Brief regering : Toezegging over het percentrage terugnameverzoeken bij gedwongen terugkeer

Nr. 3460 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ASIEL EN MIGRATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 augustus 2025

Op 15 mei 2025 tijdens het commissiedebat over het voorstel van de Europese Commissie
voor een Terugkeerverordening (Kamerstuk 22 112, nr. 4082) heeft mijn ambtsvoorganger toegezegd de Tweede Kamer te informeren over het percentage
gevallen waarbij Nederland bij gedwongen terugkeer van vreemdelingen een verzoek doet
bij het land van herkomst om de onderdaan terug te nemen. In deze brief doe ik die
toezegging gestand.

De Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) dient voor vreemdelingen, voor wie dat voor
het realiseren van vertrek noodzakelijk is, een verzoek tot terugname in bij het land
van herkomst. Het doel van een dergelijk verzoek is het vaststellen van de nationaliteit
(en identiteit) van een vreemdeling om vervolgens een vervangend reisdocument te verkrijgen
om deze vreemdeling gedwongen te kunnen laten terugkeren.

Een verzoek tot terugname door het land van herkomst hoeft echter niet te worden gedaan
voor vreemdelingen die reeds beschikken over een geldig reisdocument, vreemdelingen
die op een luchtvaartclaim kunnen terugkeren, vreemdelingen die gebruik kunnen maken
van een Europees reisdocument of vreemdelingen die in het kader van de Dublinverordening
vertrekken. Ook voor vreemdelingen die besluiten tot zelfstandige terugkeer is een
formeel terugname verzoek niet steeds aan de orde. Vreemdelingen die zelfstandig wensen
terug te keren maar niet beschikken over een geldig reisdocument, kunnen zich immers
op eigen initiatief wenden tot de diplomatieke vertegenwoordiging van het land van
herkomst om een (vervangend) reisdocument te verkrijgen.

Wanneer enkel wordt gekeken naar het totaal aantal gedwongen vertrekprocedures naar
het land van herkomst in 2024 dan heeft de DTenV in 45% van de gedwongen vertrekprocedures
naar het land van herkomst een verzoek tot identiteits- en nationaliteitsvaststelling
ingediend bij het land van herkomst. Bij de overige gedwongen vertrekprocedures naar
het land van herkomst was hiervoor geen aanleiding, bijvoorbeeld omdat de vreemdeling
beschikte over een geldig reisdocument.

Uw Kamer wordt jaarlijks geïnformeerd over het aantal ingediende laissez-passer-aanvragen
en terug- en overnameovereenkomst-aanvragen en het resultaat van deze aanvragen, laatstelijk
in de Staat van Migratie 2025.1

De Minister van Asiel en Migratie, D.M. van Weel