Brief regering : Actieplan arbeidsmarktdiscriminatie

30 950 Rassendiscriminatie

Nr. 1119
BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 juli 2022

We hebben nog een flinke weg te gaan naar echte gelijkwaardigheid in Nederland. Dit
zie je terug in meerdere domeinen binnen de maatschappij, waaronder ook de arbeidsmarkt.
Uitsluiting en discriminatie van individueel talent op de arbeidsmarkt vanwege bepaalde
(vermeende) groepskenmerken komt te vaak voor. Discriminatie komt niet alleen voort
uit kwaadwillende motieven, maar ook vaak vanuit onbewuste vooroordelen en onbekendheid.
Dit gaat mij aan het hart, omdat het mensen kansen ontneemt om zichzelf te zijn, zich
te ontplooien en een zelfstandig bestaan op te bouwen en daarmee mee te doen in de
maatschappij. Ik zie het als mijn missie om in te zetten op gelijkwaardige kansen
voor alle inwoners van Nederland en specifiek op het terrein van de arbeidsmarkt.

Gelukkig zijn er ook veel positieve ontwikkelingen. Ik zie een steeds groter wordende,
maatschappelijke beweging op gang komen tegen arbeidsmarktdiscriminatie en ter bevordering
van diversiteit en inclusie. Daarbij zet een groeiende groep werkgevers in op gelijkwaardige
kansen en werken deze werkgevers bijvoorbeeld mee aan pilots waarin we gezamenlijk
tot effectieve instrumenten kunnen komen, die ik vervolgens als handreiking wil aanbieden
aan alle werkgevers. Hierin spelen de staatscommissie tegen discriminatie en racisme
en de Nationaal Coördinator tegen Racisme en Discriminatie ook een belangrijke rol.

We zijn er echter nog lang niet. Het tegengaan van arbeidsmarktdiscriminatie en het
creëren van gelijkwaardige kansen moet de basisnorm worden voor iedereen op de arbeidsmarkt.
Ik spreek daarbij bewust over gelijkwaardige kansen in plaats van over gelijke kansen.
Het gaat er niet om dat we allemaal precies hetzelfde krijgen. Het gaat erom dat iedereen
naar vermogen mee kan doen. Daarvoor is nodig dat er soms maatwerk wordt geboden.
Juist om te zorgen dat iedereen over die gelijkwaardige kansen kan beschikken. Zo
refereer ik naar dit welbekende plaatje hieronder die gelijkwaardigheid beeldend maakt.
De ene persoon is lang, en ziet zo zonder hulp over het hek. De ander heeft aan een
kratje genoeg. En de kleinste persoon heeft nog een paar extra kratjes nodig om mee
te kunnen doen.

Dit beeld vat het goed samen waar we volgens mij naartoe moeten. Dit is inclusie.
Het laat ook heel mooi zien wat daarvoor nodig is: kratjes verdelen waar ze nodig
zijn. Maatwerk dus. Niet omdat het leuk is of een hobby, maar omdat het bittere noodzaak
is.

Daarnaast geloof ik in het belang en de noodzaak van het inzetten op diversiteit en
inclusie. De beroepsbevolking wordt immers steeds diverser. Logischerwijs gaat dit
gepaard met meer diversiteit op de werkvloer. Daar moet wel in geïnvesteerd worden.
Diversiteit loont immers voor bedrijven en instellingen, want een diverse en inclusieve
werkvloer, waarin ieders talent wordt benut, komt ten goede aan de resultaten van
het bedrijf of de instelling. Maar minstens zo belangrijk is dat een diverse en inclusieve
arbeidsmarkt bijdraagt aan het welzijn en de zelfstandigheid van elk individu en daarmee
ook aan de samenleving als geheel.

Ik bied uw Kamer hierbij het nieuwe Actieplan Arbeidsmarktdiscriminatie aan. Dit actieplan
kent een integrale aanpak die toeziet op het tegengaan van discriminatie, het bevorderen
van gelijkwaardige kansen en op bewustwording rond diversiteit en inclusie.

Het actieplan is opgebouwd rondom vier clusters van activiteiten:

• Cluster A. Vergroten kennis onder werkgevers en werknemers over rechten, plichten
en hoe daar invulling aan te geven

• Cluster B. Motiveren en ondersteunen van werkgevers bij het nemen van effectieve actie
voor gelijkwaardige kansen en ter bevordering van diversiteit en inclusie; bijvoorbeeld
door het verspreiden van goede voorbeelden

• Cluster C. Betere en doeltreffender (naleving van) wetgeving, toezicht en handhaving
als sluitstuk

• Cluster D. Continu vergroten kennis en expertise, waaronder van macro-trends

In dit kader zal ik ook werken aan een convenant voor de aanpak van arbeidsmarktdiscriminatie,
gericht op het maken van afspraken met brancheorganisaties, sectoren, individuele
organisaties, maatschappelijke partijen en belangengroepen. Doel is de verschillende
partijen die vormgeven aan de arbeidsmarkt aan te spreken op hun verantwoordelijkheid
en te motiveren tot actie.

Zo is dit actieplan ook tot stand gekomen in betrokkenheid van een grote groep aan
stakeholders, waaronder werkgevers- en werknemersorganisaties, de G4, het College
voor de Rechten van de Mens, Diversiteit in Bedrijf, het COC/TNN, Women Inc. en de
opstellers van het Zwart Manifest. Het is mijn ambitie om tijdens de uitvoering van
dit actieplan deze samenwerking uit te breiden en te versterken.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
C.E.G. van Gennip