Brief regering : Rapport ‘Handreiking ex ante evaluatie Contraterrorismebeleid. Instrumentarium voor de beleidsambtenaar’

Nr. 665
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 december 2022

Hierbij bied ik u het rapport «Handreiking ex ante evaluatie Contraterrorismebeleid.
Instrumentarium voor de beleidsambtenaar» aan. Het betreft een handreiking voor het
realiseren van ex ante evaluaties. In deze brief ga ik kort in op deze handreiking.

Bij het maken van beleid is het van belang dat al in vroeg stadium wordt bezien welk
probleem er moet worden opgelost en of een overheidsinterventie hiervoor het geëigende
middel is. Een ex ante of planevaluatie maakt bij het ontwerpen van beleid- en regelgeving
de keuzesituaties inzichtelijk. Op basis hiervan kan beter worden onderbouwd welke
maatregelen nodig zijn voor het oplossen van een verondersteld probleem. Een ex ante
evaluatie is dus een middel om te komen tot goed onderbouwd beleid, temeer omdat er
tegelijkertijd de basis voor latere proces- en effectevaluaties mee wordt gelegd.

Ik onderken het belang van het uitvoeren van (ex ante) evaluaties bij het ontwerpen
van contraterrorismebeleid en- regelgeving. Het uitvoeren van een ex-ante evaluatie
is echter geen eenvoudige zaak. Op aanvraag van de NCTV en in opdracht van het WODC
heeft het Institute of Governance and Global Affairs van de Universiteit Leiden daarom een handreiking voor beleidsambtenaren ontwikkeld
die het uitvoeren ex-ante evaluaties ondersteunt. Aan de hand van theorie en voorbeelden
uit de contraterrorismepraktijk worden de volgende negen stappen besproken: stap 1:
het vaststellen van de politieke en/of ambtelijke aandacht voor het fenomeen; stap
2: het vaststellen van het op te lossen probleem; stap 3: het vaststellen van de redenen
voor overheidsoptreden; stap 4: het identificeren van actoren die betrokken kunnen
worden bij de beleidsuitvoering; stap 5: het vastleggen van de beleidsdoelen en SMART-C
formuleren; stap 6: het uitwerken van het raamwerk voor de interventielogica; stap
7: het ontwikkelen van mogelijke beleidsmaatregelen en beleidsinstrumenten; stap 8:
het maken van de keuze welke beleidsmaatregelen uitgevoerd en welke beleidsinstrumenten
ingezet gaan worden; stap 9: het controleren van de interne en externe consistentie
van de gekozen beleidsmaatregelen en beleidsinstrumenten.

Bij het vormgeven van het huidige contraterrorismebeleid en de aanpak is gebruik gemaakt
van soortgelijke stappen zoals genoemd in de handreiking. In de handreiking worden
deze 9 stappen echter gerelateerd aan het Integraal Afwegingskader voor beleid en
regelgeving (IAK). Dit IAK, en de komende opvolger daarvan, het beleidskompas, bieden
beleidsmakers en wetgevingsjuristen de normen waaraan goed beleid en goede regelgeving
dienen te voldoen. Op deze wijze ondersteunt de handreiking zowel het uitvoeren van
ex-ante evaluaties als het voldoen aan de normen van het IAK. Hierdoor kan nu een
meer methodische afweging worden gemaakt bij beleidsvorming en opstellen van wet-
en regelgeving. De handreiking zal daarom waar mogelijk worden benut in de beleidspraktijk,
tevens zal ik de handreiking onder de aandacht brengen van de partners van de NCTV.
Te zijner tijd zal waar nodig voor aansluiting van de handreiking op het beleidskompas
worden zorggedragen.

De Minister van Justitie en Veiligheid,
D. Yeşilgöz-Zegerius