Brief regering : Rapport van de Nederlandse Arbeidsinspectie 'Kansen op de arbeidsmarkt: de regionale werkgeversservicepunten aan zet'

29 544
Arbeidsmarktbeleid

Nr. 280
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID EN VOOR ARMOEDEBELEID,
PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 april 2023

Bedrijven kunnen bij een werkgeversservicepunt, een samenwerking tussen UWV en gemeenten,
terecht met vragen over de arbeidsmarkt en voor ondersteuning bij het in dienst nemen
van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft
onderzocht of de werkgeversservicepunten werken zoals ze bedoeld zijn. Hierbij sturen
wij u het rapport «Kansen op de arbeidsmarkt: de regionale werkgeversservicepunten
aan zet» van de Nederlandse Arbeidsinspectie. De onderzoeksresultaten uit dit rapport
zijn ook gebruikt bij het opstellen van de Spiegel Bestaanszekerheid 2022. Uw Kamer
heeft die rapportage op 16 februari jl. ontvangen.1 In dit rapport is niet de bestaanszekerheid, maar de doeltreffendheid van de werkgeverdienstverlening
het zwaartepunt. De lessen uit het bijgaande onderzoek betrekken we bij de hervorming
van de arbeidsmarktdienstverlening.

Op 7 september 20182 kondigde toenmalig Staatssecretaris van SZW Van Ark een Breed Offensief aan. Het
betrof een brede agenda met als doel meer mensen met een arbeidsbeperking aan het
werk helpen. Eén van de maatregelen die in dat kader is getroffen, is de wijziging
van het Besluit en de regeling SUWI 2021 per 1 januari 2021.3 Met de aanpassing van de SUWI-regelgeving werd beoogd de werkgeversdienstverlening
in de arbeidsmarktregio’s te verbeteren. Daarmee is ingezet op versterking van de
samenwerking van UWV en gemeenten bij de gezamenlijke vormgeving van de regionale
werkgeversdienstverlening in de werkgeversservicepunten. De Arbeidsinspectie heeft
de beoogde verbetering gemonitord. Toenmalig Minister Koolmees heeft toegezegd de
monitor met beleidsreactie aan te bieden aan uw Kamer.4 Met deze brief komen wij tegemoet aan die toezegging.

De Arbeidsinspectie heeft voor dit rapport de uitvoeringpartners in de 35 arbeidsmarktregio’s
bevraagd. Ook zijn werkgevers benaderd met de vraag hoe zij de dienstverlening hebben
ervaren. Het rapport geeft aan dat in hoge mate wordt voldaan aan de wettelijke vereisten
voor samenwerking. Tegelijkertijd noemt de Arbeidsinspectie drie aanknopingspunten
voor verdere verbetering van de werkgeversdienstverlening.

Allereerst wordt de regionale samenwerking tussen UWV en gemeenten beschreven. Samenwerking
is een voorwaarde voor doeltreffende dienstverlening. De aard en intensiteit van de
dienstverlening kent grote verschillen tussen de arbeidsmarktregio’s. Het verstrekken
van Rijksbrede ontschotte financiering zoals bij de Regionale Mobiliteitsteams (RMT’s),
is een stimulans gebleken voor de regionale samenwerking. Naast de intensivering van
de samenwerking constateert de Arbeidsinspectie ook dat in veel regio’s aanvullend
sub-regionaal of lokaal werkgeverdienstverlening wordt aangeboden, los van de regionale
werkgeversservicepunten. Het tweede punt betreft het belang van een goede wisselwerking
tussen de werkgevers- en de werkzoekendendienstverlening. In sommige regio’s kan dit
beter. Enerzijds is sprake van een gebrek aan «korte lijnen» door gescheiden werkactiviteiten.
Anderzijds kennen de informatiesystemen beperkingen waardoor inzicht in mogelijke
matches achterblijft. Tenslotte constateert de Arbeidsinspectie dat het bereik van
de werkgeversservicepunten onder werkgevers beter kan. De vraag naar kennis en uitleg
omtrent matching en inzetbaarheid van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt blijft
onder werkgevers onverminderd hoog. In die zin sluit de behoefte van werkgevers aan
bij de diensten die de werkgeversservicepunten bieden. De Arbeidsinspectie ziet meer
inzet op acquisitie als kans voor een groter bereik onder werkgevers.

