Brief regering : Startbeslissing integrale MIRT-verkenning A2/N2, Brainportlijn en Noordwestelijke ontsluiting Brainportregio Eindhoven

Nr. 61
BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 mei 2025

Hierbij deel ik uw Kamer mee dat ik start met de MIRT-verkenning naar de A2/N2 aan
de westzijde van de Brainportregio Eindhoven. Op 10 april jl. heeft bestuurlijk overleg
plaatsgevonden met de provincie Noord Brabant en de gemeenten Best, Eindhoven, Oirschot
en Veldhoven waar akkoord is bereikt over de startbeslissing van de integrale MIRT-verkenning
A2/N2, Brainportlijn en Noordwestelijke ontsluiting van de Brainportregio Eindhoven.

De verkenningen naar de Brainportlijn en de Noordwestelijke ontsluiting worden regionaal
opgepakt, de verkenning naar de A2/N2 is een MIRT-verkenning onder mijn verantwoordelijkheid.

Via deze brief informeer ik uw Kamer over de achtergrond van de afspraak om met deze
verkenningen te starten, schets ik de opgaven in het gebied, ga ik in op de financiën
en zet ik de vervolgstappen uiteen.

Beethovenconvenant

Om ervoor te zorgen dat Nederland een aantrekkelijke vestigingsplaats blijft voor
microchipsector en zijn toeleveranciers heeft het vorige kabinet in het Beethovenconvenant1 afspraken gemaakt op het gebied van onderwijs, kennis en ruimtelijke infrastructuur
(waaronder mobiliteit).

Voor mobiliteit is er in totaal voor € 1 miljard aan maatregelen overeengekomen. € 503 miljoen
daarvan is bestemd voor de aanpak van het Hoofdwegennet A2/N2, inclusief de Brainportlijn
en Noordwestelijke ontsluiting van de Brainportregio. In het Bestuurlijk Overleg (BO)
MIRT 20242 heb ik met de regionale bestuurders afgesproken in 2025 hiervoor deze verkenning
te starten.

Om de verkenning formeel te starten is een MIRT-startbeslissing nodig. Deze wordt
gepubliceerd samen met een kennisgeving voornemen en participatie3 en een concept participatieplan4. Hiermee geef ik invulling aan de afspraken die in het Beethovenconvenant en tijdens
het BO MIRT zijn gemaakt.

Brainportregio Eindhoven

De economische groei in de Brainportregio Eindhoven ligt bovengemiddeld hoog. De groei
en behoefte aan talent en arbeidspotentieel vragen meer woningen en leidt tot verdere
verstedelijking: meer wonen, werken en voorzieningen. Dit legt een grote druk op het
mobiliteitssysteem en de infrastructuur.

De groei manifesteert zich vooral op economische toplocaties aan de westzijde van
de Brainportregio Eindhoven langs de wegenstructuur A2/N2 en is gekoppeld aan de microchipsector.
Het gaat om uitbreiding en groei van bedrijven als ASML en NXP en de toeleverende
bedrijven in de hightech industrie, in het bijzonder op de locaties De Run in Veldhoven
(zuidwesten van de regio) en de Brainport Industries Campus (BIC) (noordwesten van
de regio). In dit gebied zijn bestaande bedrijvenclusters zoals op de Hightechcampus
(HTCE), Philips Healthcare Best, Westfields in Oirschot en rond Eindhoven Airport.
Kortom, aan de westzijde van de Brianportregio Eindhoven komen veel opgaven samen.

Opgave A2/N2

Van oudsher speelt de auto een belangrijke rol bij verplaatsingen in dit deel van
Nederland. Dat zorgt ervoor dat er op dit moment al sprake is van vertraging op de
wegen in de Brainportregio Eindhoven5. Met de verwachte groei neemt deze vertraging – zonder ingrijpen – verder toe. De
meeste vertraging rondom de Brainportregio Eindhoven is te vinden op de Randweg A2/N2
aan de westzijde. De A2 heeft daarnaast een belangrijke functie voor het doorgaande
verkeer dat via de regio Eindhoven rijdt. Eerdere onderzoeken6 wijzen uit dat ook met de inzet op een mobiliteitstransitie er een opgave blijft
op de Randweg A2/N2 en dat het gezien de opgaven voor de hand ligt te starten met
het aanpakken van de westzijde van de Randweg.

Opgave Brainportlijn

Naast inzet op bereikbaarheid per auto is de bereikbaarheid van de westzijde van de
Brainportregio met het openbaar vervoer (OV) een punt van aandacht. Het OV-netwerk
biedt onvoldoende kwaliteit en capaciteit om de enorme mobiliteitsgroei op de economische
toplocaties op te vangen. Het ontbreekt aan een rechtstreekse en snelle OV-verbindingen
van noord naar zuid aan de westzijde van de Brainportregio. Busverbindingen rond Eindhoven
verlopen op dit moment van en naar het centraal station van Eindhoven en enkele lijnen
via station Best, waardoor een overstap of omreis nodig is om werklocaties aan de
westzijde te bereiken.

