Brief regering : Stand van zaken gezamenlijke huisvesting AIVD-MIVD (herdruk)

Nr. 165 HERDRUK1

BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES EN VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 december 2022

Hierbij informeren wij u over de stand van zaken inzake de gezamenlijke huisvesting
voor de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen-
en Veiligheidsdienst (MIVD) op de locatie Zoetermeer, op de locatie Den Haag (Frederikkazerne)
en de locatie Leidschendam. Met deze brief geven wij invulling aan de toezegging die
is gedaan tijdens het debat over IVD-aangelegenheden met de vaste commissie voor Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en de vaste commissie voor Defensie van 29 juni 2022
(Kamerstuk 30 977, nr. 164).

Ten aanzien van de gezamenlijke huisvesting door beide diensten is vorig jaar besloten
tot huisvesting op twee locaties (in plaats van het samenwerken onder één dak). Dit
betreft de locaties Zoetermeer en nieuwbouw op de Frederikkazerne in Den Haag. Dit
besluit is genomen, omdat niet kon worden voldaan aan de eerder vastgestelde randvoorwaarden
ten aanzien van kwaliteit, tijd en geld van één grote gezamenlijke locatie. Uw Kamer
is over het streven tot gezamenlijke huisvesting te komen op meerdere locaties geïnformeerd
bij brief van 4 juni 2021 (Kamerstuk 30 977, nr. 160). Gezamenlijke huisvesting (op verschillende locaties) verstevigt de samenwerking
van de AIVD en de MIVD en komt ten goede aan de gezamenlijke taakoefening.

Door de groei van de AIVD en de MIVD vanwege de toekenning van extra middelen in het
Coalitieakkoord (Bijlage bij Kamerstuk 35 788, nr. 77), is het noodzakelijk om eerder dan gepland te voorzien in extra huisvesting. Er
is extra permanente huisvesting nodig om deze nieuwste groei volledig te kunnen opvangen.
Deze extra huisvesting moet bovendien eerder beschikbaar zijn dan de oplevering nieuwbouw
Frederikkazerne, die is gepland in 2030, om de nieuwe medewerkers tijdig een plaats
te kunnen geven. Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft de afgelopen periode de mogelijkheden
daarvoor onderzocht. Hiervoor komt de locatie Leidschendam in aanmerking. Het gaat
hier om het voormalig onderkomen van de AIVD, waar tot het eind van dit jaar het Libanon-tribunaal
is gevestigd.

Stand van zaken huisvesting Zoetermeer

Zoals hierboven vermeld blijft de locatie Zoetermeer behouden. Deze locatie zal worden
gemoderniseerd en gerenoveerd.

Stand van zaken huisvesting Den Haag

Tussen het RVB en de gemeente Den Haag vindt momenteel overleg plaats over hoe het
project op de beschikbare kavel kan worden ingepast. Ondertussen wordt door een ontwerpteam
gewerkt aan het voorlopig ontwerp. Hierbij worden de uitgangspunten uit het Programma
van Eisen vertaald in een meer concreet beeld van de te realiseren gebouwen. Naar
verwachting is het voorlopig ontwerp in 2023 gereed, waarna met het definitief ontwerp
en het technisch ontwerp wordt gestart. Hiervan is afronding voorzien in 2024. In
deze fase van het ontwerp moet ook een omgevingsvergunning voor bouw en sloop worden
aangevraagd. Uiteraard kunnen belanghebbenden hiertegen bezwaar en beroep aantekenen.
Op het moment dat de benodigde vergunningen zijn verkregen dan wel de sloopmelding
is gedaan, kan worden gestart met de sloop van de bestaande gebouwen en met het bouwrijp
maken van de grond. Op basis van de huidige planning wordt uitgegaan van een eindoplevering
van de nieuwbouw op de Frederikkazerne in 2030. Aansluitend kan de nieuwbouw volledig
in gebruik worden genomen.

De aanbesteding van de opdrachten voor de nieuwbouw op de Frederikkazerne vallen onder
het toepassingsbereik van de Aanbestedingswet op Defensie- en Veiligheidsgebied (ADV).
Deze opdrachten zullen op grond daarvan zonder voorafgaande aanbestedingsprocedure
worden gegund.

Stand van zaken huisvesting Leidschendam

Het aantrekken van het voormalig onderkomen van de AIVD als permanente locatie, maakt
dat een aantal stappen sneller kan worden genomen. Het pand heeft immers al een bepaald
niveau aan veiligheidsvoorzieningen. Niettemin moet een aantal zaken toch gemoderniseerd
of geheel vernieuwd worden om aan de huidige en toekomstige (veiligheids)eisen van
de AIVD en de MIVD te voldoen, zoals het ICTnetwerk. Het is de verwachting, dat de
locatie Leidschendam begin 2023 door het RVB aan de AIVD en de MIVD wordt overgedragen.
Hierna worden de ontwerp- en vervolgens de verbouwingswerkzaamheden gestart. Het streven
is om dit gebouw uiterlijk in 2025 in gebruik te kunnen nemen. De middelen hiervoor
zijn beschikbaar binnen de begrotingen van BZK en Defensie.

Een meer uitgebreide onderbouwing van bovengenoemde zaken staat opgenomen in de vertrouwelijke
bijlage bij deze brief2.

De Kamer zal in het vervolg over de voortgang van de voorstaande projecten worden
geïnformeerd via de reguliere rapportages, zoals het (open) jaarverslag en/of -plan
van de AIVD en de MIVD.

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 2 november 2022 geconstateerd,
dat de bouwvrijstelling niet mag worden gebruikt bij bouwprojecten. De consequenties
van deze uitspraak voor de gezamenlijke huisvesting AIVD-MIVD worden in kaart gebracht.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
H.G.J. Bruins Slot

De Minister van Defensie,
K.H. Ollongren