Brief regering : Aanvullende advisering over Nationaal Groeifonds project PhotonDelta (inclusief reactie kabinet)

Nr. 5
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 november 2024

In 2022 bent u over de uitslag van de tweede ronde van het Nationaal Groeifonds geïnformeerd.1 Over het project PhotonDelta uit deze ronde heeft de Adviescommissie Nationaal Groeifonds
(hierna: de adviescommissie) nu een aanvullend advies uitgebracht. In deze brief licht
ik u, mede namens de Minister van Financiën, dit advies en de reactie van het kabinet
toe.

Achtergrond Nationaal Groeifonds Project PhotonDelta

Het Nationaal Groeifonds investeert in 50 grootschalige programma’s die bijdragen
aan het duurzaam verdienvermogen van Nederland. Het betreft onder meer programma’s
op het gebied van groene waterstof, de verduurzaming van de landbouw, het bestrijden
van laaggeletterdheid en sleuteltechnologieën als quantum en kunstmatige intelligentie.
Daarmee is een bedrag van € 11,3 miljard gemoeid.

PhotonDelta richt zich op de ontwikkeling en uitbreiding van de productie van fotonische
chips, het aantrekken en opleiden van talent en het creëren van nieuwe markten. Het
programma is bedoeld om Nederland de koploper in de mondiale chipindustrie te maken,
met honderden bedrijven en klanten over de hele wereld.

Dankzij fotonische chips wordt het mogelijk om kleinere, snellere en energiezuinige
apparaten te bouwen. Ze maken eerdere diagnostiek van ziekten, veilige zelfrijdende
voertuigen en een efficiëntere voedselproductie mogelijk. PhotonDelta ondersteunt
honderden partijen, waaronder startups, onderzoekers, producenten en innovators.

Samenvatting aanvullend advies adviescommissie

Het programma van PhotonDelta is opgedeeld in twee fasen. Voor de eerste fase is € 266,6
miljoen inmiddels definitief toegekend en voor de tweede fase is € 204,6 miljoen voorwaardelijk
toegekend. Een van de voorwaarden is een positieve midterm evaluatie. Op dit moment
wordt de eerste fase uitgevoerd, de midterm evaluatie met het oog op de tweede fase
staat gepland voor volgend jaar. Het verzoek over de bijdrage uit het Nationaal Groeifonds
ziet erop om een gedeelte van de middelen uit de tweede fase eerder om te zetten in
een definitieve toekenning en de looptijd van het project met 5 jaar te verlengen
tot 2033. Daarover is advies gevraagd aan de Adviescommissie Nationaal Groeifonds.

Concreet wordt verzocht om € 53,8 miljoen van de voorwaardelijke toegekende middelen
om te zetten in een definitieve toekenning. Deze investering is nodig voor deelname
aan het Europese consortium PIXEurope, dat een proefproductielijn maakt op het gebied
van geïntegreerde fotonica. Als de internationale onderhandelingen over deze deelname
slagen, zal de Europese Unie € 66,3 miljoen in Nederland investeren. Voor deze Europese
investering is nationale cofinanciering nodig. De € 53,8 miljoen uit de voorwaardelijk
toegekende NGF-middelen voor PhotonDelta, samen met een extra € 12,5 miljoen uit reguliere
middelen van het Ministerie van Economische Zaken, dient als deze Nederlandse cofinanciering.
Met deelname aan dit Europese consortium kan Nederland haar investeringen in geïntegreerde
fotonica met Europees subsidiegeld verdubbelen en haar positie in de Europese kopgroep
en fotonica-waardeketen verstevigen.

De Adviescommissie Nationaal Groeifonds heeft positief advies gegeven over dit verzoek
en daarbij aanbevelingen en aandachtspunten opgenomen. Het volledige advies van de
adviescommissie is bijgevoegd in bijlage 1.

Reactie kabinet en vervolg

Het kabinet neemt het advies van de Adviescommissie Nationaal Groeifonds volledig
over. Hierdoor wordt er € 53,8 miljoen definitief toegekend aan het NGF-project PhotonDelta
en de programmaperiode verlengd naar 2033. Hierdoor zal € 320,4 miljoen definitief
toegekend zijn en € 150,8 miljoen voorwaardelijk toegekend resteren voor PhotonDelta.
De budgettaire verwerking vindt plaats bij Voorjaarsnota 2025. De toekenning is definitief
na autorisatie van de Voorjaarsnota 2025 door beide Kamers. Daarna kunnen de middelen
aan het project beschikbaar worden gesteld.

De Minister van Economische Zaken,
D.S. Beljaarts