Brief regering : WODC rapport 'Lekenrechtspraak in strafzaken in West-Europa'

Nr. 952
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 april 2025

Naar aanleiding van een eerder verzoek van de toenmalige Minister voor Rechtsbescherming,
en conform de motie van het lid Eerdmans (JA21)1, heeft het WODC onderzoek laten verrichten naar de verschillende vormen van lekenrechtspraak
in West-Europese landen. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoekers van de Radboud
Universiteit Nijmegen. Onder dankzegging aan de onderzoekers bied ik u hierbij het
bijgaande rapport «Lekenrechtspraak in strafzaken in West-Europa» aan.

De onderzoekers hebben een inventarisatie gemaakt van de verschillende vormen van
lekenrechtspraak in West-Europa, waarbij bijzondere aandacht is uitgegaan naar het
verband tussen lekenrechtspraak en democratische participatie en publiek vertrouwen
in de rechtspraak. Daarbij hebben onderzoekers de verschillende argumenten voor en
tegen lekenrechtspraak in kaart gebracht. Samenvattend concluderen de onderzoekers
dat er in Nederland veel vertrouwen is in de huidige professionele rechtspraak, waardoor
er «vermoedelijk weinig draagvlak voor lekenrechtspraak en weinig vertrouwen in objectieve
beslissingen door de betrokken leken» is.2 Hoewel onderzoekers aangeven dat er ook principiële argumenten bestaan voor het invoeren
van lekenrechtspraak, zoals ter versterking van het democratische karakter van de
rechtspraak, stellen de onderzoekers dat «de noodzakelijke stelselwijzigingen en verandering
in attitude binnen de rechtspraak» bijzondere uitdagingen vormen voor het invoeren
van een vorm van lekenrechtspraak in Nederland.3

Met de toezending van het onderzoek heb ik uitvoering gegeven aan de motie van het
lid Eerdmans (JA21). Op basis van deze bevindingen zie ik momenteel geen aanleiding
om over te gaan tot de invoering van een vorm van lekenrechtspraak.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
T.H.D. Struycken