Brief regering : De ontstane politieke situatie

Nr. 21
BRIEF VAN DE MINISTER-PRESIDENT, MINISTER VAN ALGEMENE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 augustus 2025

Uw Kamer heeft afgelopen vrijdag verzocht om een brief over de ontstane politieke
situatie. Met deze brief voldoe ik aan dit verzoek.

Op 22 augustus 2025 heb ik op verzoek van de Ministers en Staatssecretarissen van
NSC-huize, de Koning verzocht hen met onmiddellijke ingang ontslag te verlenen. De
Koning heeft dit ontslag verleend. Sindsdien is voorzien in hun tijdelijke vervanging
door andere leden van het kabinet.

Het vertrek van NSC uit het kabinet wordt door mij en de overige bewindspersonen betreurd.
Het kabinet is in deze demissionaire fase verantwoordelijk voor een ordentelijk landsbestuur
tot aan de start van het volgende kabinet. Het tussentijds vertrek van bewindspersonen
draagt hier niet aan bij. Het kabinet heeft echter het besluit te accepteren.

Het vertrek van alle bewindspersonen van één van de coalitiepartijen in demissionaire
fase, heeft het kabinet voor nieuwe vraagstukken gesteld. Afgelopen dagen heb ik hierover
gesprekken gevoerd met diverse politieke, bestuurlijke en maatschappelijke vertegenwoordigers.

De status van het kabinet is door het vertrek van de NSC-bewindspersonen niet veranderd. Het kabinet is nog steeds demissionair en zal blijven doen
wat zij in het belang van het Koninkrijk noodzakelijk acht. Tegelijkertijd is het
een feit dat de fracties die nu nog zijn vertegenwoordigd in het kabinet, slechts
32 zetels in de Tweede Kamer innemen. Dat maakt het belang van een constructieve samenwerking
met uw Kamer om oplossingen te vinden voor problemen waar Nederland mee te maken heeft
nog groter dan het al was. Het kabinet zal die samenwerking zoveel als mogelijk opzoeken,
waarbij de politieke opvattingen van de Tweede Kamer – als vanzelfsprekend – groot
gewicht toekomen. Daarnaast heeft het kabinet een eigenstandige verantwoordelijkheid
voor de continuering van het landsbestuur, de zorgvuldigheid, rechtmatigheid en uitvoerbaarheid
van het beleid evenals de zorg voor de positie van ons land in het buitenland.

In het debat met uw Kamer op 4 juni jl. naar aanleiding van de demissionaire status
van het kabinet, is uitgebreid gesproken over de terreinen waarop het noodzakelijk
blijft dat initiatieven ontplooid worden. Het kabinet oordeelt hierover ongewijzigd
en gaat ervan uit dat de Kamer dat ook doet.

Het gaat om veiligheid, zowel nationaal als internationaal, waaronder de steun aan
Oekraïne en alles wat nodig is voor defensie. Ook de internationale economische verhoudingen,
waaronder de lopende discussie over handelstarieven, vallen daar onder. Die zijn van
groot belang voor ons bedrijfsleven en de economie. Verder hoopt het kabinet de belangrijke
hersteloperaties zoals die van de toeslagen en Groningen onverkort te kunnen voortzetten.
Ook in deze omstandigheden staat herstel van vertrouwen voorop. Bovendien wordt de
begroting van 2026 op korte termijn afgerond.

Met het vertrek van de NSC-bewindspersonen zijn 5 ministersposten en 4 staatssecretariaten
vrijgekomen. Binnen bovenstaande context ligt vervulling van het vijftal ministersposten
evenals een aantal staatssecretariaten in de rede. Het uitgangspunt van het kabinet
is dat hiervoor kandidaten worden aangedragen door de huidige coalitiefracties.

Hierbij gaat de aandacht in de eerste plaats uit naar de invulling van de ministersposten.
Het is van groot belang dat het kabinet op korte termijn weer op volle slagkracht
komt en aan de slag kan met het oplossen van de urgente vraagstukken die er liggen.
Ten aanzien van de voorgenomen verdeling van deze ministersposten is tussen de betrokken
partijen reeds overeenstemming bereikt, hierover zal het kabinet uw Kamer zo spoedig
mogelijk informeren.

Hoewel ik de gang van zaken rondom het ontslag van de NSC-bewindspersonen betreur,
zie ik het als mijn taak om, in samenspraak met uw Kamer, te blijven doen wat nodig
is, zolang dat nodig is. Ik zal het debat morgen dan ook vooral benutten om te luisteren
naar uw Kamer om samen op zoek te gaan naar meerderheden op belangrijke thema’s voor
Nederland.

De Minister-President, Minister van Algemene Zaken,
H.W.M. Schoof