Brief regering : Rapportage onregelmatigheden Wet biometrie in de vreemdelingenketen (Wbvk)

Nr. 9
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 december 2022

Zoals u is toegezegd1, ontvangt u hierbij de eerste rapportage inzake de onregelmatigheden die door toepassing
van de Wbvk zijn ontdekt.

Voordat ik op cijfers inga, wil ik een nadere uitleg geven over de registratie.

Eerder was er sprake van het opzetten van een registratiefaciliteit, waarin onregelmatigheden
zouden worden geregistreerd2. Deze term suggereert een nieuwe voorziening waarin geconstateerde onregelmatigheden
zouden worden opgeslagen en gerubriceerd. Bij nader inzien is een dergelijke nieuwe
faciliteit niet nodig. Voor de rapportage kan gebruik worden gemaakt van bestaande
voorzieningen van ketenpartners en van de Basisvoorziening Vreemdelingen (BVV), het
centrale vreemdelingen administratiesysteem in de migratieketen dat door alle ketenpartners
wordt gebruikt.

Een eerder gesignaleerde zorg vanuit uw Kamer was in hoeverre in de rapportage de
geregistreerde onregelmatigheden herleidbaar zouden zijn tot individuele vreemdelingen.
Voor de rapportage is deze herleidbaarheid niet strikt noodzakelijk. Dit is mede ingegeven
door de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) waarin staat dat de verwerking
van persoonsgegevens beperkt moet zijn tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden
waarvoor zij worden verwerkt (minimale gegevensverwerking).

Nu er geen aparte registratiefaciliteit wordt opgezet en deze rapportage zodanig wordt
vormgegeven dat de geregistreerde onregelmatigheden direct noch indirect zijn terug
te leiden tot individuele vreemdelingen, is er geen sprake meer van een nieuwe verwerking
van persoonsgegevens en is het niet noodzakelijk om advies aan de Autoriteit Persoonsgegevens
te vragen of een Data Protection Impact Assessment op te stellen.

Categorieën onregelmatigheden

Er zullen drie categorieën onregelmatigheden worden gerapporteerd, namelijk:

– Signalen van mogelijke ID-fraude3 (opzettelijke functionele onregelmatigheden);

– Administratieve onregelmatigheden (onopzettelijke functionele onregelmatigheden)

– Overige onregelmatigheden; deze moeten nog nader worden uitgezocht.

Eerder is aangegeven dat ook de categorieën »opzettelijk fysiek» (het bewust beschadigen
van vingers om vingerafdrukken onmogelijk te maken) en »onopzettelijk fysiek» (het
missen van vingers waardoor vingerafdrukken niet mogelijk zijn) zouden worden geregistreerd.4

Deze categorieën zullen evenwel niet worden opgenomen in de rapportage. De onmogelijkheid
om biometrie af te nemen, leidt er immers toe dat er ook geen onregelmatigheden op
grond van het gebruik van biometrie kunnen worden ontdekt. Daarmee zijn deze categorieën
niet direct relevant voor de rapportage.

Vorm van registratie

Er is gezocht naar een vorm waarin de registratie kan plaatsvinden zonder dat de desbetreffende
medewerkers te maken krijgen met onevenredig zware administratieve lasten.5 Om die reden leveren het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Politie/AVIM bestanden
met geconstateerde onregelmatigheden aan, die door de Directie Regie Migratieketen
in de BVV nader zijn geanalyseerd.

Om een beeld te krijgen van de aantallen en typen afwijkingen is een specifiek logboek
gecreëerd binnen de BVV.6 Dit logboek houdt de reacties van het systeem (de BVV) op de registratie van vingerafdrukken
bij, zodat deze na de analyse gecategoriseerd kunnen worden. Het voor de analyse gebruikte
logboek in de BVV bestrijkt de periode van 20 juli 2021 t/m 30 juni 2022.

Het Handhavingsinformatieknooppunt (HIK) van de IND heeft daarnaast een eerste conceptrapportage
inzake onregelmatigheden over 2021 opgeleverd, die gegevens bevat over onregelmatigheden
en mogelijke fraude op het gebied van de identiteit ten behoeve van de evaluatie van
de Wbvk. Het HIK ontvangt deze gegevens niet alleen van de IND maar van alle relevante
ketenpartners, zoals het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de Nationale Politie.

Uitkomsten rapportage:

Mogelijke ID-fraude: 182

Administratieve onregelmatigheden: 280

Overige/nader te onderzoeken: 2030

Zoals eerder aangegeven, is het ontbreken van een nulmeting vóór de inwerkingtreding
van de Wbvk op 1 maart 2014, niet goed mogelijk om aan bovenstaande cijfers een conclusie
te verbinden wat betreft de doelmatigheid van de wet7.

Het is aan de Ketenpartners om gevolgen te verbinden aan de constatering van een onregelmatigheid;
zo kan een machtiging tot voorlopig verblijf of een verblijfsvergunning worden geweigerd,
of kan de administratie worden aangepast.

In aanloop naar de volgende rapportage (najaar 2023) wordt nader onderzoek gepleegd
naar een aantal van de geconstateerde afwijkingen. De resultaten van dit onderzoek
zullen worden opgenomen in de volgende rapportage.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
E. van der Burg