Debat over maritieme veiligheid in de Rode Zee

De Tweede Kamer debatteert op dinsdag 26 maart over maritieme veiligheid in de Rode Zee. Een Nederlands marineschip is onderweg naar de Rode Zee voor een internationale veiligheidsmissie. De afgelopen maanden zijn daar regelmatig aanvallen geweest door Houthi-rebellen op schepen. Kamerleden debatteren over de Nederlandse bijdrage. U kunt het plenaire debat vanaf 20.15 uur volgen via de livestream en Debat Direct.

Achterkant van het Nederlandse marineschip Zr. Mr. Tromp, bij het uitvaren.
Foto: ministerie van Defensie.

Het debat is aangevraagd tijdens de regeling van werkzaamheden op 12 maart. Demissionair ministers Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) en Kajsa Ollongren (Defensie) komen hiervoor naar de Kamer. Aanleiding is een binnengekomen artikel 100-brief voor een militaire missie op de Rode Zee. Op maandag 25 maart vergaderde de commissie voor Buitenlandse Zaken over het onderwerp. Tijdens het plenaire debat spreken de fracties uit of zij voor de missie zijn of niet. Uiteindelijk beslist de regering over de inzet van het leger, maar de Tweede Kamer kan wel aangeven of zij instemt.

Artikel 100

Het fregat Zr. Ms. Tromp vertrok begin maart met tweehonderd bemanningsleden aan boord richting de Rode Zee om een bijdrage te leveren aan de militaire operatie die daar door de Verenigde Staten wordt geleid. Voordat de Nederlandse militairen beginnen aan hun missie, moet de Tweede Kamer zich hier eerst over uitspreken. In artikel 100 van de Grondwet is vastgelegd dat de Tweede en Eerste Kamer vooraf ingelicht moeten worden over militaire operaties. Dat gebeurt met een brief van de regering aan de commissie voor Buitenlandse Zaken. Als het om dwingende redenen niet van tevoren kan, krijgt de commissie de brief achteraf. 

Link met oorlog

Sinds de aanval van Hamas in Israël op 7 oktober en de Israëlische aanvallen in Gaza die daarop volgden, worden in de Rode Zee schepen beschoten met raketten en drones. De Houthi-rebellen, een groepering uit Jemen, zeggen met deze aanvallen de Palestijnen in Gaza te willen steunen. Volgens de Houthi’s richten zij zich op schepen die banden hebben met Israël.

De aanvallen op commerciële en marineschepen hebben ook gevolgen voor de wereldhandel. De Rode Zee ligt op een belangrijke zeevaartroute, maar verschillende Nederlandse rederijen mijden deze nu en varen van en naar Azië om via Zuid-Afrika. Dat zorgt voor hogere kosten en langere reistijden. 

Eerdere bijdrage

Om schepen tegen de Houthi-aanvallen te beschermen, startten de Verenigde Staten in december 2023 een internationale operatie in de Rode Zee. Nederland kondigde toen al aan bij te dragen met maximaal twee stafofficieren. De Nederlandse bijdrage zou nu dus worden uitgebreid met het luchtverdedigings- en commandofregat Zr. Ms. Tromp, dat na de bijdrage in de Rode Zee door zal varen naar de Indo-Pacific.

Volg live, kijk terug en lees meer