Brief regering : Verslag van de Landbouw en Visserijraad 24 februari 2025 te Brussel en informeren aangaande moties over het opstellen van een overzicht van bestaande obstakels binnen de Europese Novel Foods-procedures en het wegnemen van de knelpunten daarin (Kamerstuk 36600 XIV-61) en over proeverijen met producten voortkomend uit innovatieve fermentatie onder gecontroleerde en veilige omstandigheden mogelijk maken (Kamerstuk 36600-XIV-60)

Nr. 1700
BRIEF VAN DE MINISTER EN DE STAATSSECRETARIS VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID
EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 maart 2025

Met deze brief informeren wij de Kamer over de Landbouw- en Visserijraad (hierna:
de Raad) die 24 februari jl. plaatsvond te Brussel. Daarnaast informeren wij de Kamer
over de motie van de leden Meulenkamp (VVD) en Grinwis (CU) (Kamerstuk 36 600 XIV, nr. 61) en de motie van de leden Meulenkamp (VVD) en Bromet (Groenlinks-PvdA) (Kamerstuk
36 600 XIV, nr. 60) over het stimuleren van innovatieve fermentatie en novel foods in Nederland en Europa.

I. Verslag Landbouw- en Visserijraad 24 februari 2025

Marktsituatie in het bijzonder na de invasie van Oekraïne

Onder dit agendapunt gaf de Europese Commissie (hierna: Commissie) een overzicht van
de situatie op de landbouwmarkten en sprak zij verwachtingen uit voor de ontwikkelingen
op korte en lange termijn. De Commissie gaf aan dat de markten zich positief ontwikkelen
en steeds meer stabiliseren. De prijsniveaus zijn in lijn met historische gemiddelden
en inputprijzen dalen, hoewel ze wel boven pre-covidniveaus blijven. De Commissie
benadrukte dat ze alert zal blijven op geopolitieke onzekerheden, marktverstoringen
en dierziekten.

Tijdens de Raad was er veel aandacht voor het voorstel tot verhoging van de importheffingen
op kunstmest uit Rusland en Belarus. Veel lidstaten uitten hun zorgen over de gevolgen
hiervan voor de agrarische sector. Daarnaast vroegen lidstaten aandacht voor de gevolgen
van extreme weersomstandigheden en dierziekten. Veel lidstaten spraken steun uit voor
Oekraïne. Tegelijkertijd gaven enkele lidstaten grenzend aan Oekraïne aan dat een
deel van de invoer van Oekraïne in de grensbuurlanden blijft, met negatieve prijsdruk
tot gevolg. Tot slot vroegen wijn producerende lidstaten aandacht voor de situatie
op de wijnmarkt en vroeg een aantal lidstaten aandacht voor de situatie op de honingmarkt.

Nederland gaf aan de grotendeels positieve analyse van de Commissie te delen en te
verwelkomen en onderstreepte voorts het belang van blijvende inzet op innovatie en
ondernemerschap om het verdienvermogen van de boer te vergroten, net als de noodzaak
voor een gemeenschappelijke aanpak van specifieke problemen, zoals uitbraken van dierziektes.
Daarnaast bracht Nederland in dat het belangrijk is om in het handelsbeleid een goede
balans te vinden tussen defensieve en offensieve belangen, met oog voor open handel
en diversificatie van import- en exportmarkten. Nederland riep de lidstaten op om
het hergebruik van nutriënten te stimuleren en de afhankelijkheid van import van meststoffen
af te bouwen. In dit kader pleitte Nederland voor steun om het RENURE-voorstel zo
snel mogelijk aan te nemen.

Implementatie van het rural proofing-principe

Het aantrekkelijker maken van het landelijk gebied blijft een prioriteit voor veel
lidstaten. Tijdens de Raad werden zorgen geuit over het ontbreken van een goede infrastructuur
en bredere voorzieningen in plattelandsgebieden. Lidstaten wezen erop dat dit invloed
heeft op het wegtrekken van mensen uit plattelandsgebieden en dat dit een belangrijke
uitdaging is voor het landelijk gebied. Lidstaten vroegen ook aandacht voor synergie
tussen beleidsterreinen om het landelijk gebied vitaal te houden en dat rural proofing
(i.e. beleid beschouwen vanuit het gezichtspunt van het platteland) hieraan kan bijdragen.
Er is geen consensus bereikt over het verplicht stellen van rural proofing. Er werd
ook ingegaan op het belang van het betrekken van stakeholders, met specifieke aandacht
voor jongeren. Wat betreft het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (hierna: GLB) onderstreepten
lidstaten het belang van de tweede pijler in de bijdrage aan plattelandsontwikkeling
en verwezen enkele lidstaten naar de Raadsconclusies over de toekomst van het GLB,
waarin gesproken wordt over het behouden van een separaat en onafhankelijk GLB bestaande
uit twee pijlers.

Nederland gaf aan rural proofing te zien als een proces, waarbij het «ruraal denken»
bij beleidsmakers centraal moet staan. Nederland onderstreepte dat de dialoog met
de plattelandsgemeenschap belangrijk is en dat Europees beleid moet aansluiten bij
de context en opgave van het landelijk gebied. Nederland riep in dit kader op tot
goede samenwerking tussen de beleidsterreinen bij de Commissie en het betrekken van
lokale en regionale stakeholders. Tot slot pleitte Nederland ervoor dat er gebruik
wordt gemaakt van de bestaande structuren, zoals de Terriorial Impact Assessment.

