Belastinghervorming belangrijk punt in financiële beschouwingen

25 september 2014, financiële beschouwingen - Minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes van Financiën verdedigen de financiële keuzes die het kabinet maakt in de rijksbegroting. Een belangrijk onderwerp is de inrichting van een nieuw belastingstelsel.

De begroting is volgens Dijsselbloem tot stand gekomen "met kleine marges en in een grote wolk van internationale onzekerheid". Mede daarom heeft het kabinet ruimte gereserveerd om bij tegenvallers niet meteen te hoeven bezuinigen. Er is volgens de minister een nieuwe fase aangebroken nu het kabinet een groot deel van de voorgenomen hervormingen heeft ingevoerd. Maar van een lege kabinetsagenda is geen sprake. Dijsselbloem noemt de belastingherziening, het toekomstbestendig maken van het pensioenstelsel, het versterken van de positie van zelfstandigen zonder personeel en het houdbaar maken van de zorgkosten als belangrijke punten op "de continue hervormingsagenda".

Invoering van een belastingherziening kost geld
Het kabinet wil in een nieuw belastingstelsel 10 miljard verschuiven om, aldus de minister, "economische en ecologische voordelen" te bewerkstelligen. Voor de invoering van zo'n belastingherziening is 3 tot 5 miljard aan "smeerolie" nodig. Toekomstige meevallers zullen daarvoor "prioritair" worden gereserveerd, zegt de minister. Van Dijck (PVV) ziet dat niet gebeuren. Hij denkt dat meevallers eerder naar het verminderen van het begrotingstekort zullen gaan. Ook Schouten (ChristenUnie) vraagt zich af of op deze manier wel voldoende geld beschikbaar komt. CDA'er Van Hijum vindt het kabinet te traag en wil nog dit jaar beginnen met het verlagen van de lasten op arbeid.

Belang van een nieuw belastingstelsel wordt gedeeld
Staatssecretaris Wiebes constateert dat de Kamer het belang van een belastingherziening voor het bevorderen van economisch herstel en werkgelegenheid deelt en dat zij "deuren van het slot wil halen". Maar Klaver (GroenLinks), Koolmees (D66) en Merkies (SP) vragen waarom het kabinet dan taboes opsomt, bijvoorbeeld rond de auto, de woningmarkt en de pensioenen. Wiebes wijst erop dat in de woningmarkt en bij de pensioenen al hervormingen zijn doorgevoerd. Hij zou het niet logisch vinden om daar opnieuw in te grijpen. Voor Harbers (VVD) is het belangrijk dat het belastingstelsel minder complex wordt, zodat het rondpompen van geld stopt. Van Klaveren (Groep Bontes/Van Klaveren) doet een suggestie voor een versimpeling: een uniform btw-tarief.

Kabinet werkt aan economisch herstel
Dijsselbloem begrijpt het pleidooi van PvdA'er Nijboer voor loonsverhogingen "daar waar het kan", omdat koopkrachtgroei belangrijk is voor het economisch herstel. Dat herstel zal het kabinet met zijn beleid blijven bevorderen, ook met specifieke maatregelen om de werkloosheid te bestrijden. Zo zal solliciteren eenvoudiger worden gemaakt door tijdens de eerste maanden van de werkloosheid kinderopvangtoeslag uit te betalen. De minister is het met Koolmees eens dat een betere verdeling van inkomen over de levensloop wenselijk zou zijn, gelet op de inkomenspositie van veel jonge gezinnen vergeleken met die van sommige groepen ouderen. Verlaging van de lasten op arbeid is ook in dit opzicht belangrijk, aldus Dijsselbloem.

Er zijn zorgen over de gevolgen van decentralisaties
Van Hijum maakt zich zorgen over de gevolgen van de decentralisaties in de zorg. Hij bepleit extra geld om knelpunten op te vangen. Ook Merkies en Van Dijck vrezen voor de positie van groepen chronisch zieken, gehandicapten en ouderen. Maar Dijsselbloem heeft vertrouwen in het beleid van gemeenten, die volgens hem beter kunnen beoordelen wie welke zorg nodig heeft. Overigens worden de gevolgen van de verschillende decentralisaties in de gaten gehouden door een ingestelde transitiecommissie, voegt de minister toe. De suggestie van Van Dijck dat ouderen op straat worden gezet om asielzoekers te huisvesten, noemt hij "pertinente onzin".

De Kamer begon de financiële beschouwingen op 24 september. Zij stemt op 30 september over de ingediende moties en later dit jaar over de begroting van Financiën.

ZIE OOK:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.