Stenogram : Milieuraad
9 Milieuraad
Vergaderjaar 2024-2025
Vergaderingnummer 66
Te raadplegen sinds
2025-06-12Inhoudsopgave
Gerelateerde informatie
Toon alle stukken over dossier21501-08Toon alle items in vergaderingHandelingen TK 2024-2025, 66
Voorzitter: Kamminga
Milieuraad
Aan de orde is het tweeminutendebat Milieuraad (CD d.d. 13/03).
De voorzitter:
Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Milieuraad naar aanleiding van een commissiedebat gehouden op 13 maart. Dus dat was vorige week. Ik heet de leden van harte welkom, en uiteraard ook de staatssecretaris en de mensen op de publieke tribune of die dit elders volgen. We hebben zes sprekers, met als eerste spreker het lid Kostić namens de Partij voor de Dieren. Ik nodig haar dan ook uit om haar inbreng te komen doen.
Kamerlid Kostić (PvdD):
Voorzitter. In het commissiedebat had ik het grofweg over twee belangrijke zaken. Aan de ene kant is het belangrijk dat we onafhankelijk zijn van allerlei vreemde regimes voor onze grondstoffen, dat die grondstoffen betaalbaar blijven en dat we dus inzetten op hergebruik en het verminderen van het gebruik van die grondstoffen. Een belangrijke stap daarin is om tweedehands en reparatie te bevorderen. Gelukkig is de EU daarmee bezig. Het zou dus goed zijn om daarop aan te sluiten.
Het tweede punt is dat we zien dat rijke bedrijven met een hele sterke lobby echt vooropgaan om onze doelen voor een leefbaar Nederland, zoals het aanpakken van pfas, te saboteren. Het zou goed zijn om de balans daarin te herstellen. Ik heb daarom twee moties.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat het voor kringloopwinkels met een sociaal oogmerk vanuit de Europese Btw-richtlijn mogelijk is om een lager btw-tarief toe te passen en een laag btw-tarief ook geldt voor sommige reparatiediensten;
constaterende dat de Europese Commissie het vanuit de Clean Industrial Deal nog makkelijker wil maken om tweedehands te bevorderen en daarom de Btw-richtlijn wil herzien;
constaterende dat het kabinet nog moet komen met een reactie op de Clean Industrial Deal;
verzoekt de regering om in haar reactie op de Clean Industrial Deal op te nemen dat ze zich actief zal inzetten om 0% btw op tweedehands en reparatiediensten juridisch mogelijk te maken,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Kostić, Grinwis en Stoffer.
Zij krijgt nr. 977 (21501-08).
Kamerlid Kostić (PvdD):
Een laatste motie.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de kosten van het opruimen van (de schade door) pfas voor de overheid in de miljarden kunnen lopen;
constaterende dat Nederland in Europa pleit voor een pfas-verbod;
overwegende dat er een stevige kapitaalkrachtige lobby gaande is om dit verbod tegen te houden;
overwegende dat deze kapitaalkrachtige tegenlobby de kwetsbare, algemene belangen van volksgezondheid en het milieu kan schaden;
verzoekt de staatsecretaris om bij de Milieuraad zijn zorgen over deze tegenlobby aan te kaarten en erop te blijven wijzen dat het verbod niet mag worden vertraagd, omdat de maatschappelijke kosten anders alleen maar verder oplopen,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door het lid Kostić.
Zij krijgt nr. 978 (21501-08).
Kamerlid Kostić (PvdD):
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel voor uw inbreng en de twee ingediende moties. Dan is het woord nu aan de heer Gabriëls namens GroenLinks-PvdA.
De heer Gabriëls (GroenLinks-PvdA):
Dank u wel, voorzitter. Voor grondstofonafhankelijkheid heb je circulaire productiecapaciteit nodig. Veel circulaire bedrijven vallen nu echter helaas om. Dat komt omdat hun circulaire producten niet kunnen concurreren met goedkope primaire producten van elders. Om de markt voor die circulaire producten te vergroten, dient GroenLinks-Partij van de Arbeid de volgende motie in.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende dat de geopolitieke situatie ertoe leidt dat het extra belangrijk is om toe te werken naar Europese grondstoffenonafhankelijkheid en de circulaire economie;
overwegende dat duidelijke en bindende Europese productstandaarden, zoals voor staal, plastic, cement ẹn metalen, bedrijven zekerheid geven over de toekomstige vraag naar circulaire producten en materialen;
constaterende dat nieuwe Europese wetgeving in het kader van de Clean Industrial Deal, zoals rondom circulaire voertuigen, ecodesign, decarbonisatie en bouwmaterialen, een belangrijke kans biedt om de vraag naar circulaire producten te vergroten;
verzoekt de regering om zich er in Europa voor in te zetten dat er bindende circulaire productstandaarden ontwikkeld en geïmplementeerd worden in de verschillende relevante Europese wetgevende kaders,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Gabriëls en Thijssen.
Zij krijgt nr. 979 (21501-08).
De heer Gabriëls (GroenLinks-PvdA):
En omdat ik "Clean Industrial Deal" zei, zal ik dat voor de heer Boutkan vervangen door: schone technologische ... Wat zei u nog meer? Industrie?
De voorzitter:
"Schone industriële overeenkomsten", zei de heer Boutkan buiten de microfoon. Dan dank ik uiteraard de heer Gabriëls, die alweer op zijn plekje zit, en heet ik de heer Bamenga welkom. Hij komt zijn inbreng doen namens D66.
De heer Bamenga (D66):
Dank u wel, voorzitter. Ik heb twee moties.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende dat Nederland met een kopgroep in Europa heeft gepleit voor een verbod op pfas en dat dit verbod in de maak is;
overwegende dat de landbouw is vrijgesteld van deze regels, ondanks dat er in Nederland zo'n 200.000 kilogram per jaar aan pfas-houdende bestrijdingsmiddelen worden verkocht en ondanks het negatieve effect op de gezondheid, zoals invloed op de hersenen, waardoor zwangere vrouwen en pasgeborenen risico lopen;
overwegende dat pfas-bestrijdingsmiddelen vaak afbreken tot tfa en dat deze stof recent als toxisch is geclassificeerd waardoor er strengere eisen gelden;
overwegende dat de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden de mogelijkheid biedt om bij nieuwe inzichten de toelating van bestrijdingsmiddelen versneld te herzien;
verzoekt de regering een versnelde herbeoordeling uit te voeren op pfas-houdende bestrijdingsmiddelen en deze uiterlijk in 2030 herzien te hebben,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Bamenga, Gabriëls en Kostić.
Zij krijgt nr. 980 (21501-08).
De heer Bamenga (D66):
De tweede motie.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende dat er 46 journalisten en 18 experts uit 16 landen met 184 openbaarmakingsverzoeken nodig waren om ruim 14.000 pfas-lobbydocumenten boven water te krijgen;
overwegende dat de Europese Commissie zich niet goed beschermt tegen de invloeden van de lobbyactiviteiten;
overwegende dat inschrijven in het transparantieregister van de Europese Unie vrijwillig is;
overwegende dat de Kamer zich in Nederland hardmaakt voor een openbaar lobbyregister;
verzoekt de regering om zich ook in Europa in te zetten voor meer transparantie en te pleiten voor een verplicht lobbyregister,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Bamenga, Gabriëls en Kostić.
Zij krijgt nr. 981 (21501-08).
De heer Bamenga (D66):
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Bamenga, voor uw inbreng namens D66. De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Buijsse namens de VVD.
De heer Buijsse (VVD):
Dank u wel, voorzitter. We hebben in het debat over de Milieuraad veel stilgestaan bij de Clean Industrial Deal. Als onderdeel van de Clean Industrial Deal komt er een circulaire-economiewet naar ons toe. Daar heb ik een motie over.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat op 26 februari jongstleden de Europese Commissie de Clean Industrial Deal heeft gepubliceerd en dat zij heeft aangekondigd als onderdeel hiervan voor eind 2026 met een circulaire-economiewet te komen;
overwegende dat België en Duitsland twee belangrijke exportlanden zijn voor onze ondernemingen in de circulaire economie en dat een gelijk speelveld op dit vlak belangrijk is;
verzoekt de regering om in Europees verband op te trekken met gelijkgezinde landen, zoals België en Duitsland, bij de voorbereidingen op en onderhandelingen over de aangekondigde EU-circulaire-economiewet,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door het lid Buijsse.
Zij krijgt nr. 982 (21501-08).
De heer Buijsse (VVD):
Dank u wel, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel voor uw inbreng namens de VVD. Het woord is aan de heer Boutkan namens de PVV. U heeft qua terminologie nog wat zendingswerk te doen, constateer ik, meneer Boutkan. "Clean Industrial Deal" blijft toch de term die in deze commissie het vaakst terugkomt. Maar wie weet.
De heer Boutkan (PVV):
Voorzitter, er zal nog eens een motie door mij worden ingediend om het Engels eruit te slopen en voortaan gewoon in het Nederland verder te gaan. Die komt nog een keer.
Voorzitter. De PVV heeft nu geen moties, maar wel een aantal vragen aan de staatssecretaris. Het principe dat de vervuiler betaalt, klinkt mooi, maar als we het over windmolens hebben, gaat deze vlieger niet op. Aan het eind van hun levensduur belanden de bladen van windmolens namelijk op de vuilnishoop. Alleen al in Europa gaat het al in 2025 om zo'n 60.000 ton composietafval. Dat neemt toe tot meer dan 800.000 ton in 2050. Kan de staatssecretaris zich er hard voor maken dat het opruimen van windmolens of van windmolengerelateerd afval onder de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid dient te vallen? Eventueel kan dat in Europees verband.
De Europese Commissie heeft de Schone Industriële Overeenkomst opgesteld, om daarmee de komende jaren het concurrentievermogen van de Europese industrie te verbeteren en die tegelijkertijd op één lijn te brengen met de Europese klimaat- en milieudoelstellingen. Die tijd hebben we niet. Bedrijven in de circulaire economie vallen bij bosjes om. Ook onze industrie gaat kopje onder door concurrentie uit het buitenland. De energiekosten zijn in Nederland hoger dan in andere Europese landen en veel hoger dan in andere delen van de wereld. Dat bij elkaar maakt productie hier financieel onhoudbaar. Daarbij kampen Nederlandse bedrijven ook nog eens met bovenop Europese eisen gelegde klimaat- en milieunormen.
Voorzitter. Ik herhaal het nog maar eens: het beleid is niet haalbaar, betaalbaar en realistisch. En dan stuurt Brussel een brief vol met prietpraat! Men praat over de concurrentiepositie, de Europese klimaatdoelen en de strategische onafhankelijkheid. Dit noemen we "wensdenken". Welke rol kan het kabinet vervullen om te voorkomen dat er nog meer industriële bedrijven in Nederland failliet gaan, de deuren tijdelijk sluiten of, nog erger, Nederland verlaten? Hoe gaat het kabinet om met de lijken in de kast die wij als erfenis hebben meegekregen en hoe komt het nu toch dat menig vertegenwoordiger van het bedrijfsleven nu schrikt van de huidige situatie en de noodklok luidt maar destijds stond te juichen over de groene overeenkomst en de energietransitie?
Tot slot, voorzitter. Wij zijn blij met het antwoord van de staatssecretaris dat hij niet deelneemt aan het snoepreisje naar Brazilië voor de alweer 30ste klimaattop. Dan blijft de vraag over wie dan wel namens het kabinet de halve wereld over gaat vliegen om een paar dagen te kletsen over klimaat en milieu.
Dank u wel, voorzitter.
De voorzitter:
Dank u wel voor uw inbreng namens de PVV. Dan zijn we nu aanbeland bij de laatste spreker van de zijde van de Kamer. Dat is de heer Soepboer namens Nieuw Sociaal Contract.
De heer Soepboer (NSC):
Voorzitter, dank. Laat ons vooropstellen dat Nieuw Sociaal Contract een groot voorstander is van een schoon milieu en ook van de meeste acties die we ondernemen om dat milieu te verbeteren. Soms schieten we echter door. In Europees maar ook in landelijk verband worden ook steeds meer dingen daartoe verboden. In het debat hebben we het met name gehad over de grote bedrijven, de grote plannen, de schone industriële overeenkomst. Ik wil me vandaag even focussen op het kleine maar toch hele belangrijke, namelijk het lokale. Ik hoop niet dat het ooit gaat gebeuren, maar ik kan niet uitsluiten dat Europese regelgeving en de implementatie daarvan ten koste zullen gaan van mooie lokale tradities. Daarom dien ik de volgende motie in.
Motie
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat Europese (milieu)wet- en regelgeving gevolgen kan hebben voor het voortbestaan van lokale tradities, zoals bijvoorbeeld paasvuren, carbidschieten en het inzamelen van oud ijzer en papier door verenigingen enzovoort;
constaterende dat implementatiewetgeving van Europese (milieu)wet- en regelgeving, gevolgen kan hebben voor het voortbestaan van lokale tradities;
verzoekt de regering het voortbestaan van lokale tradities standaard mee te wegen in haar afwegingskader en zich, waar dat van toepassing is, bij onderhandelingen over Europese wet- en regelgeving in te zetten voor het behoud daarvan;
verzoekt de regering bij de totstandkoming van landelijke (implementatie)wetgeving waar nodig uitzonderingsgronden in te bouwen om het voortbestaan van lokale tradities te waarborgen,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Soepboer en Wingelaar.
Zij krijgt nr. 983 (21501-08).
Dank u wel, meneer Soepboer, voor uw inbreng namens Nieuw Sociaal Contract. Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de termijn van de zijde van de Kamer. Er zijn zeven moties ingediend en er zijn een aantal vragen gesteld. De staatssecretaris heeft aangegeven ongeveer acht minuten nodig te hebben. Ik schors dus tot 15.09 uur.
De vergadering wordt van 15.00 uur tot 15.10 uur geschorst.
De voorzitter:
Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Milieuraad, naar aanleiding van een commissiedebat dat is gehouden op 13 maart. We hebben net de inbreng gehad van de zijde van de Kamer. Er zijn zeven moties ingediend en er is een aantal vragen gesteld. De staatssecretaris staat inmiddels klaar voor de beantwoording van die vragen en voor de appreciatie van de moties. Ik geef hem daartoe het woord.
Staatssecretaris Jansen:
Dank u wel, voorzitter. Ook dank aan de commissie voor de gestelde vragen en de ingediende moties. Ik zal beginnen met de drie vragen die ik heb gehad.
Ik begin met de vragen van de PVV, van de heer Boutkan. Welke rol kan het kabinet spelen in het voorkomen van het omvallen van bedrijven? Het kabinet heeft zijn visie hierop eind vorig jaar uiteengezet in de Kamerbrief over het EU-concurrentievermogen. De Clean Industrial Deal — sorry voor het Engels, meneer Boutkan — is het Europese antwoord hierop. Die ondersteunt de industrie in het maken van de transitie om concurrerend te blijven. Als u meer wilt weten over de industrie, verwijs ik u hiervoor graag door naar de ministers van EZ en van KGG. Ik zie dat de heer Boutkan daar iets over wil vragen, voorzitter.
De voorzitter:
Ja, ik zag het al. Ik hoopte nog op een schijnbeweging.
De heer Boutkan (PVV):
De staatssecretaris weet alles af van schijnbewegingen, met zijn voetbalachtergrond. Het stuk waar u naar verwijst, noemt ook een jaartal, namelijk 2026. Daar zijn we gewoon te laat mee. Wat nu gebeurt vereist gewoon actie, nu. De vraag blijft dus overeind: wat gaat het kabinet nú doen voor deze bedrijven?
