Brief regering : Uitvoeringsagenda Internationale Sociale Voorwaarden

Nr. 399 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juni 2022

De overheid is een belangrijk onderdeel van de inkoopketen en kan deze positie benutten
om de markt te stimuleren om goederen en diensten op maatschappelijk verantwoorde
wijze te produceren en te verhandelen. Met het toepassen van de Internationale Sociale
Voorwaarden (hierna: ISV) richt de rijksoverheid zich op het voorkomen en aanpakken
van misstanden op het gebied van arbeidsomstandigheden, mensenrechten en milieu in
de toeleveringsketen van bedrijven waar het Rijk zaken mee doet. Dit maakt deel uit
van de «doordachte mix»1 van maatregelen ter bevordering van Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
door bedrijven. Naast het stimuleren van de toepassing van gepaste zorgvuldigheid
door ISV zal IMVO verplicht worden gesteld voor een afgebakende groep bedrijven, zal
een IMVO steunpunt worden opgericht voor bedrijven en wordt een instrument voor het
ondersteunen van sectorale samenwerking ontwikkeld.

In 2017 is het huidige beleidskader voor de ISV in de rijksinkoop ingevoerd. Hiermee
worden opdrachtnemers van Europees aanbestede contracten in zogeheten «risicocategorieën»2 verplicht om het principe van gepaste zorgvuldigheid toe te passen. Dit principe
houdt in dat leveranciers als onderdeel van contractuele afspraken een aantal acties
moeten ondernemen. Zij dienen een risicoanalyse op te leveren waarin zij hun keten
en de risico’s voor mensen en milieu daarbinnen inzichtelijk maken en prioriteren.
Ook moeten leveranciers een plan van aanpak opstellen om geprioriteerde risico’s aan
te pakken en een jaarlijkse rapportage openbaar maken die het gepaste zorgvuldigheidsproces
en de resultaten daarvan beschrijft. In 2019 is het ISV-beleid tevens opgenomen in
«Inkopen met Impact».3

Sinds 2017 hebben diverse studies en evaluaties plaatsgevonden waar lering uit te
trekken valt. Hoewel de toepassing van het ISV-beleidskader in de overheidsinkoop
niet ter discussie wordt gesteld, moet de toepassing ervan wel worden verbeterd.

Daarom bied ik u hierbij, mede namens de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
en de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de Uitvoeringsagenda Internationale
Sociale Voorwaarden aan. Hiermee voldoe ik aan de toezegging gedaan in reactie op
vragen inzake het Jaarverslag Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
2020.4 In deze brief licht ik de Uitvoeringsagenda ISV kort toe en ga ik in op de uitvoering
van de motie van het lid Van Raan (PvdD).5

De Uitvoeringsagenda ISV

In de Uitvoeringsagenda ISV geeft het kabinet aan welke stappen de komende jaren zullen
worden gezet om de toepassing van de ISV in de rijksinkoop te verbeteren. Deze stappen
zijn geformuleerd langs drie actielijnen:

1. Verbeteren van de toepassing van het huidige ISV-beleidskader;

2. Verbreden van de toepassing van ISV;

3. Versterken van de beleidscoherentie.6

Het kabinet zal onder andere het contractmanagement ondersteunen en versterken, de
monitoring verbeteren en de vrijwillige toepassing van ISV stimuleren. De stappen
en de drie actielijnen worden in de Uitvoeringsagenda nader toegelicht.

Met deze Uitvoeringsagenda ISV geef ik tevens invulling aan de motie van het lid Van
Raan (PvdD), die de regering verzoekt om ambitieuze en meetbare doelstellingen op
te stellen voor het toepassen van de ISV in de gunningscriteria van aanbestedingen
van de rijksoverheid, en de Kamer daarover te informeren. Hoewel de toepassing van
ISV als gunningscriterium geen onderdeel is van de huidige verplichte toepassing van
ISV (deze verplichting ziet immers op de toepassing als contractvoorwaarde) wordt
zowel bij het Rijk als bij medeoverheden al wel met deze toepassing geëxperimenteerd.
In het kader van de Uitvoeringsagenda wordt nader onderzocht wat de mogelijkheden
zijn (binnen de juridische kaders van onder andere de Aanbestedingswet) om ISV als
selectie- of gunningscriterium toe te passen, hoe de toepassing daarvan het beste
gestimuleerd kan worden en welke meetbare doelstellingen hierbij eventueel geformuleerd
kunnen worden. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar mogelijke verbeteringen ten aanzien
van de monitoring en effectiviteit van het staande beleid.

De Uitvoeringsagenda ISV is in samenwerking met uitvoerende partijen binnen de rijksinkoop
tot stand gekomen en geeft richting aan de verbeterde toepassing van ISV binnen de
rijksinkoop. Uw Kamer wordt jaarlijks geïnformeerd over de voortgang van de Uitvoeringsagenda
ISV middels de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk (JBR).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.G.J. Bruins Slot