Brief regering : Verslag informele gezondheidsraad 7 september 2022
21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken
Nr. 685
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 oktober 2022
Hierbij bied ik u, mede namens de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport, het verslag van de informele EU gezondheidsraad van 7 september jl. aan.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
E.J. Kuipers
Verslag informele EU gezondheidsraad, 7 september 2022
Beleidsdebat: Oekraïne
Het Tsjechisch voorzitterschap heeft de informele raad geopend met een introductie
over de situatie in Oekraïne. De Oekraïense Minister van Volksgezondheid Victor Liashko
nam per videoverbinding deel. Hij beschreef de verwoesting van medische instellingen
in het land, onderstreepte de wens tot toetreding tot de EU, en sprak zijn dank uit
voor de geboden hulp.
Eurocommissaris Stella Kyriakides, het ECDC en WHO EURO betuigden steun en lichtte
enkele lopende hulpinitiatieven toe. Kyriakides ging hierbij in op de Europese inzet
op het evacueren van patiënten en een programma voor mentale gezondheid.
Tijdens de discussie veroordeelden de lidstaten de Russische agressie en benadrukten
het belang van Europese solidariteit. Lidstaten lichtten toe hoe zij Oekraïense patiënten
opvangen en behandelen. Er is hierbij veel aandacht voor geestelijke gezondheid. Verschillende
lidstaten onderstreepten het belang van het wederopbouwen van de gezondheidssector
in Oekraïne, ook in het licht van het repatriëren van Oekraïense patiënten.
Beleidsdebat: vaccinatie
Lidstaten steunden het voornemen van het voorzitterschap om raadsconclusies over vaccinaties
op te stellen. Ter voorbereiding stelde het Tsjechisch voorzitterschap de delegaties
drie vragen, namelijk hoe desinformatie tegen kan worden gegaan, wat de grootste gezondheidsdreigingen
zijn die met vaccinaties bestreden zouden kunnen worden en of lidstaten open staan
voor de ontwikkeling van een gezamenlijke digitale vaccinatiekaart.
Op de eerste vraag antwoorden lidstaten dat desinformatie het beste tegengegaan kan
worden met betrouwbare, transparante, eenduidige en wetenschappelijk onderbouwde informatie
in (gerichte) campagnes. Op de vraag wat de grootste gezondheidsdreigingen zijn die
met vaccinaties bestreden zouden kunnen worden, benoemden de lidstaten oprukkende
infectieziekten als gevolg van klimaatverandering – zoals malaria – en zelfs infectieziekten
die als wapen ingezet worden als dreigingen voor de volksgezondheid. Op de vraag van
het voorzitterschap of er een gezamenlijke digitale vaccinatiekaart zou moeten komen,
werd verdeeld gereageerd. Lidstaten hielden bovendien vast aan verschillende interpretaties
van een vaccinatiekaart, veelal gevoed door nationale ervaring en bestaande systemen.
Hoewel diverse lidstaten meerwaarde zagen in een Europese vaccinatiekaart, werd tevens
voorgedragen dat het beschermen van privacy gewaarborgd moest zijn en zagen sommige
lidstaten enkel meerwaarde in epidemiologische noodsituaties en met het oog op grensoverschrijdend
verkeer (zoals bij COVID-19). Nederland heeft aangegeven momenteel geen meerwaarde
te zien in een Europese vaccinatiekaart, onder andere vanwege het feit dat het onduidelijk
is welk doel met de vaccinatiekaart wordt beoogd en wat het nut en de noodzaak is
van een digitale vaccinatiekaart. Het voorzitterschap concludeerde dat dit idee eventueel
nader verkend moet worden maar dan wel in samenwerking met de WHO. Het voorzitterschap
overweegt een passage over dit idee op te nemen in de aankomende raadsconclusies.
Overig: oncologie
Tijdens de informele lunch heeft de Commissie aangekondigd op 21 september het concept
voor de raadsaanbeveling over bevolkingsonderzoeken voor kanker te zullen publiceren.
Inmiddels is het concept gepubliceerd. Uw Kamer zal middels de gebruikelijke route
een kabinetsappreciatie van dit voorstel ontvangen.
Nederland heeft tevens gebruik gemaakt van de informele Raad om meer aandacht te vragen
voor gezamenlijke onderzoek alsmede de facilitering van data-uitwisseling en betere
kennisdeling van behandelopties voor post-COVID.
Commissie mededeling op het gebied van COVID-19
Op 2 september 2022 heeft de Europese Commissie (EC) de mededeling EU response to COVID-19: preparing for autumn and winter 2023 uitgebracht. In de mededeling gaat de CIE in op de aanhoudende effecten van COVID-19
op de samenleving en de mogelijkheid van een heropleving van het virus in Q3/ Q4 2023.
In de mededeling worden aanbevelingen gedaan om dit scenario te voorkomen als ook
adequaat op eventuele toekomstige uitbraken te kunnen reageren, waarbij de EC voortbouwt
op aanbevelingen die reeds in april 2022 zijn gepresenteerd.
Tijdige vaccinatie (vóór de volgende besmettingsgolf) met oog voor risicogroepen blijft
een belangrijke pijler. De aanbevelingen omvatten het verminderen van vaccinatieongelijkheid,
behouden van vaccinatiecapaciteit, prioriteren van herhaalprikken voor risicogroepen,
combineren van de COVID-19- en griepprikcampagnes en tegengaan van desinformatie.
Ook wordt gewezen op het belang om landen, vooral in Afrika, te ondersteunen bij het
omhoog brengen van de vaccinatiegraad. Nederland kan zich in grote lijnen vinden in
de voorstellen in de mededeling. Zo is Nederland dit najaar reeds gestart met een
herhaalprikronde waarbij gebruik gemaakt wordt van de vernieuwde bivalente vaccins.
De Commissie wijst naast vaccinatie andere essentiële punten aan waar blijvende aandacht
nodig is. Hieronder vallen onder andere de integrale surveillance van virussen (bijv.
door sequencing), preventieve maatregelen, long-covid en de zorgcapaciteit. Ten slotte
wijst de EC op de mondiale aspecten van COVID-19. Nederland zal blijvend inzetten
op surveillance van het virus. Zoals reeds aangekondigd in de Kamerbrief met de nadere
uitwerking lange termijn aanpak COVID-19, is het uitgangspunt van de langetermijnstrategie
een open samenleving. Hiervoor dragen de overheid, sectoren en burgers een gezamenlijke
verantwoordelijkheid. De overheid bereidt zich voor op een opleving van het virus,
maar tegelijkertijd kan iedereen bijdragen aan het openhouden van de samenleving.
Nederland onderschrijft een belangrijke focus op post-COVID, waarbij er EU-middelen
beschikbaar zijn gesteld voor zes post-COVID onderzoeken in het kader van het Horizon
Europe onderzoeks- en innovatieprogramma 2021–2022.
De Commissie heeft tevens aangekondigd binnenkort een revisie van Raadsaanbeveling
2020/912, over de tijdelijke beperking van niet-essentiële reizen van ingezetenen
uit derde landen naar de EU, voor te stellen. Het kabinet zal uw Kamer over haar appreciatie
daarvan informeren nadat dit voorstel gepubliceerd is.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
E.J. Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport