Brief Presidium : Brief van het Presidium over een verzoekonderzoek door de Algemene Rekenkamer naar de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen

Nr. 705
BRIEF VAN HET PRESIDIUM

Aan de Leden

Den Haag, 8 oktober 2020

Conform artikel 16a van het Reglement van Orde heeft de vaste commissie voor Financiën het voorstel voor een verzoek aan de Algemene Rekenkamer om onderzoek
te doen naar de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen van positief advies voorzien.
Dit advies is besproken tijdens de Presidiumvergadering van 6 oktober 2020.

Het presidium legt conform artikel 30 tweede lid van het Reglement van Orde aan u
het verzoek voor om de Algemene Rekenkamer onderzoek te laten doen naar de Uitvoeringsorganisatie
Herstel Toeslagen.

Het presidium stelt u voor in te stemmen met het bijgevoegde verzoek en dit door te
geleiden naar de Algemene Rekenkamer.

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, K. Arib

Bijlage

Aan het presidium

Den Haag, 21 september 2020

De vaste commissie voor Financiën heeft op 9 september 2020 ingestemd met een aan
de Kamer voor te leggen verzoek aan de Algemene Rekenkamer tot een onderzoek naar
de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen, in het kader van het verantwoordingsonderzoek
over het huidige begrotingsjaar. Het tweede lid van artikel 16a van het Reglement
van Orde bepaalt dat de vaste commissie Financiën advies dient te geven, voordat aan
de Kamer wordt voorgesteld de Algemene Rekenkamer te verzoeken een onderzoek in te
stellen. De vaste commissie Financiën heeft positief geadviseerd over dit verzoek.
Het advies en het voorstel zijn bijgevoegd bij deze brief.

Namens de leden van de vaste commissie voor Financiën verzoek ik u aan de Kamer voor
te stellen, de Algemene Rekenkamer te verzoeken onderzoek te doen naar de Uitvoeringsorganisatie
Herstel Toeslagen.

Ik verzoek u te bevorderen dat de Kamer hierover zo spoedig mogelijk een beslissing
neemt.

De voorzitter van de commissie, Tielen

De griffier van de commissie, Weeber

Bijlage 1 – Voorstel voor verzoek aan Algemene Rekenkamer onderzoek naar de Uitvoeringsorganisatie
Herstel Toeslagen (UHT) in het kader van het verantwoordingsonderzoek

De Algemene Rekenkamer wordt verzocht in het kader van het verantwoordingsonderzoek
over begrotingsjaar 2020 onderzoek te doen naar de Uitvoeringsorganisatie Herstel
Toeslagen (UHT) en daarin de volgende deelvragen mee te nemen:

1. Worden de zaakbehandelaars voldoende getraind?

2. Wat is de doorloopsnelheid van zaken?

3. Hoe gaan de zaakbehandelaars om met de werklast?

4. Worden besluiten over compensatie en schadevergoeding in samenhang genomen?

5. Hoe wordt omgegaan met de bewijslast (een punt waarop de Kamer heeft bijgestuurd)?

6. Krijgen de gedupeerden voldoende gelegenheid hun verhaal te doen, conform de motie-Leijten
(Kamerstuk 35 468, nr. 29)

7. Krijgen zaakbehandelaars en gedupeerden op fatsoenlijke wijze inzage in hun dossiers?

8. Hoe zijn de informatiestromen georganiseerd die van belang zijn voor de hersteloperatie?

Bijlage 2 – Advies van de vaste commissie Financiën over het verzoek aan Algemene
Rekenkamer onderzoek naar de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) in het
kader van het verantwoordingsonderzoek

De vaste commissie Financiën brengt een positief advies uit over het verzoek.

Toelichting

De vaste commissie Financien heeft het conceptverzoek zoals opgenomen in de aangenomen
Kamermotie en verder uitgewerkt in een voorstel aan de vaste commissie Financiën op
de volgende punten getoetst:

1. Heeft de Algemene Rekenkamer de voor het onderzoek vereiste bevoegdheden?

Ja. De Algemene Rekenkamer heeft de volledige bevoegdheid om onderzoek naar de Uitvoeringsorganisatie
Herstel Toeslagen te verrichten.

2. Beschikt de Algemene Rekenkamer over de benodigde kennis en expertise?

Ja. De Rekenkamer heeft hier voldoende kennis voor in huis en is de aangewezen partij
om onderzoek te doen naar de bedrijfsvoering van de UHT. In het geval een deelvraag
meer op het terrein van de Nationale ombudsman ligt, kan onderlinge afstemming plaatsvinden.

3. Heeft uitvoering door de Algemene Rekenkamer meerwaarde ten opzichte van andere
onderzoeksmogelijkheden door de Kamer?

Ja. De Rekenkamer heeft bevoegdheden die andere onderzoeksorganisaties niet hebben,
zoals de bevoegdheden om dossiers op te vragen en de administratie in te zien. Andere
onderzoeksbureaus zijn afhankelijk van het vrijwillig meewerken door het Ministerie
van Financiën en de Belastingdienst aan het onderzoek en zullen daarbij ook waarborgen
moeten afgeven i.v.m. vertrouwelijkheid die enige tijd in beslag zullen nemen (VOG,
geheimhoudingsverklaringen). Een onderzoek door de Algemene Rekenkamer kan zich richten
op de bedrijfsvoering c.q. de mate waarin deze is ingericht conform afspraken met
de Kamer en de interne informatievoorziening. Daarbij is een dergelijk onderzoek van
meerwaarde op de vele onderzoeken die zijn aangekondigd in de voortgangsrapportages
bij de hersteloperatie toeslagen en die voornamelijk gericht zijn op een reconstructie
van de toeslagenaffaire en het informatiebeheer bij Toeslagen in den brede.

4. Is de vraagstelling voldoende afgebakend?

De vraagstelling is specifiek aangegeven. Daarmee zou het onderzoek, mede gegeven
de reeds aanwezige kennis en bevoegdheden van de Algemene Rekenkamer, op korte termijn
uitvoerbaar kunnen zijn voor de Algemene Rekenkamer.

5. Is de gedachte doorlooptijd van het onderzoek voldoende onderbouwd?

Gezien de thematische relatie met de algehele bedrijfsvoering van de Belastingdienst
en het kerndepartement wordt de Algemene Rekenkamer gevraagd de genoemde deelvragen
mee te nemen in het verantwoordingsonderzoek over het begrotingsjaar 2020. Daarmee
wordt gestuurd op publicatie op Verantwoordingsdag 2021.

De conclusie van bovenstaande toetsing is dat het verzoek in lijn is met de bevoegdheden
van de Algemene Rekenkamer. De vaste commissie Financiën brengt derhalve een positief
advies uit over het verzoek.