Brief regering : Hoofdlijnen NL Leert Door

Nr. 128
BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 juli 2020

Aanleiding

De coronacrisis vergt het uiterste van werkend Nederland. De afgelopen maanden zijn
er reeds grote investeringen gedaan om de werkgelegenheid zo veel mogelijk op peil
te houden. Ter ondersteuning van de inspanningsverplichting voor werkgevers die in
aanmerking komen voor NOW2 om hun werknemers te stimuleren om aan bij- of omscholing
te doen, komt het kabinet met een flankerend crisispakket NL Leert Door waarvoor € 50
mln. beschikbaar is.1 Dit crisispakket is aanvullend op de grote investeringen die sociale partners en
het bedrijfsleven nu doen om de werkgelegenheid zo goed mogelijk te behouden.

Daarnaast is in het kader van de crisis het initiatief NL Werkt Door gestart.2 Werkgevers, vakbonden, gemeenten, UWV, onderwijsinstellingen en SZW hebben een platform
ingericht waar bedrijven met vraag naar personeel terecht kunnen. Dagelijks nemen
bedrijven contact op met zowel vraag naar personeel als bedrijven die personeel beschikbaar
hebben voor collegiale in- en uitleen. Het platform verwijst ook naar regionale en
sectorale initiatieven om vraag en aanbod aan elkaar te koppelen. Verder is in de
context van de crisis een actieplan gestart voor behoud van stages en leerbanen mbo
van SBB, om zoveel mogelijk leerbanen ook voor volwassen werkzoekenden te realiseren,
met een financiële impuls van OCW.

Met deze brief informeer ik uw Kamer over het pakket, de doelstellingen en de planning.
Het pakket en deze brief zijn in goed overleg met OCW en EZK tot stand gebracht. Daarnaast
heeft constructief overleg plaatsgevonden met sociale partners, O&O fondsen, opleiders
en loopbaanadviseurs.

Doel NL Leert Door

Het doel van NL Leert Door is om de gevolgen van de crisis te helpen verzachten door
mensen te ondersteunen om zich te (her)oriënteren op hun actuele mogelijkheden op
de arbeidsmarkt. Het is goed om te zien dat er juist ook in deze tijd veel inzet is
op scholing en ondersteuning van sociale partners, O&O fondsen en regionale samenwerkingsverbanden.
Dit pakket aan maatregelen is hieraan ondersteunend en aanvullend en kan met cofinanciering
van genoemde partijen ook worden ingezet als vliegwiel voor meer omvangrijke (om)scholing.

Het pakket biedt (niet) werkenden, waaronder flexwerkers, zzp’ers en zelfstandig ondernemers,
de mogelijkheid een eerste stap te zetten in een mogelijke (her)oriëntatie op hun
arbeidsmarktpositie. Zij kunnen een ontwikkeladvies aanvragen bij gekwalificeerde
loopbaanadviseurs en daarnaast is er de mogelijkheid een online scholingsactiviteit3 te volgen.

Relatie met reguliere inzet LLO

Dit tijdelijke crisispakket komt bovenop de reguliere inzet op Leven Lang Ontwikkelen
(LLO), zoals de SLIM regeling voor het MKB, waarvoor dit jaar € 48 mln. beschikbaar
is (in september kunnen samenwerkingsverbanden aanvragen). Ook is de subsidieregeling
Flexibilisering van beroepsonderwijs voor volwassenen beschikbaar en kunnen mensen
vanaf 2022 individuele budgetten aanvragen via de STAP-regeling. Eerder is toegezegd
dat de Kamer voor de zomer van 2020 zou worden geïnformeerd over de voortgang en stand
van zaken van diverse eerder aangenomen moties en toezeggingen4. Daarnaast is, ook voor de zomer van 2020, toegezegd dat het kabinet zou komen met
een routekaart voor de toekomst van LLO.5 In de routekaart komen onder meer aan de orde: voorstellen voor LLO in het rapport
van commissie Borstlap6, het BMH rapport Ongekend Talent
7 en het SER advies over sociale zekerheid en LLO8. Helaas is het door de samenloop van werkzaamheden als gevolg van de coronacrisis
niet gelukt deze toezeggingen tijdig na te komen en is de verwachting de brief na
de zomer naar uw Kamer te sturen.

Planning NL Leert Door

Voor het pakket NL Leert Door worden nu twee subsidieregelingen gemaakt. Ik streef
ernaar de tijdelijke subsidieregeling NL leert door met inzet van ontwikkeladvies rond medio juli te publiceren. Via deze regeling komen de ontwikkeladviezen voor
deelnemers naar verwachting vanaf begin augustus beschikbaar. Zij kunnen dan starten
met hun (her)oriëntatie op de arbeidsmarkt onder begeleiding van een gekwalificeerde
loopbaanadviseur. Later dit jaar volgt de tijdelijke subsidieregeling NL leert door met inzet van online scholing, waarmee mensen kosteloos online scholingsactiviteiten kunnen krijgen bij een aantal
publieke en private opleiders. Deze opleiders kunnen – desgewenst in een samenwerkingsverband
met andere opleiders of met andere bij scholing betrokken partijen – een aanvraag
indienen om de kosten van die online scholingsactiviteiten vanuit de subsidieregeling
te dekken. Gezien de tijd die nodig is voor het kunnen maken en indienen van deze
aanvragen en de beoordeling ervan, zullen deelnemers uiterlijk in het vierde kwartaal
gebruik kunnen maken van het online scholingsaanbod.

Omdat de economische ontwikkelingen nog onzeker zijn, zal het kabinet de komende tijd
bekijken welke maatregelen noodzakelijk zijn na het huidige noodpakket en wat nodig
is om de economie op langere termijn te versterken.9

Hoofdlijnen regeling NL leert door met inzet van ontwikkeladvies

Voordat mensen aan scholing beginnen, moeten mensen eerst hebben nagedacht over hoe
ze hun eigen toekomst voor zich zien. Waar liggen voor hen de mogelijkheden, waar
zijn vacatures of is ondernemerschap een optie, en hoe zijn zij daarop voorbereid?
Voor een deel van de mensen is het vanzelfsprekend om daar mee bezig te zijn. Maar
voor een ander deel is het lastiger om daar tijdig over na te denken en tot handelen
over te gaan. Om hen te ondersteunen, gaat het kabinet ontwikkeladviezen kosteloos
beschikbaar stellen. Deelnemers volgen een traject bij een gekwalificeerd loopbaanadviseur.10

Iedereen tot de pensioengerechtigde leeftijd met een band met de Nederlandse arbeidsmarkt
komt in aanmerking voor dit ontwikkeladvies (conform STAP-regeling). Dat zijn dus
zowel mensen die (nog) aan het werk zijn, inclusief zzp’ers en zelfstandig ondernemers,
als mensen die geen werk meer hebben.

Gezien het belang van goede informatie over iemands kansen op de huidige onzekere
arbeidsmarkt, zal een arbeidsmarktscan onderdeel zijn van het ontwikkeladvies. Met
deze arbeidsmarktscan wordt inzichtelijk gemaakt welke arbeidsmarktkansen er nu zijn,
gegeven iemands ervaring en ontwikkelwensen.11

Om de drempel voor deelnemers zo laag mogelijk te maken, loopt de aanvraag van de
subsidie en de betaling ervan via de loopbaanadviseurs. Om administratieve lasten
voor de loopbaanadviseurs te beperken wordt de mogelijkheid geboden om meerdere aanvragen
te bundelen en in één keer in te dienen.

Het doel is om op deze manier vanaf begin augustus 2020 circa 20.000 ontwikkeladviezen
mogelijk te maken.

