Amendement : Amendement van het lid Van Kooten-Arissen over de mogelijkheid van het indienen van ondersteuningsverklaringen via een audiovisueel communicatiemiddel

Nr. 11 AMENDEMENT VAN HET LID VAN KOOTEN-ARISSEN

Ontvangen 17 december 2020

De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:

I

Na artikel I, onderdeel C, wordt een onderdeel ingevoegd, luidende:

Ca

Artikel 2 wordt als volgt gewijzigd:

1. In het opschrift wordt «Verlenging termijn» vervangen door «Afwijking regels».

2. Voor de tekst wordt de aanduiding «1.» geplaatst.

3. Er worden acht leden toegevoegd, luidende:

2. In aanvulling op artikel H 4, derde lid, van de Kieswet kan een verklaring van ondersteuning
ook binnen een termijn van vier weken voorafgaand aan of op de dag van de kandidaatstelling
via een audiovisueel communicatiemiddel worden ondertekend en ingeleverd bij de gemeente.
De op deze wijze ingeleverde verklaring wordt voor het bepaalde in artikel H 4 met
de in het gemeentehuis ondertekende verklaring gelijkgesteld.

3. Deze ondertekening bij de gemeente gebeurt door gebruik te maken van een tweezijdig
audiovisueel communicatiemiddel dat voldoet aan de eis dat het de gemeente in staat
stelt de identiteit van ondersteuner vast te stellen en dat deze persoon via dat communicatiemiddel
direct met de gemeente kan communiceren.

4. In afwijking van de controle en vermelding, bedoeld in artikel H 4, vierde lid, door
de burgemeester of de door hem daartoe aangewezen ambtenaar gaat deze onverwijld na
of de ondertekenaar als kiezer is geregistreerd en maakt hier aantekening van.

5. Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gesteld met betrekking tot
het via een audiovisueel communicatiemiddel ondertekenen en inleveren van een verklaring
van ondersteuning en de wijze van verificatie van de juistheid van de identiteit.

6. Voor de vaststelling ingevolge artikel I 2, eerste lid, onderdeel a, van de Kieswet
of voldoende verklaringen van ondersteuning zijn overgelegd worden de in het gemeentehuis
ondertekende en de via een audiovisueel communicatiemiddel ondertekenende verklaringen
bij elkaar opgeteld en wordt de aantekening, bedoeld in het vijfde lid gelijkgesteld
met de aantekening, bedoeld in artikel H 4, vierde lid.

7. Indien blijkt dat bij het via een audiovisueel communicatiemiddel indienen van een
verklaring van ondersteuning een fout is gemaakt, kan de indiener deze fout herstellen
uiterlijk de derde dag na de zitting van de Kiesraad, bedoeld in artikel I 1, eerste
lid, van de Kieswet.

8. Artikel I 2, derde lid, van de Kieswet, is van overeenkomstige toepassing.

9. Indien een kiezer zowel op het gemeentehuis als via een audiovisueel communicatiemiddel
bij de gemeente een verklaring van ondersteuning heeft getekend, blijft de via een
audiovisueel communicatiemiddel ingediende verklaring buiten beschouwing voor de vaststelling
van het aantal afgelegde verklaringen, bedoeld in artikel I 2, eerste lid, onderdeel a,
van de Kieswet.

II

In artikel II wordt na «geplaatst» ingevoegd «en werkt ten aanzien van artikel I,
onderdeel Ca, terug tot en met 4 januari 2021».

Toelichting

De indiener beoogt met dit amendement de mogelijkheid voor nieuwe partijen om ondersteuningsverklaringen
te verzamelen op een manier die corona-proof is. Daarmee wordt de democratie gewaarborgd
zonder dat mensen een besmettingsrisico moeten nemen.

Voor nieuwe politieke partijen die willen deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen
van maart 2021, wordt in de Tijdelijke wet Tweede Kamerverkiezing Covid-19 de mogelijkheid
geboden om, in plaats van twee weken vier weken de tijd te nemen om steunverklaringen
te verzamelen. Om in alle kieskringen deel te kunnen nemen aan de verkiezingen, dienen
er 30 ingevulde steunverklaringen in alle 20 kieskringen te worden verzameld: in totaal
600 steunverklaringen.

Sinds maandag 14 december zit Nederland in een zogenaamde «harde lockdown». De regering
draagt aan alle burgers van Nederland op: «Werk thuis, blijf zoveel mogelijk binnen,
beperkt contacten buiten het gezin tot max 2 personen per dag, met 1,5 meter afstand.»
Onder deze omstandigheden is het voor nieuwe politieke partijen ondoenlijk en onwenselijk
om in totaal 600 mensen te vragen niet thuis te blijven, extra risico te lopen op
besmetting door naar het gemeentehuis te gaan en daar in aanwezigheid van een ambtenaar
van de gemeente de ondersteuningsverklaring in te vullen en te ondertekenen.

De eis van fysieke aanwezigheid bij de ondertekening van de ondersteuningsverklaring
bij het gemeentehuis werpt een significante belemmering op voor het vergaren van voldoende
steun. Deze eis in huidige vorm is daarmee een beperking van de democratie. Daarnaast
kunnen nieuwe partijen niet van ondersteuners vragen om extra risico voor zichzelf
en voor anderen te nemen.

Het werpt een haast onoverkomelijke drempel op voor nieuwe politieke partijen. Ook
is de verplichting om 600 mensen per nieuwe partij de straat op te laten gaan en in
contact te laten komen met anderen in strijd met de ratio van de nieuwe coronamaatregelen
van het kabinet.

Onderhavig amendement regelt dat de desbetreffende steunverklaringen ook via de digitale
weg kunnen worden ingevuld, ondertekend en verzameld. De controle van het identiteitsbewijs
en het invullen van de ondersteuningsverklaringen die normaal gesproken op het gemeentehuis
plaatsvinden, kan als gevolg van dit amendement plaatsvinden via een digitale meeting
of conference call, zoals dat nu in coronatijd ook wettelijk is geregeld voor de ondertekening
van notariële akten. De indiener wil hiermee de democratie waarborgen en het risico
op coronabesmettingen zo klein mogelijk maken.

De regeling is zodanig dat er via een tweezijdig communicatiemiddel contact wordt
gelegd tussen de indiener en de gemeente/Kiesraad. De via deze communicatiemiddelen
ingediende verklaringen worden gelijkgesteld met op het gemeentehuis gezette handtekeningen.

Om digitale indiening mogelijk te maken wordt er door de gemeente de mogelijkheid
geboden voor het indienen en ondertekenen op deze manier. Deze verklaringen worden
beschouwd als gelijkwaardig aan de schriftelijk bij het gemeentehuis ingediende verklaringen.
Om dit mogelijk te maken is naast een digitaal beveiligd platform een aantal wettelijke
voorzieningen nodig om dit juridisch goed te regelen. Dit betreft een alternatieve
regeling voor controle door de burgemeester of diens ambtenaar, een regeling voor
herstel van fouten en voor aanvulling van ontbrekende verklaringen van ondersteuning.
Tevens is voorzien in een regeling die voorkomt dat een kiezer voor dezelfde lijst
zowel persoonlijk als digitaal een verklaring kan indienen.

Omdat dit wetsvoorstel niet voor 4 januari 2021 in werking getreden zal zijn, is het
noodzakelijk om voor de bepaling over de ondersteuningsverklaringen terugwerkende
kracht te verlenen tot die datum.

Van Kooten-Arissen