Volkswoede in het Rampjaar: het einde van de gebroeders De Witt

Het onzekere machtsevenwicht tussen Staten-Generaal, stadhouder en raadpensionaris kreeg een nieuwe wending onder het bewind van Johan de Witt. Na de dood van stadhouder Willem II in 1650 besloten de bestuurders om zijn ambten vacant te laten. De Hollandse raadpensionaris De Witt wist, gesteund door zijn broer Cornelis, in die periode met diplomatie de positie van de Nederlanden te versterken.

Toen in 1672 vijandelijke legers van verschillende zijden de jonge Republiek bedreigden en grote delen werden bezet, kreeg het zittende bewind de schuld. Veel mensen wilden de prinsen van Oranje terug. De volkswoede richtte zich tegen de gebroeders De Witt. In Den Haag werden zij de straat op gesleept en op gruwelijke wijze vermoord. Als reactie op deze gebeurtenissen kon de nieuwe stadhouder Willem III zich een meer ‘koninklijke’ stijl permitteren en werden de leden van de Staten-Generaal in hun macht beperkt.