Wijziging van de Wet op de parlementaire enquête
21 november 2018, initiatiefwetsvoorstel - Evaluaties van parlementaire enquêtes zijn aanleiding voor aanpassingen van wet- en regelgeving. Van Raak (SP), Van der Linde (VVD), Sneller (D66), Nijboer (PvdA) en Van Toorenburg (CDA) komen met wijzigingsvoorstellen.
De Tijdelijke commissie evaluatie Wet op de parlementaire enquête heeft op 22 februari 2017 een verslag uitgebracht. Hierin worden diverse aanbevelingen gedaan voor parlementaire enquêtes en onderzoeken, onder andere over:
- de schriftelijke informatievoorziening
- de positie van getuigen en deskundigen
- de reikwijdte van het enquêterecht
Het is goed dat de commissie het initiatief heeft genomen om de parlementaire enquête te beschouwen, te vernieuwen en klaar te maken voor de toekomst, zegt Kuiken (PvdA). Het commissieverslag vormt de basis voor een initiatiefwetvoorstel om de Wet op de parlementaire enquête te wijzigen. De initiatiefnemers willen ook de Regeling Parlementair en extern onderzoek van de Tweede Kamer aanpassen.
Informatieverstrekking door kabinet
Het kabinet kan weigeren om informatie te verstrekken aan een enquêtecommissie "in het belang van de Staat". Maar wie heeft het laatste woord? Van Nispen (SP) wil weten wat er gebeurt als de Kamer aangeeft bepaalde informatie toch te willen hebben.
Bij een beroep op het belang van de Staat gaat het om zeer uitzonderlijke situaties, zegt Van Raak. Als een enquêtecommissie meent dat het weigeren van informatieverstrekking het onderzoek belemmert, is het aan de Kamer om de minister hierop aan te spreken en te vragen informatie alsnog te geven.
Het kabinet kan ook besluiten om bepaalde informatie slechts vertrouwelijk aan een enquêtecommissie te geven. Daarvan moeten dan wel afschriften in het archief worden opgenomen, vindt Van der Molen (CDA).
Verschoningsgronden
Op basis van een verschoningsgrond kan medewerking aan onderzoek van een parlementaire enquête worden geweigerd. Den Boer (D66) vraagt om een toelichting. Men moet goed motiveren waarom informatie niet gegeven kan worden, zegt Van Raak. Een bedrijf moet bijvoorbeeld duidelijk maken waarom bedrijfsbelangen worden geschaad door informatieverstrekking.
Het familiaal verschoningsrecht zou in de Wet op de parlementaire enquête opgenomen moeten worden, vindt Van Gent (VVD). Familieleden zouden volgens hem niet gedwongen mogen worden om mee te werken aan de (publieke) veroordeling van een naaste.
Binnentredingsbevoegdheid
In de Wet op de parlementaire enquête staat de bevoegdheid om woningen binnen te treden zonder toestemming van de bewoner. Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken), die de Kamer adviseert, zou liever zien dat deze bepaling uit de wet wordt gehaald. Het is in haar ogen een inperking van artikel 12 van de Grondwet over het huisrecht.
Een enquêtecommissie mag niet lichtvaardig gebruikmaken van de binnentredingsbevoegdheid, zegt Van Raak, maar die kan nodig zijn voor de waarheidsvinding.
Aanbevelingen enquêtecommissies
Enquêtecommissies doen meestal voorstellen om dingen te veranderen. Hoe zorgen we ervoor dat deze aanbevelingen daadwerkelijk worden uitgevoerd, vraagt Özütok (GroenLinks) zich af. Als de regering toezegt om ze uit te voeren, zegt minister Ollongren, dan kan de Kamer haar daarop aanspreken.
De Kamer stemt op 27 november over het initiatiefwetsvoorstel, de wijziging van de regeling en de ingediende motie.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Gemist