Staatssecretaris Jansen:
We zijn dus inderdaad aan het kijken naar de situatie nu, want die is nijpend. Wij zien inderdaad dat recyclers het in een aantal sectoren ontzettend moeilijk hebben. Een aantal vallen inderdaad om. Zowel bij plasticrecyclers als in het bedrijfsleven zie je dat mensen het moeilijk hebben. Wij zijn samen met de minister van KGG aan het kijken of we sommige bedrijven in die sectoren die het moeilijk hebben kunnen helpen met overbruggingsregelingen. Twee weken geleden heb ik een gesprek gehad met de financiële wereld, dus met de banken, de verzekeraars en de pensioenfondsen, over de vraag hoe wij nou door middel van ons beleid consistentie kunnen realiseren, waardoor de investeerders bereid zijn om ook naar dit soort modellen te kijken en hier middelen voor vrij te maken. Dat zijn de dingen die wij op dit moment doen. Ik ben het met de heer Boutkan eens dat het ook heel ingewikkeld is en dat het ook lastig is met bedrijven die het op dit moment ongelofelijk zwaar hebben en zelfs omvallen of dreigen om te vallen. Maar dit is waar wij mee bezig zijn. Als ik een gouden oplossing had — dat zeg ik ook tegen de heer Boutkan, voorzitter — had ik die zeker ingezet, maar wij kunnen op dit moment alleen maar kijken of we misschien met maatwerk een aantal bedrijven kunnen redden. We hebben ze namelijk op lange termijn gewoon keihard nodig.
De voorzitter:
Tot slot, kort.
De heer Boutkan (PVV):
Ja, heel kort, voorzitter. De maatregelen die u noemt kunnen die bedrijven wel tijdelijk helpen, maar dan hebben ze nog steeds te maken met die hoge energierekening; laat staan dat sommige nog niet eens een aansluiting kunnen krijgen. Zitten daar dus ook mogelijkheden in binnen het kabinet?
Staatssecretaris Jansen:
De heer Boutkan heeft blijkbaar voorkennis, want wij hebben toevallig gisteren overleg gehad met de minister van KGG en de staatssecretaris van Financiën om juist te kijken naar het hele scala van alle aspecten die hier een rol spelen. De hoge energieprijs speelt hier inderdaad ook een rol, maar er zijn veel meer factoren. We proberen juist al die factoren naast elkaar te leggen. Op grond daarvan proberen wij met het juiste beleid te komen, juist om te voorkomen dat bedrijven nu op korte termijn omvallen. Want ik blijf het maar herhalen: we hebben ze gewoon keihard nodig, ook met het oog op toekomstige ontwikkelingen.
De voorzitter:
Dank u wel. Gaat u verder met de beantwoording van de resterende vragen.
Staatssecretaris Jansen:
De heer Boutkan vroeg wie er wél naar de alweer 30ste COP gaat. Het klopt dat ik daar niet naartoe ga. Het is uiteindelijk aan de ministers van KGG en van BZ om u hierover nader te informeren. Ik weet het op dit moment niet. Zodra er een besluit is genomen, zult u daarover worden geïnformeerd.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan gaan we door naar de moties.
Staatssecretaris Jansen:
Ik had nog één andere vraag, voorzitter.
De voorzitter:
Excuus.
Staatssecretaris Jansen:
Dat was de vraag over de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid en windmolens. Op die vraag heb ik op dit moment geen antwoord. Wij komen daar bij de Kamer op terug via EZ, waar de vraag uiteindelijk ligt.
De voorzitter:
Oké.
Staatssecretaris Jansen:
Dan kom ik bij de zeven moties.
