Brief regering : Reactie op verzoek commissie over de brief van de Federatie Indische Nederlanders inzake bezwaren tegen het onderzoek “Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950”

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 augustus 2019

Op 4 juli jl. heeft de vaste Kamercommissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een
verzoek gedaan aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om een reactie
op een brief van de Federatie Indische Nederlanders inzake bezwaren tegen het onderzoek
«Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945–1950». De Federatie
Indische Nederlanders gaat in deze brief (d.d. 14 juni) in op de opzet van dit onderzoek
en doet aanbevelingen voor de verdere uitvoering daarvan, in het bijzonder ten aanzien
van de Bersiap periode.

Zoals bekend betreft dit een zelfstandig en onafhankelijk onderzoek van het Nederlands
Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), het Nederlands Instituut voor Militaire
Historie (NIMH) en het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV),
waaraan het Ministerie van Buitenlandse Zaken een financiële bijdrage geeft. De redenen
waarom het vorige kabinet na de publicatie van het boek van dr. Limpach heeft besloten
tot financiering van het onderzoek, zijn uitvoerig toegelicht in brieven aan de Tweede
Kamer van 2 december 2016 en 23 februari 2017 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2016–2017,
26 049, nr. 82 en 83). In die brieven is onder meer vastgelegd dat onderzoek in moet gaan op «het leed van slachtoffers en nabestaanden van de «Bersiap», een periode gekenmerkt
door een gezagsvacuüm waarin vele slachtoffers vielen onder diverse bevolkingsgroepen,
die weinig erkenning kregen in onderzoek en publicaties». Ook is vastgelegd dat het onderzoek gekoppeld wordt aan een Maatschappelijke Klankbordgroep
Nederland waarin vertegenwoordigers van verschillende organisaties en instellingen
op het gebied van herdenking en herinnering samenkomen.

Het wetenschappelijk debat en wetenschappelijk onderzoek in het bijzonder zijn gebaat
bij discussie en kritiek. Ik heb vernomen dat de Federatie Indische Nederlanders in
dit licht hun bezwaren en aanbevelingen ten aanzien van het onderzoek heeft gedeeld
met de onderzoeksinstituten. Voorts heb ik begrepen dat de programmadirectie reeds
op hun brief heeft gereageerd.

De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok