Brief regering : Stand van zaken landgrensonderhandelingen Sint Maarten-Saint Martin

Nr. 70 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 juli 2020

De vaste commissie voor Koninkrijksrelaties heeft op 5 december 2019 overleg gevoerd
met de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kader van de
vaststelling van de begrotingsstaten van Koninkrijksrelaties en het BES-fonds voor
het jaar 20201. Hierbij is op verzoek van het lid Van Raak (SP) toegezegd de Tweede Kamer schriftelijk
op de hoogte te houden over de voortgang van het dossier grensvaststelling Oyster
Pond2.

In reactie op dat verzoek informeer ik u hierbij over de stand van zaken van de besprekingen
tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Franse Republiek over de landgrens tussen
Sint Maarten en Saint Martin, waarin een oplossing voor de situatie in Oyster Pond
ook aan de orde is.

Proces landgrensbesprekingen

Zoals eerder aangegeven bij de beantwoording aan de Tweede Kamer van vragen van het
lid Van Raak (SP) in augustus en september 20193 is in 2016 gestart met de voorbereiding van de onderhandelingen over de landgrens
tussen Sint Maarten en Saint Martin. Vanwege orkaan Irma heeft het voorbereidend proces
in de daaropvolgende jaren vertraging opgelopen. De voorbereidende fase, bestaande
uit het identificeren van de delen van de grens waarover verschil van inzicht bestaat
en het in kaart brengen van de juridische posities van beide partijen, loopt nog steeds.

De laatste technische bijeenkomst heeft plaatsgevonden in april 2019. De uitkomst
van deze laatste technische bespreking was dat Frankrijk zijn positie over de landgrens
eerst verder diende te verduidelijken. Hiertoe heeft Frankrijk in september 2019 een
technische missie uitgevoerd op Saint Martin. Het Koninkrijk had het technische gedeelte
voorafgaand aan het overleg van april 2019 reeds afgerond.

Aanvankelijk zouden in het najaar van 2019 de technische vervolgbesprekingen plaatsvinden
met als doel de voorbereidende fase te kunnen afronden en eind 2019 de formele onderhandelingen
te starten.

In het najaar van 2019 gaf Frankrijk aan meer tijd nodig te hebben voor de verwerking
van de resultaten van de technische missie en daarom die resultaten nog niet met het
Koninkrijk te kunnen delen. In april 2020 zouden de resultaten van de technische missie
met het Koninkrijk gedeeld worden op basis waarvan in april/mei 2020 een technische
bespreking in Den Haag zou kunnen plaatsvinden ter voorbereiding van de start van
formele onderhandelingen. In verband met de COVID-19 maatregelen kon deze planning
niet worden gevolgd. Het Koninkrijk staat regelmatig in contact met Frankrijk over
de vorderingen met betrekking tot de resultaten van het Franse technische onderzoek.
Onlangs heeft Frankrijk laten weten de resultaten in de zomer te kunnen delen.

Gevolgen voor Oyster Pond

Het verschil van inzicht in Oyster Pond gaat over de vraag of de grens in het midden
door het water loopt of langs de noordoever.

Zoals aangegeven in de eerdergenoemde beantwoording op de Kamervragen, heeft het verschil
van inzicht in Oyster Pond in het kader van de wederopbouw van dit gebied een impact
op Cactus Tree NV, dat een restaurant en een jachthaven aan een steiger aan de noordoever
van Oyster Pond heeft. Sint Maarten verhindert de herbouw niet. De eigenaar heeft
echter aangegeven te vrezen voor optreden door de Franse overheid en te zoeken naar
garanties om dergelijk optreden te voorkomen. Het Koninkrijk wil samenwerken met Frankrijk
om daarvoor een oplossing te vinden. Deze wens is meermaals met Frankrijk besproken,
waarbij gezocht wordt naar een pragmatische oplossing op korte termijn, zonder dat
dit consequenties heeft voor de juridische posities in de landgrensonderhandelingen,
nu deze onderhandelingen nog de nodige tijd zullen vergen.

Het Koninkrijk werkt daarom aan een voorstel voor een gezamenlijke pragmatische oplossing
om Cactus Tree NV comfort te bieden en de wederopbouw te faciliteren. Frankrijk staat
daar welwillend tegenover, maar dit proces is helaas vertraagd door de politieke ontwikkelingen
op Sint Maarten, het afgelasten van het geplande Quadripartite-overleg in het najaar
van 2019 in afwachting van het aantreden van de nieuwe (interim) regering op Sint
Maarten, en de situatie rond COVID-19.

Daarnaast werd op 28 november 2019 een dagvaarding ontvangen van Cactus Tree NV dat
een rechtszaak heeft aangespannen bij Het Gerecht in Eerste Aanleg van Sint Maarten.
Cactus Tree NV stelt hierin zowel de Staat der Nederlanden als het land Sint Maarten
aansprakelijk voor gederfde inkomsten wegens onrechtmatige daad. Nederland zou hebben
nagelaten op effectieve wijze het grensgeschil tussen het Koninkrijk en Frankrijk
over de grens op Sint Maarten en Saint Martin aan te pakken en het bedrijf evenmin
voldoende hebben beschermd tegen optreden van Frankrijk. Sint Maarten wordt onder
andere verweten dat het heeft nagelaten enige actie te ondernemen en de herbouw te
verhinderen door geen nieuwe, gewijzigde bouwvergunning af te geven. De Staat en Sint
Maarten voeren hiertegen verweer. Deze procedure loopt nog.

Ik zal mij blijven inzetten om samen met Frankrijk tot een pragmatische oplossing
te komen voor de situatie in Oyster Pond. Daarnaast hoop ik dat de besprekingen over
de landgrens – indien de situatie in alle betrokken landen rond COVID-19 dat toelaat
– spoedig voortgezet kunnen worden.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
S.A. Blok