De eerste motie, op stuk nr. 977, is van het lid Kostić, de heer Grinwis en de heer Stoffer, dus van de Partij voor de Dieren, de ChristenUnie en de SGP. Deze motie vraagt de regering om in hun reactie op de Clean Industrial Deal op te nemen dat wij ons actief zullen inzetten om 0% btw op tweedehands spullen en op reparatiediensten juridisch mogelijk te maken. Die motie moet ik ontraden. De motie verwijst, zoals ik zonet zei, inderdaad naar de CID. En daarin staat dat de Europese Commissie in 2026 met een voorstel komt voor btw op tweedehands goederen. Dat voorstel zien wij tegemoet. Op dit moment hebben we daar nog geen standpunt over ingenomen. Als we hier straks uiteindelijk een standpunt over willen innemen als kabinet, zullen we ook moeten kijken naar de afstemming met het ministerie van Financiën hierover.
De voorzitter:
Dan noteren we "ontraden" bij de eerste motie.
Staatssecretaris Jansen:
Dan de tweede motie. Dat is de motie op stuk nr. 978 van het lid Kostić van de Partij voor de Dieren. Die verzoekt de staatssecretaris om bij de Milieuraad de zorgen over de tegenlobby aan te kaarten en ervoor te pleiten dat deze lobby het verbod niet mag vertragen, aangezien de maatschappelijke kosten anders alleen maar oplopen. Dat ging over pfas, overigens. Ook deze motie moet ik ontraden. Op dit moment zijn de wetenschappelijke comités van het EU-agentschap ECHA aan zet om opinies op te stellen over de risico's van pfas en over de sociaal-economische analyse van de restrictie. De procedure kent meerdere momenten van inspraak voor alle belanghebbenden, zoals bedrijven maar ook ngo's. Dat is ook een groot goed, want openheid en transparantie versterken zowel de inhoudelijke analyse als het draagvlak voor de uiteindelijke besluiten. Het is wel verboden voor belanghebbenden om de individuele leden van de comités te benaderen, zeg ik tegen het lid Kostić. Daarmee zien wij dus geen risico op vertraging door de lobby. Om die reden ontraad ik de motie.
De voorzitter:
Dan de motie op stuk nr. 979.
Staatssecretaris Jansen:
De motie op stuk nr. 979 van de heer Gabriëls en de heer Thijssen …
De voorzitter:
De leden hebben allemaal de moties voor zich. U hoeft het verzoek dus niet op te lezen.
Staatssecretaris Jansen:
Sorry?
De voorzitter:
We hebben allemaal de moties bij de hand.
Staatssecretaris Jansen:
De motie op stuk nr. 979 geef ik oordeel Kamer.
De voorzitter:
De motie op stuk nr. 979 krijgt oordeel Kamer. Dan de motie op stuk nr. 980.
Staatssecretaris Jansen:
De motie op stuk nr. 980 wil ik ontraden. Het verzoek was om een versnelde herbeoordeling uit te voeren op pfas-houdende bestrijdingsmiddelen en deze uiterlijk in 2030 herzien te hebben. Op dit moment is de herbeoordeling van de pfas-houdende biociden al gestart. Die zal voor 2030 zijn afgerond. Voor biociden is deze motie dus ook niet nodig. Gewasbescherming binnen de landbouw valt natuurlijk ook onder het ministerie van LVVN.
De voorzitter:
Is de motie daarmee overbodig of ontraden?
Staatssecretaris Jansen:
Ontraden, voorzitter.
De voorzitter:
Dan noteren we "ontraden" bij de motie op stuk nr. 980. Daar heeft de heer Bamenga een vraag over.
De heer Bamenga (D66):
De motie is ontraden, maar volgens mij zou de staatssecretaris deze ook gewoon kunnen overnemen als dat het geval is. Maar ik heb ook nog een vraag: worden alle pfas-houdende middelen herzien?
Staatssecretaris Jansen:
De bevoegdheid van de herbeoordeling van werkzame stoffen ligt bij de Europese Commissie. Het toelaten van bestrijdingsmiddelen tot de Nederlandse markt ligt bijvoorbeeld bij het College voor de toelating van gewasmiddelenbescherming en biociden. Daarin heeft de regering geen bevoegdheid. Dat is de reden waarom ik de motie ook ontraad.
De voorzitter:
Tot slot.
De heer Bamenga (D66):
Even voor mijn eigen duidelijkheid. De motie wordt eigenlijk doorgeleid naar de bewindspersonen van LVVN. Moet ik er hier van uitgaan dat we voor die verwijzing geen appreciatie meer nodig hebben, dat dit de eindappreciatie is? Of moeten we hiervoor nog wachten op de bewindspersonen van LVVN?
Staatssecretaris Jansen:
Ik heb de motie ontraden om die reden. Ik zeg net ook: de gewasbescherming binnen de landbouw valt onder het ministerie van LVVN. Daar kan de heer Bamenga die relevante vraag stellen.
De voorzitter:
Oké, dan noteren wij bij de motie op stuk nr. 980 voor dit debat "ontraden".
Staatssecretaris Jansen:
De motie op stuk nr. 981 verzoekt de regering om zich in Europa in te zetten voor meer transparantie en te pleiten voor een verplicht lobbyregister. Die motie is overbodig. Ik begrijp de steun voor en het belang van transparantie, maar deze motie is overbodig, want er is namelijk al een verplicht transparantieregister. We hebben dat net nog een keer geverifieerd. Het Europees Parlement, de Commissie en de Raad hebben zich hier in 2021 aan gecommitteerd. Het register laat ook zien welke belangen er worden behartigd, door wie en met welk budget. Lobbygroepen zijn ook verplicht om zich hierin in te schrijven zodra ze bijvoorbeeld contact zoeken met de instellingen die ik net noemde.
De heer Bamenga (D66):
Toch ontvangen wij heel veel signalen, ook van de betreffende journalisten die hier onderzoek naar gedaan hebben, dat het vrij ingewikkeld is om erachter te komen welke partijen allemaal lobbyen. Volgens mij is dat ook hoe de staatssecretaris dit verzoek moet zien en moet lezen. Het is een oproep om dat proces te verbeteren en om dat mee te nemen.
De voorzitter:
Staatssecretaris, voelt u nog een extra aansporing of blijft de motie overbodig?
Staatssecretaris Jansen:
Ik kan dit natuurlijk bespreekbaar maken, maar er is al een verplicht transparantieregister. Dus als men zich allemaal aan de regels houdt, is er geen enkele discussie over.
De voorzitter:
Ik noteer "overbodig". Meneer Bamenga, volgens mij legt u dit voor ter stemming aan de Kamer. Dinsdag kan de Kamer tijdens de stemmingen een signaal geven om uw argumenten echt kracht bij te zetten. Ik wil namelijk niet dat we steeds allerlei interrupties op allemaal moties doen. Tot slot krijgt u nog heel kort het woord, maar ik verzoek u geen nieuw debat te voeren.
De heer Bamenga (D66):
Dat klopt, maar als we heel specifiek gaan kijken, dan kan dat natuurlijk gelden voor bepaalde functionarissen. Volgens mij kunnen we wat specifieker zijn over degenen voor wie het op dit moment nog niet verplicht is en over de vraag hoe dit nog verder uitgebreid zou moeten worden om ervoor te zorgen dat burgers, iedereen eigenlijk, inzicht krijgen in de lobbypraktijken van bedrijven, mensen en organisaties.
De voorzitter:
We noteren voor nu "overbodig" en het punt is, denk ik, helder: mocht de motie aangenomen worden, dan doet de staatssecretaris een extra aansporing om dit onder de aandacht te brengen.
Staatssecretaris Jansen:
Zeker, voorzitter.
Dan de motie op stuk nr. 982 van de heer Buijsse van de VVD: oordeel Kamer.
De voorzitter:
Oordeel Kamer.
Staatssecretaris Jansen:
Aan de motie op stuk nr. 983 van de heer Soepboer en mevrouw Wingelaar zit een verhaal vast. Ik zou de motie oordeel Kamer kunnen geven, zeg ik richting de heer Soepboer, als ik de motie als volgt mag interpreteren. Als we kunnen volstaan met het oog hebben voor lokale tradities bij wetgeving waar dat passend en relevant is, kan ik de motie oordeel Kamer geven. Het is namelijk niet zo dat EU-wetgeving zo ver ingrijpt in nationale wetgeving, want dat zou niet ten gunste komen van de uitvoerbaarheid. Dan krijg je de discussie over de vraag wat lokale tradities zijn. Als ik de motie mag interpreteren zoals ik net omschreef, dan kan ik 'm oordeel Kamer geven.
