crijns, Deen, Dekker, Tony van Dijck, Diederik van Dijk, Emiel van Dijk, Dral, Eerdmans, Van Eijk, Ellian, Erkens, Esser, Faddegon, Flach, Graus, Peter de Groot, Van Haasen, Heutink, Van den Hil en Van der Hoeff.

Tegen stemmen de leden: Joseph, Kahraman, Kathmann, Van Kent, Klaver, Koekkoek, Koops, De Korte, Kostić, Kröger, Krul, Lahlah, Van der Lee, Mohandis, Mutluer, Van Nispen, Nordkamp, Omtzigt, Ouwehand, Paternotte, Patijn, Paulusma, Pijpelink, Piri, Podt, Postma, Rooderkerk, Saris, Six Dijkstra, Slagt-Tichelman, Sneller, Soepboer, Stultiens, Teunissen, Timmermans, Tseggai, Vedder, Vijlbrief, Van Vroonhoven, Van Waveren, Welzijn, Van der Werf, Westerveld, White, Wingelaar, Van Baarle, Bamenga, Beckerman, Bikker, Bontenbal, Boomsma, Boswijk, Bromet, Bruyning, Bushoff, Ceder, Chakor, Dassen, Dijk, Inge van Dijk, Olger van Dijk, Dobbe, El Abassi, Ergin, Gabriëls, Grinwis, Haage, Heite, Hirsch, Holman, De Hoop, Idsinga, Daniëlle Jansen en Jetten.

De voorzitter:

Ik constateer dat 74 leden voor deze motie hebben gestemd en 74 ertegen, zodat de stemmen staken.

Volgende week proberen we het nog een keer.

In stemming komt de motie-Bruyning (24587, nr. 1036).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Eerdmans (24587, nr. 1037).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van Volt ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Eerdmans (24587, nr. 1038).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van NSC, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Eerdmans (24587, nr. 1040).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van NSC, de SGP, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Sneller c.s. (24587, nr. 1041).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie, het CDA, BBB, JA21 en FVD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de gewijzigde motie-Sneller c.s. (24587, nr. 1046, was nr. 1042).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie en het CDA voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat de uitslag bij handopsteken niet kan worden vastgesteld.

Ik doe 'm nog een keer over.

In stemming komt de gewijzigde motie-Sneller c.s. (24587, nr. 1046, was nr. 1042).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, GroenLinks-PvdA, de PvdD, DENK, Volt, D66, NSC, de ChristenUnie en het CDA voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat de uitslag bij handopsteken niet kan worden vastgesteld.

Omdat we de uitslag niet kunnen vaststellen, moeten we er even hoofdelijk over stemmen. Maar daar is de heer Sneller.

De heer Sneller (D66):

Omdat ik het wel redelijk kan voorspellen: laten we deze volgende week doen.

De voorzitter:

Dan doen we het volgende week.

Op verzoek van de heer Sneller stel ik voor zijn gewijzigde motie (24587, nr. 1046, was nr. 1042) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

De voorzitter:

Dan gaan we stemmen over de gewijzigde motie-Sneller c.s. (24587, nr. 1046, was nr. 1042) over een structurele oplossing bieden en … Sorry, herstel. Ik kan geen genoeg krijgen van die motie, meneer Sneller!

In stemming komt de motie-Ellian (24587, nr. 1043).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SP, D66, NSC, de ChristenUnie, de SGP, het CDA, de VVD, BBB, JA21, FVD en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Ellian (24587, nr. 1044).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, de VVD, BBB, JA21 en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.