Brief regering : Jaarrapportage Belastingdienst 2022

Nr. 1230
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2023

Hierbij bied ik u de jaarrapportage 2022 van de Belastingdienst aan. De jaarrapportage
geeft u inzicht in de realisatie van de ambities die zijn opgenomen in het jaarplan
2022. Met ingang van 2023 biedt de Belastingdienst u één rapportage (de jaarrapportage)
aan over de voortgang op de activiteiten uit het jaarplan, in plaats van, zoals voorheen,
drie voortgangsrapportages gedurende het jaar. Daarnaast informeer ik u twee maal
per jaar, voorafgaand aan het commissiedebat Belastingdienst, met een stand-van-zakenbrief
over de meest actuele ontwikkelingen.

In 2022 heeft de Belastingdienst belangrijke stappen gezet om de dienstverlening aan
burgers en bedrijven verder te ontwikkelen en om een toekomstbestendige organisatie
te realiseren. De Belastingdienst heeft gewerkt aan structurele verbetering van de
dienstverlening aan burgers en bedrijven. Zo hebben de Stella-teams 2.261 mensen in
schrijnende situaties geholpen (50% meer dan in 2021), zijn voor persoonlijke ondersteuning
van ondernemers vier loketten opgericht en konden bellers van de Belastingtelefoon
in 2022 voor het eerst een terugbelverzoek achterlaten, wanneer zij niet gelijk contact
kregen met een medewerker.

Ook is er in 2022 gewerkt aan het wendbaarder en meer toekomstbestendig maken van
de organisatie. Met de ontwikkeling van het meerjarenportfolio is de prioritering
van ICT-projecten voor de komende vijf jaar gevat. Zo is er meer inzicht in de ICT-capaciteit
en de modernisering van de systemen. In 2022 heeft de Belastingdienst onder meer het
achterstallig onderhoud aan applicaties teruggebracht en onderhoudsplannen opgesteld.
Er zijn dit jaar daarnaast 2.712 nieuwe collega’s aangenomen, ruim boven de doelstelling
van de Belastingdienst. Daarmee ligt de bezettingsgraad van eigen personeel eind 2022
op 96 procent.

Onvoorziene gebeurtenissen in 2022 leidden tot extra taken voor de Belastingdienst,
die niet in het jaarplan waren opgenomen. Zo vergde het arrest van de Hoge Raad over
box 3 een grote hersteloperatie. In 2022 is het gelukt om volgens planning de aanslagen
van alle box 3 bezwaarmakers te herstellen. Deze operatie kwam bovenop de lopende
herstelwerkzaamheden op het terrein van bijvoorbeeld de Fraude Signalering Voorziening
en het project vervolgingskosten.

De jaarrapportage laat zien dat de Belastingdienst, ondanks soms onvoorziene omstandigheden,
de geplande activiteiten uit het jaarplan 2022 grotendeels heeft uitgevoerd. De Belastingdienst
laat met de jaarrapportage zien welke resultaten zijn behaald over het vorige jaar
om nog beter ten dienste te staan aan burgers en bedrijven. Daarmee draagt dit document
bij aan de verantwoording over de activiteiten, waarin burgers en bedrijven steeds
centraal staan.

De Auditdienst Rijk (ADR) heeft zoals elk jaar onderzoek naar de onderbouwing van
de jaarrapportage gedaan. Het rapport met bevindingen van de ADR wordt met deze jaarrapportage
meegestuurd naar uw Kamer (bijlage 2). Daarnaast ontvangt uw Kamer de volgende documenten:

Boekenonderzoeken en fraudebestrijdingsinitiatieven

In bijlage 3 vindt u een rapportage over gegevens en resultaten aangaande boekenonderzoeken
en fraudebestrijdingsinitiatieven in 2022. Hiermee geef ik gevolg aan de op 5 april
2022 aangenomen motie van het lid Idsinga c.s.1 en mijn eerdere toezegging om jaarlijks hierover bij de jaarrapportage te rapporteren.
In combinatie met de jaarrapportage geeft deze rapportage u inzicht in onze activiteiten
om de naleving van de fiscale regels met toezicht en fraudebestrijding te bevorderen.

In Control Statement

Over 2022 is voor het eerst een In Control Statement (ICS) afgegeven door de Belastingdienst
(bijlage 4). In het ICS staat hoe het eind 2022 gesteld is met de kwaliteit van beheersing
van de financiële processen en controles. De afgelopen jaren zijn veel stappen gezet
om de interne beheersing binnen de Belastingdienst te verbeteren. Het eerste ICS van
de Belastingdienst is daarvan een tastbaar resultaat. Een ICS betekent niet dat er
niets mis kan gaan, in elke organisatie worden immers fouten gemaakt. Wel dat er aantoonbaar
een risicogericht systeem is ingericht om de opzet, bestaan en werking van onze beheersingsmaatregelen
adequaat in te richten en effectief te laten werken zodat fouten zoveel mogelijk worden
voorkomen en ontdekt. Ook is de Belastingdienst in het ICS transparant op welke aspecten
de interne beheersingssysteem nog moet verbeteren om zo te komen tot een optimale
dienstverlening aan burgers en bedrijven.

Jaarverslag rulings

Als bijlage 5 vindt u ook het «jaarverslag 2022 rulings met een internationaal karakter».
Rulings zijn afspraken tussen de Belastingdienst en een bepaalde onderneming of persoon
die zekerheid bieden over de toepassing van wet- en regelgeving op het gebied van
belastingen en duidelijkheid over de te betalen belasting. Het jaarverslag omvat alle
rulings met een internationaal karakter, zowel rulings met grote ondernemingen als
met ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf.

Tot slot

In de afgelopen jaren is de bestuurlijke omgeving van de Belastingdienst snel veranderd.
Enerzijds door de ontvlechting van Belastingdienst, Douane en Toeslagen, maar ook
door de veranderende en toenemende vragen over de rol van de dienst als publiek dienstverlener.
Deze veranderingen zijn ook van invloed op de aansturing van de Belastingdienst. De
komende periode wordt daarom onderzocht hoe de huidige besturing en inrichting van
de hoofdstructuur versterkt kunnen worden. Doel is om de besturing te vereenvoudigen
en zo te zorgen voor meer slagkracht van de verschillende onderdelen van de Belastingdienst.
In de stand-van-zakenbrief in september zal ik u hierover verder informeren.

De Staatssecretaris van Financiën,
M.L.A. van Rij