Brief regering : Verschillende onderwerpen op het terrein van nucleaire veiligheid en stralingsbescherming

Nr. 271
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 december 2020

In het Schriftelijke Overleg Nucleaire veiligheid van 8 juli 2020 (Kamerstuk 25 422, nr. 268) en in eerdere overleggen heb ik toegezegd uw Kamer te informeren over verschillende
onderwerpen op het gebied van nucleaire veiligheid en stralingsbescherming. Hierbij
stuur ik uw Kamer de toegezegde informatie.

Kennisinfrastructuur voor nucleaire technologie en straling

In het rapport «Naar een Agenda en Platform Nucleaire Technologie en Straling» dat
eerder aan uw Kamer is gestuurd(Bijlage bij Kamerstuk 25 422, nr. 266), worden aanbevelingen gedaan om de kennisinfrastructuur op het gebied van nucleaire
technologie en stralingstoepassingen te versterken. Deze aanbevelingen hebben betrekking
op het terrein van meerdere departementen en zullen daarom interdepartementaal worden
opgepakt.

Hiervoor is inmiddels een interdepartementale ambtelijke werkgroep opgericht waaraan
naast mijn departement ook de ministeries van EZK, VWS, SZW, OCW en de ANVS deelnemen.
Ik zal uw Kamer in de jaarlijkse verzamelbrief over nucleaire zaken over de voortgang
informeren.

Actieprogramma Radon

Tijdens het Algemeen Overleg nucleaire veiligheid & stralingsbescherming van 27 november
2019 heb ik aangegeven dat het Nationaal Actieprogramma Radon in 2020 naar uw Kamer
wordt gezonden (Kamerstuk 25 422, nr. 250).

De stand van zaken is dat het ontwerp van het Nationaal Actieprogramma is afgerond.
Dit actieprogramma zal vanaf 10 december 2020 tot en met 20 januari 2021 ter inzage
worden gelegd, zodat hierop door eenieder zienswijzen kunnen worden ingebracht. Vanaf
10 december as. zal het actieprogramma dan via de website www.platformparticipatie.nl/radon in te zien zijn. Van deze terinzagelegging wordt in de Staatscourant en een landelijk
dagblad op 9 december 2020 kennisgegeven. De reactie op de zienswijzen zal in het
definitieve Nationaal Actieprogramma Radon meegenomen worden.

Met de periode van terinzagelegging en de verwerking van de zienswijzen naar aanleiding
van de terinzagelegging kan het definitieve Nationale Actieprogramma Radon in het
eerste kwartaal van 2021 naar de Kamer worden gezonden.

Toezicht op voortgang afvoer historisch afval Petten

De ANVS houdt toezicht op de veiligheid en voortgang van het sorteren, herverpakken
en afvoeren van het historisch radioactief afval in Petten door Nuclear Research &
consultancy Group (NRG) naar COVRA in Zeeland. Voor het grootste deel van de afvalstromen
is inmiddels het project in uitvoering of reeds voltooid. Voor andere afvalstromen
wordt de uitvoering door NRG voorbereid in nauwe afstemming met afvalontvanger COVRA.

Goedkeuring afwijking plan van aanpak

NRG werkt volgens een door de ANVS goedgekeurd plan van aanpak voor het Radioactive
Waste Management Programme (RWMP). Op aanwijzing van de ANVS moet dit plan door NRG
worden geactualiseerd. Tussentijdse wijzigingen op het plan moeten vooraf ter goedkeuring
aan de ANVS worden aangeboden. Door de ANVS is in november 2019 het meest recente
plan van aanpak RWMP van NRG goedgekeurd. De jarenlange ervaring met dit complexe
project leert dat het noodzakelijk is dat NRG het plan steeds op basis van de laatste
inzichten bijstelt en op onderdelen nader uitwerkt. De voortgang op de uitvoering
van het plan laat zich daardoor op langere termijn minder goed voorspellen. Daarom
is het plan goedgekeurd tot november 2022, en zal voor 1 juli 2022 een geactualiseerd
plan ter goedkeuring ingediend moeten worden. Een voorwaarde daarbij was dat NRG op
zoek moest gaan naar een manier om de problemen gerelateerd aan de beperkte ontvangstcapaciteit
van het Hoogradioactief Afval Behandelings- en OpslagGebouw (HABOG) bij COVRA op te
lossen. In november 2019 heb ik u hierover geïnformeerd1. Uit gesprekken van NRG met COVRA is een nieuwe optie beschikbaar gekomen en in samenwerking
tussen NRG en COVRA uitgewerkt: het rechtstreeks afvoeren van het gesorteerde en herverpakte
middelhoog radioactief afval (Intermediate Level Waste, ILW) naar een nieuw op te
richten gebouw bij COVRA. De nieuwe werkwijze is daarom niet afhankelijk van de ontvangstcapaciteit
van het HABOG. Door deze nieuwe opslagmogelijkheid bij COVRA, komt de noodzaak voor
de eerder geplande verwerking van het afval bij een faciliteit in België te vervallen.
Hierdoor is geen internationaal transport nodig.

Deze nieuwe route is door NRG ter goedkeuring aan de ANVS voorgelegd. De ANVS heeft
de wijzigingen ten opzichte van het in 2019 goedgekeurde plan van aanpak beoordeeld
aan de hand van dezelfde kaders die in 2019 zijn gehanteerd. De ANVS concludeert dat
de alternatieve route voldoet aan de toetsingskaders en de voordelen ten opzichte
van de bestaande route voldoende zijn toegelicht. NRG heeft de risico's en onzekerheden
van deze route voldoende in kaart gebracht en aangetoond dat deze vergelijkbaar dan
wel kleiner zijn dan bij de bestaande route. Op 15 oktober 2020 is de wijziging door
de ANVS goedgekeurd. Ook deze goedkeuring geldt tot 1 november 2022. Als voorwaarde
daarbij geldt dat NRG vooralsnog het afval op dezelfde wijze blijft scheiden zoals
dat nu gebeurt. Dit besluit is gepubliceerd in de Staatscourant, de Volkskrant, een
plaatselijke krant en op de ANVS-website.

Voortgang lopende projecten

NRG heeft aan de ANVS gerapporteerd dat in het derde kwartaal van 2020 een technische
storing aan een meetinstrument zich heeft voorgedaan. Deze storing heeft geen gevolgen
gehad voor de veiligheid van de werkzaamheden en van de afvoer en is inmiddels verholpen,
maar heeft wel gezorgd voor een achterstand in het sorteren en herverpakken van het
historisch afval. Om dergelijke vertragingen in de toekomst te voorkomen neemt NRG
extra reserve-onderdelen op voorraad. Naast deze storing hebben de beperkingen ten
gevolge van de coronamaatregelen bij NRG invloed op de voortgang van enkele projecten.
De consequentie is dat in 2020 een vertraging van in totaal 6 maanden is opgelopen
ten opzichte van de goedgekeurde optimistische planning. Deze vertraging blijft echter
(ruimschoots) binnen het in het plan van aanpak beschreven pessimistische scenario
en daarmee blijft NRG binnen de door ANVS gestelde voorwaarden.

De afvoer van de opgeslagen harsen, gebruikt als filtermateriaal voor het koelwater
van de Hoge Flux Reactor (HFR), is in juli 2020 volledig afgerond.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
S. van Veldhoven-van der Meer