Brief regering : Monitoren grenseffecten verlaging brandstofaccijns en verhoging alcoholaccijns

Nr. 143
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juni 2024

Met deze brief informeer ik u over het tweede vervolgonderzoek naar de grenseffecten
van de verlaging van de brandstofaccijnzen. Daarnaast informeer ik u over de stand
van zaken rondom de motie Erkens c.s. over het monitoren van de effecten van de verhoging
van de alcoholaccijns.1

Tweede vervolgonderzoek grenseffecten verlaging brandstofaccijnzen

Het tweede vervolgonderzoek naar de grenseffecten van de verlaging van de brandstofaccijnzen
is als bijlage toegevoegd aan deze brief. In dit onderzoek is de meetperiode van maart
2023 t/m december 2023 toegevoegd aan het eerste vervolgonderzoek2. Voor het onderzoek hebben de oliemaatschappijen en individuele tankstations opnieuw
data aangeleverd. In de nieuwe meetperiode is de accijnsverlaging per 1 juli 2023
gedeeltelijk teruggedraaid. Zoals verwacht zien we dat de positieve grenseffecten
van de accijnsverlaging na 1 juli 2023 grotendeels verdwijnen. De effecten van de
periode september 2022 t/m juni 2023 blijven ongeveer hetzelfde als in het vorige
rapport. In deze periode had Nederland nog een verlaagd tarief en zijn België en Duitsland
weer teruggegaan naar de oude tarieven. In deze periode vermindert het grenseffect
de derving van accijnsinkomsten met tussen de 9% en 16% bij benzine en tussen 4% en
9% bij diesel. De effecten blijven binnen het standaard gedragseffect van 20% waarmee
gerekend wordt bij ramingen van beleidsmaatregelen.

Monitoren grenseffecten verhoging alcoholaccijns

De motie Erkens c.s. verzoekt de regering om te monitoren wat de effecten van de uiteindelijke
accijnsverhoging op alcoholische producten zijn op de grensoverschrijdende aankopen
van alcohol en andere producten door Nederlandse consumenten, wat het effect is voor
de lokale middenstand in de grensregio’s en wat de opbrengsten van de verhoogde accijns
zijn ten opzichte van de ramingen, hierover in gesprek te gaan met de sector, en de
Kamer hier uiteindelijk voor de zomer 2024 over te informeren.

Om invulling te geven aan deze motie zijn het afgelopen half jaar gesprekken met de
brancheverenigingen gevoerd. Op basis van deze gesprekken is besloten om private data
met betrekking tot alcoholische producten in te kopen. Het betreft data op productniveau
van een groot deel van de Nederlandse supermarkten en slijterijen. Hiermee kan de
ontwikkeling van het aantal verkochte liters per type drank (bier, wijn, sterk) in
de grensregio vergeleken worden met de ontwikkeling in het binnenland. De analyse
zal vergelijkbaar zijn met de analyse op basis van de microdata bij de brandstofaccijnzen.
We ontvangen data over de periode april 2021 tot en met juni 2024. Deze analyse kost
wat meer tijd, daarom is het niet mogelijk om de resultaten voor de zomer naar de
Tweede Kamer te sturen. De resultaten zullen daarom zo snel mogelijk na de zomer aan
de Tweede Kamer worden gestuurd.

De Staatssecretaris van Financiën,
M.L.A. van Rij