Brief regering : Voortgangsrapportage Onderzoek suïcides en jeugd

Nr. 451
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 oktober 2019

Hierbij bied ik u, mede namens de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS),
de Voortgangsrapportage «Suïcide en jongeren in 2017» aan, die op 23 september jl.
aangeboden is door 113Zelfmoordpreventie (bijlage 1)1.

Tevens bied ik u een onderzoek aan dat is uitgevoerd door het instituut Veiligheid.nl
waarbij het aantal suïcidepogingen nader in kaart is gebracht (bijlage 2)2. Hiermee wordt voldaan aan de toezegging die tijdens het debat «Zelfdoding in de
jeugdzorg» op 13 februari 2019 is gedaan door de Minister van VWS (Handelingen II
2018/19, nr. 53, item 4).

Met betrekking tot de uitkomsten van de laatstgenoemde rapportage van Veiligheid.nl
«Zelf toegebracht letsel 2018», merk ik op dat naar schatting 71% binnen de aantallen
«zelf toegebracht letsel» een poging tot zelfdoding betreft. Deze analyse is uitgevoerd
over één jaar en biedt daarmee een beperkt beeld.

Ik zal Veiligheid.nl vragen de analyse uit te breiden en over meerdere jaren uit te
voeren. Over de uitkomsten van deze analyse en in te zetten actie(s) zal ik u te zijner
tijd informeren.

Op 3 juli 2018 publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de jaarlijkse
suïcidecijfers. Hieruit bleek dat in 2017 een substantiële toename was te zien in
het aantal suïcides onder jongeren tot 20 jaar. Hierover is uw Kamer eerder geïnformeerd
(Kamerstuk 32 793, nr. 323).

Deze toename was voor de Minister van VWS en mij aanleiding voor nader onderzoek naar
de oorzaken en de achtergrond van deze toename. Met het onderzoek wordt beoogd inzicht
te krijgen in factoren die bij de suïcides in 2017 een rol gespeeld hebben, door middel
van diepte-interviews en vragenlijsten met ouders en vrienden van de overleden jongeren
en met betrokken hulpverleners en docenten. Deze inzichten zullen ons hopelijk helpen
om nadere maatregelen te treffen om suïcides zo veel mogelijk te voorkomen. Het onderzoek
wordt uitgevoerd door 113Zelfmoordpreventie, in samenwerking met een groot aantal
experts. Ook hierover is uw Kamer eerder geïnformeerd (Kamerstuk 32 793, nrs. 328 en 342).

Overigens lag het aantal suïcides (51) in 2018 onder deze leeftijdscategorie opnieuw
op het niveau van vόόr 2017. Dit aantal suïcides is al jaren stabiel, met uitzondering
van 2017. U bent hierover bij brief van 25 juni 2019 geïnformeerd (Kamerstuk 32 993, nr. 394).

De nu voorliggende voortgangsrapportage concentreert zich op de wijze waarop het onderzoek
onder de nabestaanden van jongeren die in 2017 door zelfdoding zijn overleden, tot
nog toe verlopen is. De rapportage gaat uitdrukkelijk nog niet in op uitkomsten en
conclusies. De uitvoering van het onderzoek valt onder de bepalingen van de Wet medisch-wetenschappelijk
onderzoek met mensen (WMO).

Uit de rapportage blijkt dat er veel inzet is gepleegd om de ouders en andere nabestaanden
te achterhalen en te werven voor deelname aan het onderzoek.

Medio augustus 2019 zijn 35 ouders geïnterviewd van de 81 jongeren die het betreft.
Naast de ouders van deze 35 jongeren, zijn er 12 naasten (broers, zussen en vrienden),
11 hulpverleners en 6 docenten geïnterviewd. In totaal zijn 64 personen achterhaald,
geworven en geïnterviewd is. De werving van ouders en andere naasten loopt nog door
tot 1 oktober 2019. Het team van onderzoekers wordt ondersteund en begeleid door een
breed team van experts vanuit verschillende disciplines.

Sinds de publicatie van deze cijfers heeft 113Zelfmoordpreventie jeugdhulpzorginstellingen
benaderd om aan te sluiten bij het netwerk Supranet GGZ. Dit is het netwerk waarbinnen
het voorkomen van suïcide specifiek geagendeerd en besproken wordt. Daarnaast is de
inzet erop gericht om de regio’s met een relatief hoog aantal suïcides onder jongeren
aan te laten sluiten bij de Supranet Community-aanpak. De Supranet Community is gericht
op de ontwikkeling en uitvoering van een lokale aanpak, ontwikkeld en uitgevoerd door
de lokale stakeholders, om het aantal suïcides terug te dringen in hun regio en wordt
daarbij ondersteund en gefaciliteerd door 113Zelfmoordpreventie. Een enkele regio
is inmiddels gestart en van enkele andere regio’s is de verwachting dat zij op korte
termijn zullen starten.

In december verwacht ik het definitieve onderzoeksrapport te ontvangen met de resultaten
van het onderzoek, en de aanbevelingen. Ik zal uw Kamer hierover te zijner tijd informeren.

Met betrekking tot de uitkomsten van het rapport van Veiligheid.nl «Zelf toegebracht
letsel 2018», merk ik op dat naar schatting 71% binnen de aantallen «zelf toegebracht
letsel» een poging tot zelfdoding betreft. Deze analyse is uitgevoerd over een jaar
en biedt daarmee een beperkt beeld. Ik zal veiligheid.nl vragen de analyse uit te
breiden en over meerdere jaren uit te voeren. Over de uitkomsten van deze analyse
en in te zetten actie zal ik u te zijner tijd informeren.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
P. Blokhuis