Met de hervorming van de arbeidsmarktdienstverlening5 zetten we in op een arbeidsmarktregio waarin niemand verdwaalt en iedereen tijdig
toegang krijgt tot passende ondersteuning. De ambitie is een nieuwe structuur te vormen
voor regionale samenwerking met een no-wrong-door principe. Dit vergroot het bereik
van de regionale dienstverlening. Werkgevers en werkzoekenden kunnen straks bij alle
loketten van UWV en gemeenten terecht voor arbeidsmarkt gerelateerde vragen. «Achter
de voordeur» bundelen UWV en gemeenten de werkzoekende- en werkgeversdienstverlening.
De «lange lijnen» tussen de professionals die zich richten op werkgevers en werkzoekenden
worden daardoor kort. Digitaal is hiermee al een begin gemaakt door de registratiesystemen
beter te koppelen. Met het programma Verbetering Uitwisseling Matchingsgegevens (VUM)
krijgen werkgevers en dienstverleners makkelijkere en bredere toegang tot matchingsgegevens.
Het programma heeft een gegevensstandaard en een technische voorziening opgeleverd
en wordt nu getest in pilots conform het advies van het Adviescollege ICT-toetsing.
Voor meer informatie over de actuele ontwikkelingen verwijzen wij u naar de Stand
van de uitvoering sociale zekerheid december 2022.6

Tot slot nemen wij de aanbevelingen met betrekking tot het belang van de bekendheid
met de dienstverlening en het bereik over. In het eindrapport «Evaluatie van de leerwerkloketten»
van afgelopen jaar constateerde de onderzoekers ook dat bekendheid met de dienstverlening
in de arbeidsmarktregio beter kan.7 Herkenbaarheid, vindbaarheid en bereikbaarheid van de dienstverlening aan werkgevers
was al onderdeel van de campagne «Werkgevers Anno Nu», maar is ook in de verdere ontwikkeling
van het beleid rondom de arbeidsmarktinfrastructuur van belang. Momenteel is iets
minder dan één op de vijf van alle werkgevers die bevraagd zijn bekend met het regionale
werkgeversservicepunt. Het bereik van alle vormen van de werkgeversdienstverlening
is aanzienlijk hoger onder werkgevers die aangeven vragen te hebben over de inzetbaarheid
van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, ziekte, zwangerschapsverlof en (dreigende)
uitval. Dat loopt op tot ruim drie kwart van die groep werkgevers.

Naar verhouding zijn vooral grotere werkgevers en werkgevers in de maakindustrie en
bouwsector bekend met de werkgeversservicepunten. Werkgevers die mogelijkheden zien
voor het plaatsen van werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt en vaker personeel
in dienst hebben dat bekend is met de werkgeversservicepunten. De werkgeversservicepunten
bereiken in die zin werkgevers waar de grootste kans op een match bestaat. Ook beoordelen
de werkgevers het contact als positief vanwege de toegankelijkheid en benaderbaarheid
van de dienstverlening. De jaarlijkse werkgeverstevredenheids-monitor van 2022 bevestigt
dit beeld. Met de hervorming van de arbeidsmarktdienstverlening verwachten wij de
werkgeversdienstverlening een verdere impuls te geven. De regionale werkgeversdienstverlening
zal herkenbaarder worden vanwege de bundeling van de publieke arbeidsmarktdienstverlening
in één loket en effectiever vanwege de betere koppeling met de werkzoekendendienstverlening.

Dat neemt niet weg dat ook naar de toekomst toe de kansen voor een groter bereik onder
werkgevers zoveel mogelijk verzilverd moeten worden. De noodzaak voor goede werkgeversdienstverlening
als ondersteuning om meer mensen aan het werk te krijgen (en houden), vooral als de
afstand tot de arbeidsmarkt groter is, zien wij met dit rapport bevestigd. Met de
aanhoudende arbeidsmarktkrapte is de publieke dienstverlening aan werkgevers onontbeerlijk
bij het adresseren van de krapte. Wij zijn de Arbeidsinspectie daarom zeer erkentelijk
voor dit rapport. Het levert waardevolle inzichten die meegenomen kunnen worden in
de beleidsontwikkeling om de dienstverlening verder te verbeteren.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
C.E.G. van Gennip

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten