Brief regering : Stand van zaken ontwikkeling beleid Dierentuinen

Nr. 81
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 mei 2025

Met deze brief informeer ik de Kamer over de stand van zaken van de ontwikkeling van
het beleid rondom dierentuinen en stuur ik u de zienswijze «De Toekomst is er Zoo»
van de Raad voor Dieraangelegenheden (RDA) met mijn appreciatie.

De RDA heeft op 26 maart 2025 een op eigen initiatief opgestelde zienswijze gepubliceerd
over de toekomst van dierentuinen, genaamd De toekomst is er zoo. De zienswijze deel ik met de Kamer in de bijlage van deze brief.

De zienswijze geeft aan dat het belangrijk is dat dierentuinen invulling blijven geven
aan maatschappelijke doelen als educatie en conservatie, terwijl er serieus gekeken
moet worden naar zorgen rondom het houden en het welzijn van wilde dieren in gevangenschap.
Het rapport biedt een aantal waardevolle handvatten voor het ontwikkelen van het dierentuinenbeleid.
Het stipt onderwerpen aan waar kritisch naar gekeken moet worden, zoals dierpresentaties
of het doden van surplusdieren. Ook schetst de RDA mogelijke ontwikkelrichtingen,
zoals het uitwerken van een ethische code voor dierentuinen.

Deze RDA-zienswijze sluit aan bij het traject dat ik reeds in gang heb gezet. Ik heb
eerder geconstateerd dat het huidige vergunningensysteem de ontwikkeling binnen dierentuinen
in de weg kan staan. Dierentuinen die niets aanpassen en aan hun verouderde vergunning
blijven voldoen, worden niet opnieuw getoetst. Dit moet anders, zodat dierentuinen
zich kunnen blijven ontwikkelen op basis van nieuwe kennis en inzichten, en daarmee
ook recht doen aan de veranderende maatschappelijke blik. Educatie, conservatie en
dierenwelzijn moeten hierin centraal staan.

Gedurende dit traject zal ik in samenspraak met de sector, experts, en de handhavende
instanties bekijken hoe regelgeving de toekomstbestendigheid van dierentuinen goed
kan faciliteren. De wijzigingen in de regelgeving moeten de dierentuinen die nu al
vooroplopen niet hinderen in hun verdere ontwikkeling, terwijl andere dierentuinen
worden gestimuleerd een stap extra te zetten. Hiervoor wil ik in het najaar van 2025
een plan van aanpak gereed hebben.

In dit traject zal, naast aandacht voor het vergunningensysteem, onder meer aandacht
zijn voor dierpresentaties en publieksinteracties, het doden van dieren in dierentuinen
(n.a.v. motie-Kostić, Kamerstuk 36 410 XIV, nr. 69) en dieren die achter de schermen worden gehouden. Ik verwacht dat het onderzoek
naar een mogelijk verbod op publieksinteracties en het doden van dieren in dierentuinen
begin volgend jaar is afgerond. Ik zal de Kamer hier verder over informeren wanneer
het onderzoek is afgerond.

In de zienswijze adviseert de RDA de sector aan de slag te gaan met een aantal aandachtspunten,
zoals het stimuleren van een kritische en vooruitstrevende cultuur, en het voeren
van een verantwoord fokbeleid. Ik roep de sector op om dit op te pakken. Ik benadruk
echter ook dat het een zeer diverse sector is, waarin een aantal dierentuinen volop
bezig is met ontwikkelen en conservatie en educatie voorop zet. Ik zie hier hele mooie
ontwikkelingen. Voor andere dierentuinen ligt hier nog een taak.

De Staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, J.F. Rummenie