Brief regering : Uitwerking afspraken met 19 NPLV gebieden voor realisatie bouw woningen en voorzieningen

Nr. 105
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSHUISVESTING EN RUIMTELIJKE ORDENING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 juni 2025

Tijdens de Woontop op 11 december jl. hebben we landelijke wederkerige afspraken gemaakt
om de aanpak van de woningnood in een volgende fase te brengen. Een fase waarin we
toe willen naar concrete oplossingen, concrete uitvoeringen, waarin een mentaliteit
van «hoe kan het wél» centraal staat. Kortom, een fase waarin we direct een tastbaar
verschil willen maken in het leven van alle mensen die op onze steun rekenen.

In de gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV gebieden)
wonen in ons land meer dan een miljoen mensen. Als je daar geboren wordt, heb je niet
automatisch dezelfde kansen als kinderen elders in Nederland. Mensen ervaren in deze
gebieden meer onveiligheid, worden minder oud, leven vaker in eenoudergezinnen en
hebben minder vaak betaald werk dan op andere plekken in Nederland. Dat veranderen
vraagt een generatielange aanpak waarbij het anders moet gaan dan het ging.

Om deze problematiek te adresseren heb ik samen met deze gebieden tijdens de Woontop
op 11 december jl. afspraken gemaakt om de woningbouwpotentie van 50.000 woningen
tot 2030 te verzilveren. Het gaat om complexe opgaven in de bestaande stedelijke omgeving.
De bouwopgaven van moderne gezondere nieuwbouwwoningen gaat namelijk vaak samen met
bijvoorbeeld sloop, de nodige opwaardering van openbare ruimte en het zorgen voor
ruimte voor voorzieningen en werk. Als deze maatregelen niet worden genomen, zal de
leefbaarheid in de NPLV gebieden verslechteren. Zij zijn dus randvoorwaardelijk om
de woningbouw van de grond te laten komen. Het levert ook bovengemiddeld veel op:
betere huisvesting, betere leefbaarheid en veiligheid en een stijgend vertrouwen in
overheid en instituties.

De afgelopen maanden is er door de gebieden en het rijk hard gewerkt om de woningbouwplannen
nader uit te werken. Per NPLV gebied is een inschatting gemaakt welke plannen tot
en met 2029 gestart kunnen worden en welke openbare ruimte maatregelen en collectieve
maatschappelijke voorzieningen daarvoor nodig zijn. De NPLV gebieden hebben toegewijde
allianties gevormd waarin de gemeente samenwerkt met maatschappelijke partners zoals
woningcorporaties, scholen, zorgverleners, bedrijfsleven én het rijk.

Met negentien1 gebieden zijn afspraken gemaakt over de bouw van 50.000 betaalbare nieuwbouwwoningen
in de periode 2025–2029. We pakken de fysieke problemen aan en combineren dat met
sociale verbetering van de gebieden. Tegelijk met de woningen wordt geïnvesteerd in
de openbare ruimte en collectief maatschappelijke voorzieningen. Ook willen we de
gebieden helpen met ambtelijke ondersteuning om de projecten te kunnen realiseren.
Zo combineren we de bouw van nieuwe en betaalbare woningen met de opwaardering van
kwetsbare wijken. De opgave en de daarvoor benodigde regelingen zijn in de bestuurlijke
afspraken voor elke NPLV gebied samenhangend bij elkaar gebracht.

Inschatting start bouw betaalbare woningen 2025–2029

NPLV-gebied

Inschatting start bouw

betaalbare woningen

Amsterdam Nieuw-West

11.230

Amsterdam Zuidoost

11.455

Arnhem Oost

2.491

Breda Noord

2.252

Delft West

957

Den Haag Zuidwest

6.011

Dordrecht West

1.785

Eindhoven Woensel-Zuid

2.797

Groningen Noord

2.362

Heerlen Noord

1.775

Leeuwarden Oost

1.212

Nieuwegein Centrale As

684

Roosendaal Ring

1.497

Rotterdam Zuid

5.904

Schiedam Nieuwland-Oost

4.926

Tilburg Noordwest

4.228

Utrecht Overvecht

1.747

Vlaardingen Westwijk

681

Zaandam Oost

1.481

Totaal

65.475

De gebieden spannen zich in om te starten met de bouw van de in de bestuurlijke afspraken
opgenomen aantallen betaalbare woningen, optellend tot ruim 65.000 woningen. Op totaalniveau
is vervolgens rekening gehouden met een correctiefactor voor planoptimisme, hetgeen
resulteert in een verwachte start bouw van 50.000 betaalbare woningen in de periode
2025–2029. Voor de uitkering van de realisatiestimulans aan de gemeenten zal worden
uitgegaan van de daadwerkelijk gestarte bouw van betaalbare woningen in de periode
2025–2029, waarbij wordt gecorrigeerd voor eerder toegekende subsidies.

De totale investeringen in de gebieden tellen naar schatting op tot € 600 mln. zoals
afgesproken op de Woontop. Het gaat daarbij om middelen vanuit de realisatiestimulans
(inclusief opslagen voor openbare ruimte en voorzieningen en capaciteitsondersteuning),
de Woningbouwimpuls (Wbi) en het gebiedsbudget. Hierbij geldt voor de Wbi en het gebiedsbudget
dat gemeenten hier – als zij dat willen – zelf nog een aanvraag voor moeten indienen.
De Wbi aanvragen worden door een onafhankelijke toetsingscommissie namens de Minister
van VRO beoordeeld. In het beoordelingskader voor de Wbi wordt bij het criterium urgentie
de indicator NPLV gebied toegevoegd om het belang van het bouwen van woningen in NPLV
gebieden te benadrukken.

Met deze afspraken voor de NPLV gebieden leveren we een substantiële bijdrage aan
de landelijke woningbouwopgave om 100.000 woningen per jaar te realiseren. En dat
in gebieden waar betaalbare nieuwbouw geen gemakkelijke opgave is, maar deze samen
met de realisatie van openbare ruimte en collectief maatschappelijke voorzieningen
juist een grote maatschappelijke impact hebben. De bestuurlijke afspraken zijn een
belangrijke stap om de leefbaarheid en veiligheid in de gebieden verder te verbeteren.

De Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, M.C.G. Keijzer