Diversenpunt Europese Commissie: EU Visie voor Landbouw en Voedsel

Tijdens dit diversenpunt presenteerde de Commissie haar Visie voor Landbouw en Voedsel
(hierna: Visie). De Commissie gaf aan dat de Visie moet bijdragen aan een concurrerende
sector. Een aantal lidstaten onderstreepte het belang van de tweepijlerstructuur in
het GLB en benadrukte dat voldoende financiering noodzakelijk is. Daarnaast was er
brede steun in de Raad voor vereenvoudiging en het verminderen van administratieve
lasten en riepen lidstaten op tot wederkerigheid in handelsstromen. Nederland sprak
steun uit voor de Visie en pleitte voor een sterke positie van boeren in de keten,
voedselzekerheid, innovatie en een gelijk speelveld. Nederland gaf aan de aandacht
in de Visie voor de lokale, regionale en nationale behoeften belangrijk te vinden
en dat de dialoog met de sector en de wetenschap moet worden voorgezet. Tot slot benoemde
Nederland het belang van een benchmarking-systeem dat bijdraagt aan het creëren van
een gelijk speelveld. Tijdens de Raad in maart zal de Visie opnieuw geagendeerd worden
ten behoeve van een grondigere discussie. De Kamer ontvangt binnenkort een kabinetsappreciatie
van de Visie in de vorm van een BNC-fiche.

Diversenpunt Duitsland: Terugkoppeling Global Forum For Food and Agriculture

Tijdens dit diversenpunt gaf Duitsland een korte toelichting op de uitkomsten van
het Global Forum for Food and Agriculture (hierna: GFFA), dat plaatsvond van 15–18 januari
2025 in Berlijn tijdens de Grüne Woche. Het thema was «boeren voor duurzame bio-economie».
Duitsland lichtte het belang van de bio-economie toe en pleitte voor het versterken
van internationale samenwerking. Enkele lidstaten bedankten Duitsland voor de organisatie
van het GFFA en benadrukten het belang van het gekozen onderwerp. Nederland bedankte
Duitsland voor de organisatie van de GFFA en de Grüne Woche en onderstreepte dat het
thema duurzame bio-economie goed gekozen en getimed is.

Diversenpunt Slowakije: dierenwelzijn – honden en katten

Onder dit diversenpunt pleitte Slowakije voor aanvullende wetgeving en een integrale
aanpak om jachthonden, zoals de Spaanse galo, beter te beschermen. Slowakije uitte
ernstige zorgen over dierenmishandeling van honden die als jachtdieren worden gebruikt.
Slowakije kreeg van een drietal lidstaten steun. De Commissie gaf aan dat jachthonden
op dezelfde manier beschermd moeten worden als andere honden, ongeacht soort of gebruik.
Nederland heeft dit punt aangehoord.

II. Stimuleren van innovatieve fermentatie en novel foods in Nederland en Europa –
moties van de leden Meulenkamp (VVD) en Grinwis (CU) en van de leden Meulenkamp (VVD)
en Bromet (GL-PvdA)

Hierbij informeren wij de Kamer over twee onderwerpen aangaande de stimulering van
innovatieve fermentatie en novel foods. Dit betreft de stand van zaken met betrekking
tot de motie van de leden Meulenkamp (VVD) en Grinwis (CU) (Kamerstuk 36 600 XIV, nr. 61) over de obstakels binnen de Europese novel foods-procedures en het wegnemen van
knelpunten en de motie van de leden Meulenkamp en Bromet (Kamerstuk 36 600 XIV, nr. 60) over het mogelijk maken van proeverijen, onder gecontroleerde en veilige omstandigheden,
van producten gemaakt met innovatieve fermentatie.

Motie leden Meulenkamp en Grinwis

In de Rijksbrede visie op biotechnologie zal worden ingegaan op de motie van de leden
Meulenkamp en Bromet. Deze visie wordt dit voorjaar verwacht.

Motie leden Meulenkamp en Bromet

De gesprekken tussen de brancheorganisaties Stichting Cellulaire Agricultuur Nederland
(CANS) en HollandBio en de Ministeries van LVVN en VWS zijn gestart en verlopen op
een constructieve manier. De brancheorganisaties hebben een groep van vijf biotechnologiebedrijven
geformeerd die bezig zijn om de Code of Practice zoals die nu geldt voor proeverijen
van kweekvlees en -vis, passend te maken voor proeverijen voor producten gemaakt met
innovatieve fermentatie. Het voorstel voor de nieuwe Code of Practice zal besproken
worden met de Ministeries van LVVN en VWS. Naar verwachting wordt in het najaar het
voorstel voor de nieuwe Code of Practice afgerond, waarin de omstandigheden staan
waaronder mogelijke proeverijen gehouden kunnen worden. Daarna zal de besluitvorming
over de Code of Practice en over de proeverijen plaatsvinden.

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma

De Staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, J.F. Rummenie