De heer Soepboer (NSC):
Ik snap de geste die de staatssecretaris doet, maar het gevaar is wel dat de motie daarmee aan kracht verliest, terwijl we misschien wel ongeveer hetzelfde bedoelen. Ik hou vast aan de motietekst zoals die is, maar ik wijs erop dat er eigenlijk twee dingen in staan. Eén. Waar het van toepassing is moeten die lokale tradities altijd onderdeel uitmaken van uw afwegingskader, maar u hoeft er niet te allen tijde iets mee te doen. Dat hoeft alleen in Europees verband, bij onderhandelingen bijvoorbeeld, als het mogelijk ergens toe gaat leiden. Dat is één. In het tweede deel wordt gevraagd om bij totstandkoming van landelijke implementatiewetgeving waar nodig uitzonderingsgronden in te bouwen. Wat u zegt, staat eigenlijk al in deze motie. Als u nog een keer goed naar de motie wilt kijken en 'm dan oordeel Kamer kunt geven, ben ik heel blij.
De voorzitter:
Ik kijk naar de staatssecretaris. Kunt u, met deze duiding door de heer Soepboer over de intentie en achtergrond van zijn motie, zonder voorwaarden …
Staatssecretaris Jansen:
Dat was nou precies mijn aarzeling, want we krijgen dan een enorme discussie over de vraag wanneer iets lokaal is, in hoeverre iets traditie is en of het dan onder lokaal gezag valt of onder Europese wetgeving. Dat was mijn aarzeling. Vandaar mijn geste richting de heer Soepboer om het op die wijze te interpreteren. Dan kan ik 'm oordeel Kamer geven. Anders vind ik 'm een stuk lastiger.
De voorzitter:
De heer Soepboer, tot slot.
De heer Soepboer (NSC):
Zou u dan, heel kort en bondig, één keer voor de duidelijkheid uit willen leggen waar het licht zit tussen uw uitleg en mijn motie?
Staatssecretaris Jansen:
Ik zal nog een keer rustig oplezen wat ik net bedoelde. Misschien verschaft dat iets meer duidelijkheid. Als ik 'm zo mag interpreteren dat wij kunnen volstaan met het oog hebben voor lokale tradities bij wetgeving waar dat passend en relevant is, kan ik 'm oordeel Kamer geven. Dat is de restrictie die ik wil opnemen: waar het passend en relevant is om oog te hebben voor lokale tradities. Ik hoop dat de heer Soepboer 'm ook op die manier wil interpreteren. Dan kan ik de motie in ieder geval oordeel Kamer geven, en dan bereikt u volgens mij ook uw doel.
De voorzitter:
Ik kijk heel even naar de heer Soepboer. Kunt u zich daarin vinden? Anders wordt de motie ontraden.
De heer Soepboer (NSC):
Ik laat 'm voor nu staan zoals die is, maar ik ga hierover graag nog even met u in gesprek. Ja? Dank u wel.
De voorzitter:
Is die dan nu ontraden?
De heer Soepboer (NSC):
Dan is die nu ontraden, denk ik — tenzij ik 'm nog ga wijzigen.
Staatssecretaris Jansen:
Dan is die nu ontraden, voorzitter.
De voorzitter:
Dan noteren we ontraden bij de motie op stuk nr. 983, en wachten we verdere discussies af. Misschien komt u nog nader tot elkaar.
De beraadslaging wordt gesloten.
De voorzitter:
Ik wijs de leden erop dat de stemmingen aanstaande dinsdag zullen zijn. Ik dank u allemaal voor uw aanwezigheid en uw inbreng. Ik schors voor een enkel moment, zodat we snel over kunnen gaan naar het volgende tweeminutendebat.
De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.