Wat de opdracht van de informateur precies is, hangt af van de verkiezingsuitslag. Als twee partijen een meerderheid hebben en het eens zijn, kan hij een beperkte opdracht krijgen. Tot 2012 werden (in)formateur(s) door de Koningin benoemd. Sinds 2012 gebeurt dit door de Tweede Kamer.
Coalitie
Nederland kent veel verschillende politieke partijen. Het is nog nooit voorgekomen dat één partij meer dan 50% van de stemmen kreeg. Daardoor moeten partijen samenwerken om te regeren. Die samenwerking noemen we de coalitie. Partijen die niet meedoen aan de coalitie vormen de oppositie. Alle Nederlandse kabinetten van na de Tweede Wereldoorlog waren coalitiekabinetten. Zij werden gesteund door twee of meer partijen zodat ze samen een meerderheid in de Tweede Kamer hadden. Een kabinet kan ook gedoogsteun krijgen om aan een meerderheid te komen. Eén of meerdere partijen uit de Tweede Kamer beloven dat ze het kabinet zullen steunen. Die partijen stemmen in principe voor de beslissingen van het kabinet, maar ze hebben geen ministers of staatssecretarissen in de regering.
Het regeerakkoord
Het kan zijn dat de opdracht van de informateur zo breed is dat hij ook het regeerakkoord opstelt. Soms wordt hiervoor een nieuwe informateur aangesteld. Deze onderhandelt met de coalitiepartijen over de gezamenlijke doelstellingen en de hoofdlijnen van beleid van het toekomstige kabinet. Als ze het eens zijn, leggen de coalitiepartijen de afspraken vast in een regeerakkoord. Het nieuwe kabinet moet het regeerakkoord uitvoeren. Dat betekent dat de vastgelegde afspraken de komende jaren moeten worden omgezet in beleid.