Hoofdlijnen regeling NL leert door met inzet van online scholing

Door de coronacrisis is er veel onzekerheid over de mogelijkheden om te blijven werken
en voor een deel van de mensen is er nu geen werk meer. Deze tijd vraagt een groot
aanpassingsvermogen van mensen en de bereidheid te blijven investeren in de eigen
ontwikkeling. Daarbij kan enige bijscholing of soms ook meer omvangrijke omscholing
nodig zijn.

Met de tijdelijke subsidieregeling NL leert door met inzet van online scholing kunnen mensen kosteloze online scholingsactiviteiten volgen om zich bij te scholen.
Deze scholing kan ondersteunend zijn bij het ontwikkelen van (nieuwe) vaardigheden
voor het huidige werk of om beter gekwalificeerd te worden voor de invulling van andere
taken. Tegelijk kan het voor mensen die in de toekomst de overstap willen maken naar
andersoortig werk of bijvoorbeeld naar ondernemerschap een eerste oriënterende stap
om te onderzoeken of omscholing voor hen een optie is.

De online scholingsactiviteiten komen – net als de ontwikkeladviezen – beschikbaar
voor iedereen tot de pensioengerechtigde leeftijd met een band met de Nederlandse
arbeidsmarkt (conform de STAP-regeling).

Deelnemers kunnen zich individueel aanmelden voor de scholing bij de aanbieders die
voor de subsidie in aanmerking komen (welke dat zijn wordt via de communicatiecampagne
en de website gecommuniceerd). Het geld uit de subsidie is bedoeld voor de bekostiging
van de online scholingsactiviteiten van de deelnemers en het wordt via de aanvrager
verstrekt ter dekking van de kosten van de opleider voor de betreffende scholingsactiviteit.
De last van het aanvragen van de subsidie komt zo niet terecht bij de deelnemers.

Dit betekent dat de subsidieregeling wordt opengesteld voor aanvragen van individuele
opleiders, een groep samenwerkende opleiders en voor samenwerkingsverbanden waarbij
naast opleiders ook andere bij scholing betrokken partijen kunnen participeren. Hierbij
worden kwaliteitseisen gesteld aan de opleiders (conform de STAP-regeling). Hoe precies
aanvragen ingediend kunnen worden bij de uitvoerder zal breed via de communicatiecampagne
worden gecommuniceerd.

Daarnaast zullen er, om de effectiviteit van de regeling te vergroten, eisen worden
gesteld aan het aanbod dat voor subsidie in aanmerking komt. Het aanbod moet bijvoorbeeld
divers zijn qua niveau, zodat mensen met verschillende opleidingsachtergronden er
gebruik van kunnen maken. Naast aanbod gericht op relevante vaardigheden, is het de
bedoeling ook aanbod op te nemen dat met korte modules kwalificeert voor beroepsgerichte
certificaten die waarde hebben op de arbeidsmarkt.

Verder moet er sprake zijn van voldoende ondersteuning en begeleiding van de deelnemers.
Bijvoorbeeld om tot een keuze te komen van een scholingsactiviteit, maar ook tijdens
het volgen van de scholing. Vormen van interactie zoals virtual classrooms en «blended
learning» (dit is een mix van online en fysiek onderwijs) kunnen behulpzaam zijn om
de effectiviteit van de scholing te vergroten.

De eisen in de regeling zijn bedoeld om te komen tot een relevant, divers en kwalitatief
hoogstaand aanbod voor de deelnemers. Het aanbod zal in drie groepen worden verdeeld,
afhankelijk van de duur en studiebelasting. Per groep wordt gewerkt met een vaste
tegemoetkoming per scholingsactiviteit om de administratieve lasten voor aanvragers
en uitvoerder van de regeling te beperken. In de eerste groep zitten de zeer kort
durende cursussen om individuen te helpen hun vaardigheden te verbeteren en te laten
ervaren dat scholing en ontwikkeling zinvol en leuk is. Het beoogde vaste bedrag voor
de tegemoetkoming in de kosten van scholing in deze categorie zal liggen tussen de
€ 200,– en € 300,– per activiteit. De tweede groep is bedoeld voor iets omvangrijkere
cursussen en trainingen, naast het verbeteren van vaardigheden ook gericht op vakgerichte
bijscholing. Het beoogde vaste bedrag voor de tegemoetkoming in de kosten in deze
categorie ligt tussen de € 400 en € 600,–. Ten slotte is er een derde groep van scholingsactiviteiten
die vooral zijn bedoeld voor het kunnen volgen van vakgerichte modules, bijvoorbeeld
als eerste stap of oriëntatie op eventuele omscholing. Het beoogde vaste bedrag voor
de tegemoetkoming in de kosten in deze categorie ligt tussen de € 900 en € 1.100,–.
Met name voor deze laatste groep scholingsactiviteiten roep ik sociale partners, sectoren
en O&O-fondsen op om met cofinanciering bij te dragen en daarmee meer kostbare trajecten
mogelijk te maken zodat mensen die willen omscholen hiervoor ook de benodigde middelen
krijgen.

Het doel is om met deze regeling tussen de 50.000 en 80.000 (online)scholingsactiviteiten
plaats te laten vinden. Deze regeling vergt meer uitwerking dan de regeling voor ontwikkeladviezen
en zal derhalve iets later worden gepubliceerd en opengesteld voor de aanvragers.
Voor de deelnemers is het aanbod uiterlijk in het vierde kwartaal van dit jaar beschikbaar.

Communicatiecampagne

Het kabinet wil dat zo veel mogelijk werkenden, niet-werkenden en zelfstandigen op
de hoogte zijn van het belang van Leven Lang Ontwikkelen en de kansen die dit pakket
biedt om nu zonder kosten ontwikkeladvies en online scholing te kunnen volgen. Daarom
bevat het NL Werkt Door-pakket ook een publiekscampagne, met specifieke aandacht voor
groepen die daarbij meer ondersteuning nodig hebben. De campagne zal in samenwerking
met stakeholders zoals sociale partners, sectoren, vakbonden, O&O fondsen, leerwerkloketten,
regionale samenwerkingsverbanden, opleiders, zzp-organisaties, etc. onder de aandacht
worden gebracht.

In de communicatiecampagne zal gefaseerd aandacht worden besteed aan de verschillende
onderdelen. Vanuit de overheid zal de campagne aanhaken bij de lopende campagne Hoewerktnederland.nl
die als landingspagina voor NL Leert Door zal fungeren en rijksoverheid.nl als informatiebron.
Met de samenwerkingspartners wordt daarnaast een «multi-channel»-aanpak gerealiseerd,
waarbij deze organisaties ook hun eigen communicatiekanalen inzetten. Het daadwerkelijk
aanmelden van een individuele gebruiker voor een traject gaat via de loopbaanadviseurs
en de aanvragers die voor online scholing subsidie ontvangen.

Tot slot

Met de ontwikkeladviezen, het online scholingsaanbod en de ondersteunende communicatiecampagne
reageren we met NL Leert Door in een kort tijdsbestek op unieke omstandigheden. De
maatregelen dragen bij aan de mogelijkheden van werkenden en niet werkenden, ongeacht
arbeidsmarktpositie of arbeidscontract, om zich te ontwikkelen en te heroriënteren
op hun eigen duurzame inzetbaarheid in deze veranderende context. Tegelijkertijd geeft
deze situatie eens te meer nut en noodzaak aan van Leven Lang Ontwikkelen in het algemeen.
Het moet vanzelfsprekend worden dat mensen regelmatig nadenken over de toekomst van
hun werk, en dat mensen zich doorlopend ontwikkelen en zo nodig bijscholen. Dat is
altijd de inzet geweest van dit kabinet en dat zal het ook blijven.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
W. Koolmees