Brief regering : Informatie over de toegankelijkheid van het energiefonds 2025

Nr. 565
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 april 2025

In het debat Commissie DiZa van 23 april jl. heeft uw Kamer mij naar aanleiding van
een vraag van het lid Kathmann (GL-PvdA) verzocht om een brief te sturen met informatie
over de toegankelijkheid van het energiefonds 2025.

Op 4 april 2025 heb ik uw Kamer geïnformeerd over de opening van het energiefonds
2025.1 Het Energiefonds is er om mensen met een laag inkomen en een hoge energierekening
te ondersteunen bij het betalen van de energierekening. Het Energiefonds 2025 is net
als het Noodfonds in 2023 en het Noodfonds in 2024 een publiek-private samenwerking.2 Het wordt uitgevoerd door de Stichting Tijdelijk Noodfonds Energie (TNE). Naar verwachting
kan het energiefonds op basis van de huidige energieprijzen circa 100.000 huishoudens
helpen.

Huishoudens met een bruto inkomen tot 130% van het sociaal minimum met een energiequote
(deel van je inkomen dat je uitgeeft aan energierekening) van minimaal 8% en huishoudens
met bruto-inkomen van 130% tot 200% van het sociaal minimum met een energiequote van
minimaal 10% komen in aanmerking. Zij krijgen het geld dat zij boven de hierboven
genoemde grenzen aan energie uitgeven als gift van het energiefonds.

Het Rijk heeft dit jaar € 56,3 miljoen ter beschikking gesteld aan de TNE ten behoeve
van huishoudens. Vanuit de bijdragen van de energiesector worden de uitvoeringskosten
van het fonds betaald. In totaal draagt de private sector € 28,15 miljoen bij aan
het doel van het energiefonds. Er zijn geen aanvullende middelen van derden beschikbaar
en daarmee ook niet vanuit het Rijk. Het Rijk legt enkel middelen in wanneer derde
partijen ook meer dan één derde van de totale som financieel bijdragen om bestuurlijke
risico’s te voorkomen. Voor de uitvoering van het fonds is er dus beperkt budget beschikbaar
waardoor er keuzes gemaakt moesten worden. Er is in deze afweging prioriteit gegeven
aan de mogelijkheid voor huishoudens met een blokaansluiting om een aanvraag in te
dienen.

Offline mogelijkheid om een aanvraag in te dienen

Binnen de beperkte middelen is de keuze gemaakt voor het aanbieden van persoonlijke
ondersteuning bij het indienen van een aanvraag boven een kostbare papieren aanvraagroute.
Hierdoor is het indienen van een niet-digitale aanvraag helaas niet mogelijk. SZW
heeft een subsidie verstrekt aan de Nationale Schuldhulproute (NSR) die een landelijk
dekkende sociale kaart heeft vol ondersteuning, om ervoor te zorgen dat de mensen
voor wie het fonds bedoeld is te bereiken. In samenwerking met Landelijk Steunpunt
Thuisadministratie (LSTA) is een doorverwijsroute ingericht naar lokale hulp voor
huishoudens die niet zelfstandig een aanvraag kunnen indienen.

De met vrijwilligers opgezette inlooppunten en keukentafelgesprekken worden benut
om mensen die moeite hebben met het aanvraagproces hulp aan te bieden. Huishoudens
die moeite hebben met het digitaal aanvragen van steun kregen hulp op maat krijgen
van lokale hulpverleners op een locatie, maar eventueel ook thuis. Lokale hulpverleners
zouden vervolgens kunnen helpen met het indienen van de aanvraag. De LSTA heeft ook
een directe lijn met het klantcontactcentrum van TNE, met als gezamenlijke prioriteit
om deze huishoudens te ondersteunen. Het bestaan van deze ondersteuning is actief
gecommuniceerd door TNE en ook door alle welzijnsorganisaties. Die organisaties zijn
tijdig geïnformeerd over het fonds zodat zij mensen voor de opening van het loket
al konden wijzen op de toekomstige opening en de aanwezige ondersteuning.

Een aanvraag indienen zonder DigiD

Zoals hierboven aangegeven is er aandacht geweest voor mensen die minder digitaal
vaardig zijn. Het hebben van een DigiD was voorwaardelijk voor het indienen van een
aanvraag, aangezien inkomensgegevens verzameld moeten worden voor de aanvrager. Dit
is nodig om de steun gericht aan te kunnen bieden aan mensen met lage inkomens en
een hoge energierekening. We begrijpen dat dit niet handig is voor mensen zonder DigiD
en we hebben daarom in de aanloop naar de opening van het loket actief gecommuniceerd
dat mensen een DigiD moeten aanvragen indien ze die nog niet hebben.

Alliantie digitale inclusie

Net als SZW wil TNE graag dat iedereen een aanvraag kan doen, ook als iemand niet
digitaal vaardig is. Daarom hebben zij uitvoerig overlegd met de alliantie digitale
inclusie en hebben zij afspraken gemaakt over de manier waarop de alliantie kan bijdragen
aan inclusiviteit. Hierbij kan gedacht worden aan inloopmomenten in bibliotheken.

Huidige situatie

Er is veel belangstelling voor het energiefonds en in de eerste dagen zijn al meer
dan honderdduizend aanvragen binnen gekomen. Dit laat zien dat het fonds vindbaar
is en er vele huishoudens problemen met hun energierekening ervaren.

Hoewel er technische problemen zich voordeden in de eerste uren, zijn deze binnen
36 uur verholpen. Daarna heeft TNE de mensen die een aanvraag in wilden dienen en
niet konden voltooien, benaderd om het opnieuw te proberen. Gezien de hoeveelheid
aanvragen op het moment van schrijven, heeft TNE aangegeven dat sluiting nadert. Dit
is inmiddels gemeld op de website van het TNE, zodat huishoudens weten dat zij zo
snel mogelijk een aanvraag moeten indienen.

Ik ben blij dat er ook in 2025 een energiefonds is gekomen en dat er hard wordt gewerkt
om de aanvragen te behandelen. Uiteraard heb ik oog voor de langere termijn. Om die
reden hebben SZW en het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening gezamenlijk
een voorstel uitgewerkt voor het Social Climate Fund, waarbij ingezet wordt op maatregelen
die bijdragen aan verduurzaming en het energiezuiniger maken van woningen in combinatie
met directe tijdelijke steun op de energierekening voor huishoudens in een financieel
kwetsbare positie. Het plan voor het Social Climate Fund moet uiterlijk 30 juni worden
ingediend bij de Europese Commissie. Uw Kamer wordt op zeer korte termijn separaat
per brief geïnformeerd over de inzet inzake het Social Climate Fund.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
J.N.J. Nobel