Direct naar de inhoud Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar het zoekveld Direct naar het servicemenu
Logo Tweede Kamer der Staten-Generaal
English
    • Live debatten
    • Plenaire vergaderingen
    • Commissievergaderingen
    • Livestreams
    • Debat Direct
    • Debat Gemist
    • Recessen
    • Uitgelicht
    • Debatten in het kort
    • Voorzitter
    • Presidium
    • Alle Kamerleden
    • Alle fractievoorzitters
    • Fracties
    • Commissies
    • Openbare registers
    • Kennis en onderzoek
    • Recente Kamerstukken
    • Amendementen
    • Besluitenlijsten
    • Brieven regering
    • Commissieverslagen
    • Kamervragen
    • Moties
    • Plenaire verslagen
    • Stemmingsuitslagen
    • Wetsvoorstellen
    • Niet op tijd beantwoorde Kamervragen
    • Kamerstukken 1814 - heden
    • 75 jaar vrijheid
    • De Tweede Kamer
    • Honderd jaar algemeen kiesrecht
    • De Tweede Kamer vergadert
    • De Nederlandse democratie
    • Van Prinsjesdag tot verantwoordingsdag
    • Verkiezingen en kabinetsformatie
    • Tweede Kamer door de eeuwen heen
    • De Tweede Kamer en Europa
    • Uw mening telt!
    • Van Wetsvoorstel tot Wet
    • Veelgestelde vragen
    • Reglementen
    • Kindervragenuur
    • Persinformatie
    • De gebouwen en zalen van de Tweede Kamer
    • Bezoek de Tweede Kamer: tijdelijk niet mogelijk
    • Contact
    • Volg de Tweede Kamer online
    • Adres en route
    • Politieke websites
    • Verhuizing Tweede Kamer
    • Lobbyisten
  • Home
  • Zo werkt de Kamer
  • Verkiezingen en kabinetsformatie
  • Verkiezingen 2017
Delen
DelenDelen naar FacebookDelen naar TwitterDelen naar LinkedInDelen via E-mail

Stemmen tellen met de hand

Na het sluiten van de stembussen op woensdag 15 maart 2017 verloopt het tellen van de stemmen weer bijna helemaal handmatig, net als vroeger. Dat maakte minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op woensdag 1 februari bekend. Volgens het kabinet is het risico op hacken te groot als bij het vaststellen van de verkiezingsuitslag computers worden gebruikt.
Medewerkers tellen in 2010 handmatig de stembiljetten op de Nederlandse ambassade in Bern (Zwitserland) Foto: Flickr.com / RNW media

Op vrijdag 3 maart 2017 gaf Plasterk toch toestemming voor het gebruik van software om stemmen te tellen bij de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Wel zijn er extra voorwaarden aan verbonden. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Uit onderzoek van ICT-experts blijkt namelijk dat de OSV-software (Ondersteunende Software Verkiezingen) op zich kwetsbaar is, maar toch bruikbaar kan zijn als rekenhulpmiddel. Gemeenten mogen de OSV daarom gebruiken, zolang de computers niet in verbinding staan met internet. Het papieren proces blijft leidend. Dit betekent dat gemeenten, hoofdstembureaus en centraal stembureau de uitgebrachte stemmen op partijniveau handmatig zullen uitrekenen – dus zonder gebruik van een digitaal rekenhulpmiddel. Wel mag een rekenhulpmiddel worden gebruikt voor het controleren van die tellingen, en voor het doorrekenen op kandidaatsniveau.

Stemmen tellen: zorgvuldig, maar ook snel

De zorgvuldigheid van het verkiezingsproces is heel belangrijk. Maar het is ook belangrijk dat een nieuwe Tweede Kamer op 23 maart kan worden geïnstalleerd. Die datum is bij Koninklijk Besluit vastgesteld.

De Kiesraad is bezorgd of er tijdig een betrouwbare uitslag kan worden vastgesteld. Maar Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib heeft laten weten dat de Kiesraad de uitslag op tijd moet leveren. Want pas als de uitslag bekend is, kan de Commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven aan de slag. Deze commissie controleert alle gegevens van de 150 Kamerleden, ook van hen die al in de Tweede Kamer zaten. De commissie stelt vast of de Kamerleden terecht zijn benoemd en aan de voorwaarden voor toelating als lid van de Kamer voldoen (Nederlands, 18 jaar of ouder, geen onverenigbare functies met het Kamerlidmaatschap).

  • Ga naar de hoofdpagina over de Tweede Kamerverkiezingen op woensdag 15 maart 2017

Hoe zat het ook alweer? De geschiedenis van de stemcomputer

Vanaf 1991 maakten steeds meer gemeenten gebruik van een stemcomputer tijdens verkiezingen. Maar rond de Kamerverkiezingen van 2006 ontstond veel discussie over de veiligheid en betrouwbaarheid van zo’n computer. Het stemmen gaat nu weer met de hand.

Inmiddels zijn we alweer gewend om in het stemhokje één vakje rood te maken op een papieren stembiljet. Ondanks dat in het verleden al diverse stemmachines zijn geïntroduceerd. Vanaf 1991 maakten steeds meer gemeenten gebruik van een stemcomputer tijdens verkiezingen. Maar rond de Kamerverkiezingen van 2006 ontstond veel discussie over de veiligheid en betrouwbaarheid van zo’n computer. Daarop concludeerde de commissie-Korthals Altes in 2007 dat stemmen met papieren stembiljetten de beste optie was. Een jaar later besloot de regering om te stoppen met de stemcomputer.

Commissie-Van Beek

Op 22 november 2006 werd de stemcomputer voor het laatst gebruikt tijdens Tweede Kamerverkiezingen. Maar er moest toch een goede manier zijn om digitaal te stemmen in plaats van te blijven priegelen met potlood en papier? In 2012 ging de commissie-Van Beek op verzoek van minister Plasterk opnieuw onderzoek doen naar de mogelijkheden voor elektronisch stemmen. De commissie stelde in 2013 voor dat burgers tijdens verkiezingen zelf hun ingevulde stembiljet printen en in een stembus stoppen, waarna alle stembiljetten elektronisch geteld zouden worden.

Initiatiefwet Taverne

Hoewel het plan van de commissie-Van Beek positief werd ontvangen door de politiek, kwam de invoering ervan niet van de grond. Niet in de laatste plaats omdat het veel geld zou kosten. VVD-Kamerlid Joost Taverne kwam daarop met een initiatiefwetsvoorstel, waarmee hij aansloot bij de commissie-Van Beek. Taverne wilde de kiezer op het stembureau de kandidaat van zijn of haar voorkeur laten aantikken op een grote iPad. Maar een meerderheid van zijn collega-Tweede Kamerleden stemde tegen het voorstel.

  • 28 partijen deden mee
  • Stemmen tellen met de hand

Over Tweedekamer.nl

  • Colofon
  • Disclaimer
  • Uw privacy
  • Toegankelijkheid
  • Sitemap

Blijf op de hoogte

  • Twitter
  • Instagram
  • LinkedIn
  • Facebook
  • Facebookpagina Voorzitter
  • E-mailattenderingen
  • Debat Direct

Ambtelijke ondersteuning

  • Organogram
  • Werken bij de Tweede Kamer

Links

  • Politieke websites
  • De Tweede Kamer aan het werk
  • De Derde Kamer
  • Debat Gemist
  • Open Data Portaal
Direct naar het begin van de pagina