Brief regering : Overdracht achttien F-16’s aan Roemenië

22 054 Wapenexportbeleid

Nr. 242 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 december 2025

In lijn met de motie Van den Doel c.s. (Kamerstuk 22 054, nr. 24, d.d. 17 december 1996) informeer ik uw Kamer over de voorgenomen overdracht van
achttien Nederlandse F-16’s inclusief reservedelen, simulatoren en bijbehorend materieel
ter waarde van 65 miljoen euro aan het Ministerie van Defensie van Roemenië. Dit bedrag
wordt voor de helft gefinancierd met de beschikbaar gestelde middelen voor de voortzetting
van onverminderde steun aan Oekraïne. De andere helft wordt gedekt vanuit het Defensie
Materieelbegrotingsfonds (DMF). De overdracht van de achttien Nederlandse F-16’s heeft
geen impact op de materiële gereedheid van Nederland. De F-16’s in kwestie zijn op
dit moment reeds gestationeerd op het European F-16 Training Centre (EFTC) in Roemenië, waar ze worden ingezet ten behoeve van de opleiding van Oekraïense
en Roemeense vliegers ter versterking van het Oekraïense verdedigingsvermogen evenals
de bredere versterking van NAVO-capaciteiten aan de Oostflank (zie ook Kamerstuk 36 045, nr. 190, d.d. 17 februari 2025).

De F-16 is een cruciaal onderdeel van de Oekraïense luchtverdedigingscapaciteit. Om
ervoor te zorgen dat Oekraïne de F-16-capaciteit effectief kan blijven inzetten en
verder kan ontwikkelen, is voldoende trainingscapaciteit cruciaal. De afgelopen twee
jaar heeft Nederland daarom samen met Roemenië geïnvesteerd in het EFTC. Het EFTC
is eind 2023 door Nederland en Roemenië gezamenlijk opgericht en is het enige F-16-opleidingscentrum
in Europa. Ten behoeve van de trainingen heeft Nederland achttien F-16’s gestationeerd
op het EFTC. Daarnaast leverde Nederland vierentwintig F-16’s direct aan Oekraïne
en geeft Nederland samen met Denemarken en de Verenigde Staten leiding aan de Air Force Capability Coalition, de groep van landen die Oekraïne ondersteunen in het verder ontwikkelen van primair
de F-16-capaciteit.

Deze overdracht vindt plaats voor het symbolisch bedrag van één euro. Als tegenprestatie
garandeert Roemenië, voor een periode van acht jaar om ongeveer de helft van de beschikbare
capaciteit van het EFTC voor Oekraïense vliegers beschikbaar te stellen. De periode
van acht jaar komt overeen met de resterende jaren van de tienjarige veiligheidsgarantie
die Nederland en Oekraïne begin 2024 ondertekenden. De opleidingsplekken bestaan uit
(de huidige) basis F-16 opleiding en Flight Lead Upgrade opleidingen. Deze afspraak is in samenwerking met het Ministerie van Financiën in
een bilaterale overeenkomst contractueel verwerkt, welke recht geldend kan worden
gehandhaafd.

De Staatssecretaris van Defensie, G.P. Tuinman