Brief regering : Stand van zaken na afronden technische haalbaarheidsstudies kernenergie

Nr. 139
BRIEF VAN DE MINISTER VAN KLIMAAT EN GROENE GROEI

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 maart 2025

Het kabinet maakt een duidelijke keuze voor kernenergie als belangrijk onderdeel van
een klimaat-neutraal energiesysteem waarin Nederland minder afhankelijk wordt van
andere landen voor haar energievoorziening. In de voorbereidingen op de bouw van nieuwe
kerncentrales in Nederland heeft het kabinet oog voor een zorgvuldige uitvoering van
de verschillende stappen die onderdeel zijn van het complexe proces. Een gedegen voorbereiding
betaalt zich uit in een voorspoedig verloop van de bouwfase.

In het afgelopen jaar heeft het kabinet onder meer op het gebied van technische haalbaarheidsstudies
(THS) intensief samengewerkt met de technologieleveranciers EDF, Westinghouse en KHNP.
Hieraan lagen contracten met de drie partijen ten grondslag. De studies zijn inmiddels
opgeleverd, afrondende gesprekken zijn gevoerd en de contracten zijn afgerond. Met
deze brief wil het kabinet de Kamer meenemen in de stand van zaken die dit heeft opgeleverd,
vooruitlopend op de toegezegde brief in mei.

Technische haalbaarheidsstudies en third party review

Zoals toegelicht in de Kamerbrief van 22 november jongsleden (Kamerstuk 32 645, nr. 132) zijn de drie technologieleveranciers gevraagd te onderzoeken of hun ontwerpen voldoen
aan de Nederlandse wet- en regelgeving, of ze op een terrein binnen de locatie Borssele
passen, wat de benodigde bouwtijden zijn en wat de mogelijke kosten zijn. Het gaat
om essentiële informatie voor de vormgeving van de aanbesteding, bijvoorbeeld als
het gaat om de vaststelling van de eisen voor de bouw van nieuwe centrales in Nederland.
Het vroegtijdig voorhanden hebben van deze informatie helpt om het algehele risico
van het nieuwbouwproject te verlagen.

In de genoemde Kamerbrief is tevens aangegeven dat de eerste fase van de studies eind
vorig jaar is afgerond en de zogenoemde third party review (TPR) is gestart. Dit houdt in dat een onafhankelijke, derde partij de conceptresultaten
van de THS (en de resultaten van de marktconsultatie) verifieert en valideert. Op
dit moment bevindt de TPR zich in de afrondende fase. Zoals toegezegd in het Commissiedebat
van 12 februari jongstleden, stuurt het kabinet begin mei de resultaten van de TPR
naar de Kamer, waarbij rekening moet worden gehouden met bedrijfsgevoelige informatie,
de veiligheid en het beschermen van de onderhandelingspositie van de Nederlandse Staat.

Afrondende gesprekken en vervolg

Onderdeel van de afronding van de TPR zijn afrondende gesprekken met de technologieleveranciers.
Deze gesprekken hebben recent plaatsgevonden. De technologieleveranciers Westinghouse
en EDF hebben aangegeven graag actief en intensief in gesprek te blijven over de wijze
waarop hun technologie in Nederland kan worden ingepast, zowel technisch als economisch.

KHNP heeft tijdens dit gesprek helaas aangeven het besluit te hebben moeten nemen
om niet de rol te kunnen oppakken als technologieleverancier voor de bouw van nieuwe
centrales in Nederland. KHNP geeft aan dat hier eigen strategische overwegingen aan
ten grondslag liggen die buiten de condities en het karakter van het Nederlandse project
vallen. Dit besluit volgt op recente soortgelijke besluiten van KHNP in andere Europese
landen, zoals Zweden en Slovenië. Hoewel het kabinet dit besluit betreurt, is er veel
waardering voor de intensieve samenwerking met KHNP alsook de manier waarop KHNP heeft
meegewerkt aan de THS en TPR. Het besluit van KHNP laat de resultaten van de THS en
TPR onverlet. Dit besluit heeft dan ook geen gevolgen voor de voorbereiding van de
competitieve tender die als Nederland wordt gehanteerd. De voorbereidingen voor de
bouw van de kerncentrales wordt dan ook voortvarend voortgezet.

Samenwerkingsverband met Zuid-Korea op kernenergie

Nederland heeft op het gebied van kernenergie een samenwerkingsverband met Zuid-Korea
onder andere op de thema’s onderzoek, innovatie, nucleaire toeleveringsketen en beheer
van radioactief afval. Het kabinet blijft zich onverminderd inzetten om deze samenwerking
te versterken en zo bij te dragen aan de ontwikkeling van kernenergie in Nederland
en kansen te creëren voor bedrijven en kennisinstellingen die actief zijn op dit gebied.

Afrondend

Zoals toegezegd informeert het kabinet de Kamer begin mei over de resultaten van de
THS en TPR. In die brief zal het kabinet ook ingaan op de andere werksporen van het
nieuwbouwtraject waaronder financiering, de projectprocedure en governance. In deze
brief zal het kabinet tot slot een toelichting geven op de vormgeving van het proces
om te komen tot technologieselectie.

De Minister van Klimaat en Groene Groei, S.Th.M. Hermans