Brief regering : Verslag informele EU Gezondheidsraad, 24-25 maart 2025

Nr. 787
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 mei 2025

Hierbij bied ik u het verslag van de informele EU Gezondheidsraad van 24–25 maart
2025 aan.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
V.P.G. Karremans

Verslag informele EU Gezondheidsraad, 24–25 maart 2025

Op 24–25 maart 2025 vond in Warschau de informele EU Gezondheidsraad plaats onder
Pools voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Op de agenda stonden twee
gedachtewisselingen. De eerste over de mentale gezondheid van kinderen en adolescenten
in het digitale tijdperk en de tweede over gezondheidsbevordering en ziektepreventie.
Daarnaast werd tijdens het informele lunchdebat van gedachten gewisseld over leveringszekerheid
van geneesmiddelen in de Europese Unie (EU), met een focus op het patiëntenperspectief.
Tijdens deze Raad heeft geen besluitvorming plaatsgevonden. Hierbij informeer ik uw
Kamer over het verloop van deze informele Raad.

Gedachtewisseling mentale gezondheid van kinderen en adolescenten in het digitale
tijdperk

Tijdens het beleidsdebat uitten lidstaten hun zorgen over de groeiende impact van
digitale technologieën, waaronder voornamelijk sociale media, op het dagelijks leven
van kinderen en adolescenten. Verhoogde stressniveaus, angst en depressie behoren
tot de meest voorkomende gevolgen van overmatige blootstelling aan technologie. Nederland
maakt zich hier zorgen over en benadrukte, net als andere lidstaten, de noodzaak om
digitiale factoren op te nemen in het beleid voor mentale gezondheid en actie te ondernemen
op internationaal niveau. Gezien het grensoverschrijdende karakter is het delen van
ervaringen en samenwerking tussen EU-lidstaten essentieel. Lidstaten deelden hun ervaringen
en zorgen en presenteerden initiatieven om deze uitdagingen aan te pakken. Nederland
werkt aan nationale richtlijnen voor ouders en opvoeders voor scherm- en sociale mediagebruik
van kinderen, uitgesplitst naar leeftijdsgroepen en wil dat er een EU-breed advies
komt. Daarom riep Nederland de Commissie op om hiermee te komen. Nederland speelt
graag een actieve rol om hierbij mee te denken. Verder werd er gesproken over het
belang van samenwerking op Europees niveau, de rol van digitale dienstverleners, het
gebruik van digitale instrumenten voor ouderlijk toezicht, leeftijdsverificatie en
de noodzaak van digitale gelettertijdheid en bewustwording.

Het Pools voorzitterschap wil het uitwisselen van ervaringen en best practices van
lidstaten op het gebied van mentale gezondheid faciliteren. Daarnaast is het doel
van het voorzitterschap om tijdens de formele EU Gezondheidsraad van 20 juni 2025,
Raadsconclusies over dit onderwerp aan te nemen. Ook werd het aanstaand Deense voorzitterschap
uitgedaagd om sociale mediaplatformen aan tafel uit te nodigen tijdens de volgende
informele EU Gezondheidsraad.

Lunchdebat opbouwen van leveringszekerheid van geneesmiddelen in de EU met een focus
op het patiëntenperspectief

Tijdens het lunchdebat benaderden lidstaten leveringszekerheid van geneesmiddelen
vanuit het perspectief van de patiënt en benadrukten de noodzaak om toegang tot veilige
en effectieve behandelingen te garanderen. Lidstaten benadrukten dat het essentieel
is om het belang van de patiënt te borgen, net als de volksgezondheid en de stabiliteit
van de gezondheidszorg-systemen in de EU. Gezamenlijke actie op EU-niveau kan eraan
bijdragen dat patiënten in heel Europa toegang hebben tot essentiële medicijnen. Verder
ging de discussie over het verminderen van de afhankelijkheid van derde landen en
het aanpakken van dreigende geneesmiddelentekorten in de EU. Lidstaten gaven aan het
voorstel voor de Critical Medicines Act als een belangrijk instrument te zien om de productiecapaciteit in de EU voor kritieke
geneesmiddelen te versterken, procedures te versnellen en strategische projecten te
ondersteunen.

Ook Nederland gaf aan het voorstel voor de Critical Medicines Act te verwelkomen, met de kanttekening nog geen definitief standpunt te hebben. Nederland
benadrukte het belang van Europese samenwerking en gaf aan dat het belang van patiënten
centraal moet staan.

Gedachtewisseling gezondheidsbevordering en ziektepreventie

Tijdens het beleidsdebat deelden lidstaten preventiestrategieën en -programma’s en
gezondheidsuitdagingen uit de eigen lidstaat. Er was een brede consensus over de cruciale
rol van preventie voor duurzame gezondheidssystemen en het terugdringen van niet-overdraagbare
ziekten, waarbij ook de economische voordelen van investeren in preventie genoemd
werden. Een groot deel van de lidstaten benadrukte het belang van beleid dat gericht
is op het terugdringen van roken, alcohol- en drugsgebruik en het bevorderen van meer
fysieke activiteit en gezonde voeding. Er is besproken hoe educatieve en wetgevende
instrumenten kunnen bijdragen aan gezondheidsbevordering en ziektepreventie. Ook het
belang van gezamenlijke actie werd benadrukt, bijvoorbeeld door het verbeteren van
dataverzameling en -uitwisseling, het delen van best practices en het evalueren van
essentiële interventies.

Nederland nam tijdens de gedachtewisseling als eerste lidstaat het woord en gaf aan
dat een belangrijke prioriteit is om in 2040 een rookvrije generatie te realiseren.
Er zijn grote zorgen over het toegenomen gebruik van e-sigaretten onder jongeren.
Nederland drong aan op een spoedige herziening van de Tabaksproductenrichtlijn, Tabaksreclamerichtlijn
en Tabaksaccijnsrichtlijn en pleitte voor strikte regels voor e-sigaretten en nieuwe
tabaks- en nicotineproducten, inclusief een smaakjesverbod, maximale nicotineniveaus
en neutrale verpakkingen. Nederland benadrukte dat harmonisatie van EU-wetgeving noodzakelijk
is en benoemde de brief die onder leiding van Nederland met elf andere lidstaten is
gestuurd aan Commissaris Varhelyi, waarin wordt opgeroepen tot herziening van de Europese
tabaksregelgeving.1