De ambitie is de ontwikkeling van een Brainportlijn met een Hoogwaardig Openbaar Vervoer
(HOV)-tracé aan de westzijde van de Brainportregio waarlangs verschillende OV-lijnen
rijden. Dit bij voorkeur via vrij liggende busbanen voor een snelle verbinding naar
de economische toplocaties. Uit eerder onderzoek7 is een studievariant naar voren gekomen met een kerncorridor met vrij liggende infrastructuur
op een gedeelte van de Rijkswegen A2/N2.

Opgave Noordwestelijke ontsluiting

De wegontsluiting Brainportregio Noordwest gaat om het onderliggend wegennet (OWN).
Brainportregio Noordwest is het concentratiegebied van nieuwe ontwikkelingen: de ontwikkeling
van een hub om autoverkeer richting Randweg op te vangen, de ontsluiting van het gebied
via de Brainportlijn, een nog te ontwikkelen locatie voor ASML op de Brainport Industries
Campus en al bestaande clusters van economische activiteiten. Een belangrijk element
hierin is de verbreding van de onderdoorgang onder de A58 tussen Eindhoven en Tilburg
(tunnel Erica).

Financiën

In het Beethovenconvenant is € 503 miljoen beschikbaar gesteld voor alle drie de onderdelen
van de integrale MIRT-verkenning. In onderstaande tabel is weergegeven welk gedeelte
het Rijk en welk gedeelte de regio bijdraagt. Het grootste gedeelte van het totale
bedrag: € 309 miljoen, is gereserveerd voor de A2/N2. Voor de Brainportlijn is € 129 miljoen
gereserveerd en voor de Noordwestelijke ontsluiting € 65 miljoen.

Tabel 1: budget voor opgaven westzijde Brainportregio.

totaal

Rijk

Regio

HWN/OWN N2/A2 inclusief Brainportlijn en NW ontsluiting

503

415

88

Waarvan A2/N2

309

309

0

Tijdens een eerstvolgend begrotingsmoment zal de reservering van € 415 miljoen voor
de A2/N2 inclusief Brainportlijn en Noordwestelijke ontsluiting overgeboekt worden
van artikel 11.03 (reserveringen) naar artikel 11.01 (verkenningen) op het Mobiliteitsfonds.

Het projectbudget voor de MIRT-verkenning A2/N2 bedraagt op dit moment € 309 miljoen.
Het restant van de Rijksreservering is beschikbaar voor de Brainportlijn en Noordwestelijke
ontsluiting.

Het projectbudget voor de MIRT-verkenning A2/N2 is voor de uitvoering van het gehele
project en betreft (studie)kosten voor de MIRT-verkenning en daaropvolgende MIRT-fasen.
Bij het nemen van een voorkeursbesluit aan het eind van de verkenning zal het taakstellend
budget definitief worden vastgesteld. De verkenning dient om nut en noodzaak nader
te onderbouwen en om een voorkeursalternatief vast te stellen. Het uitgangspunt is
dat de oplossing sober, doelmatig en toekomstbestendig is. Als blijkt dat het beschikbare
budget onvoldoende is om alle bedachte maatregelen te financieren en andere partijen
geen ruimte hebben om extra budget beschikbaar te stellen dan zullen scherpe keuzes
noodzakelijk zijn. Indien dit zich voordoet dan treden Rijk en regio hierover met
elkaar in overleg.

Verbondenheid trajecten

Omdat het hier gaat om de verkenning van drie trajecten die nauw met elkaar verbonden
zijn, is het mogelijk dat de uitkomsten van de regionale verkenningen naar de Brainportlijn
en de Noordwestelijke ontsluiting invloed hebben op de uitkomsten van de MIRT-verkenning
A2/N2 en andersom. Rijk en regio hebben een gezamenlijke governance ingericht om de
trajecten in samenhang met elkaar te kunnen behandelen en daar beslissingen over te
nemen.

Stikstof

Voor de uiteindelijke realisatie van de trajecten van belang dat er stikstofruimte
beschikbaar is om voor een vergunning in aanmerking te komen. De verkenning geeft
inzicht in de stikstofruimte die nodig is voor realisatie van de voorkeursvariant.
In het Beethovenconvenant hebben partijen afgesproken zich hier gezamenlijk voor in
te zetten. Vanuit het Rijk is hiervoor de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel
opgericht, waar ik zitting in neem. Deze commissie heeft als doel om op korte termijn
een concreet programma uit te werken om Nederland van het slot te halen en perspectief
te bieden aan sectoren die zijn geraakt door de rechterlijke uitspraken.

Voorziene planning MIRT-verkenning A2/N2

De MIRT-verkenning naar de A2/N2 is met de publicatie van de kennisgeving voornemen
en participatie, het conceptparticipatieplan en de startbeslissing formeel gestart.
De verwachting is dat er eind 2026 een voorkeursbeslissing genomen kan worden. Om
deze voorkeursbeslissing te kunnen nemen is het noodzakelijk dat ook de regionale
verkenningen dan afgerond zijn. De verwachting is dat dit het geval is.

Tot slot

De startbeslissing markeert een belangrijke mijlpaal. Hiermee zet ik een stap om naar
een bereikbare en leefbare Brainportregio Eindhoven, ook in de toekomst. Een regio
die erg belangrijk is voor ons land. De goede samenwerking met deze regio zet ik graag
voort in de uitwerking van onze gezamenlijke plannen.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
B. Madlener