Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid White over het belang van ondernemende vrouwen en migranten

Antwoord van Minister Beljaarts (Economische Zaken) (ontvangen 1 oktober 2024). Zie
ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 2483.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Wil Nederland economisch leidend zijn, dan zijn ondernemende
vrouwen en migranten hard nodig»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe gaat u bijdragen aan het verbeteren van de toegang tot financiering voor vrouwelijke
en migrantondernemers, gezien de huidige onderfinanciering zoals vermeld in het onderzoek
van ABN Amro en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)?

Antwoord 2

De Rijksoverheid heeft een uitgebreid instrumentarium beschikbaar om de toegang tot
financiering te vergroten voor alle bedrijven. Via Qredits worden directe leningen
verstrekt aan bedrijven die niet bij een financier in aanmerking komen voor financiering.
Ook via garanties zoals de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) wordt de toegang tot
financiering vergroot voor bedrijven met te weinig zekerheden. Daarnaast werkt het
kabinet momenteel aan de Financieringshub bij de KVK waar ondernemers informatie en
ondersteuning kunnen krijgen bij een financieringsvraag.

Vraag 3

Wat zijn concrete maatregelen die u neemt om de barrières voor ondervertegenwoordigde
groepen te verlagen en hun toegang tot financiering te verbeteren?

Antwoord 3

De Rijksoverheid heeft een breed instrumentarium voor financiering, voor zowel het
brede als het innovatieve mkb (inclusief startups). Deze instrumenten zijn onder gelijke
voorwaarden toegankelijk voor alle ondernemers in Nederland, zonder onderscheid des
persoons. Daarbij heeft het Ministerie van Economische Zaken oog voor initiatieven
die zich richten op diversiteit en inclusiviteit.

Zo steunt mijn ministerie Code-V (een stichting met het doel om vrouwelijk ondernemerschap
te stimuleren en vrouwelijke ondernemers meer toegang te bieden tot financiering en
essentiële kennis) met een eenmalige startsubsidie. Daarnaast is diversiteit een belangrijke
pijler in het vormgeven van adviescommissies waarbij wordt gestreefd naar een man/vrouw-verhouding
van 50/50. Diversiteit wordt als nadrukkelijk criterium meegewogen bij regelingen
zoals de Seed Capital-regeling. Veel fondsen die gebruikmaken van deze regeling hebben
zich daarnaast geconformeerd aan het Fundright initiatief, een initiatief van Techleap
(zie het antwoord op vraag 11).

Met betrekking tot Tech startups en scale-ups kan men zich aansluiten bij het Diverse
Leaders in Tech (DLiT) community, een initiatief ontstaan uit Techleap, dat door EZ
wordt gesubsidieerd. DLiT is een community voor ondernemers, bestuurders en talent
die zich identificeren als iemand met een diverse achtergrond. Via deze community
krijgt men toegang tot een breed netwerk en gerichte programma’s.

Vraag 4

Wat zijn de stappen die worden genomen om ervoor te zorgen dat meer dan 2 procent
van het durfkapitaal naar vrouwelijke oprichters gaat, zoals nu het geval is volgens
Techleap?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Gaat u ook de slechte financiering van zwarte oprichters aanpakken? Zo ja, hoe?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vraag 3, 7 en 8.

Vraag 6

Gaat u inclusieve financiering opnemen in het Nationaal Convenant MKB-Financiering,
zoals is voorgesteld door Koningin Máxima en benadrukt in het rapport van de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid (WRR)? Zo ja, hoe?

Antwoord 6

Het Nationaal Convenant MKB Financiering is een initiatief van de sector en als zodanig
gaat de sector dan ook primair over de inhoud van het convenant en hoe daar uitwerking
aan wordt gegeven met de Gezant MKB-Financiering. In de werkgroepen onder leiding
van de Gezant is gesproken over het belang van inclusieve financiering en is met aandacht
onder andere naar Code-V gekeken en hoe de link kan worden gelegd tussen inclusieve
financiering en de Financieringshub. De Financieringshub beoogt immers financiering
voor alle ondernemers toegankelijker te maken. In zijn recent aan MEZ aangeboden tussenrapport
doet de Gezant eveneens de aanbeveling en de oproep aan Stichting MKB Financiering
om de ondertekening door non-bancaire financiers van Code-V te stimuleren

Vraag 7

Welke specifieke beleidsmaatregelen overweegt u om diversiteit in ondernemerschap
(in bredere zin dan financiering) te bevorderen?

Antwoord 7

Met het bedrijfsleven en innovatiebeleid beogen we het verdienvermogen van Nederland
te versterken, oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen te ontwikkelen en op
te schalen en de economische weerbaarheid van Nederland te vergroten. Om dit te bereiken
zet het kabinet in op een ondernemende en innovatieve samenleving met gelijke kansen
voor iedereen.

Het rapport OECD Missing Entrepreneurs 20232 laat zien dat onder vrouwen en allerlei groepen met een diverse achtergrond een onbenut
ondernemerspotentieel zit. We zijn erbij gebaat als meer mensen uit deze groepen gaan
ondernemen en gelijke kansen hebben, bijvoorbeeld in de toegang tot financiering.
Recent onderzoek3 laat zien dat de populatie ondernemers inderdaad meer divers wordt. Zo steeg het
percentage ondernemers met een niet-Nederlandse herkomst (eerste en tweede generatie)
van 17% in 2010 tot 28% in 2023.

Vraag 8

Hoe gaat u de ongelijke startposities van vrouwelijke en migrantondernemers aanpakken
zodat zij dezelfde kansen krijgen als andere ondernemers in Nederland?

Antwoord 8

De Rijksoverheid streeft ernaar dat iedere ondernemer in Nederland dezelfde kansen
krijgt in zowel de start als doorgroei van zijn of haar bedrijf. Uit CBS-data blijkt
dat in 2023 35,7% van startende MKB-ondernemers een eerste- of tweedegeneratie migratieachtergrond
heeft, ten opzichte van 20,3% in 2010. Hiermee komt het totale aandeel van MKB-ondernemers
met een niet-Nederlandse achtergrond in 2023 op 22,1%, ten opzichte van 14% in 20104.

Een voorbeeld van een beleidsinterventie is de Taskforce Diversiteit & Inclusie. Hierin
werken bedrijfsleven, overheid, kennisinstellingen en andere belanghebbenden aan meer
diversiteit en inclusie in de digitale sector. Een van de doelen van het initiatief
is om pariteit in de man-vrouw verdeling te realiseren in 2030.

Met de talentpool in de Tech is de verwachting dat ook het aantal Founders met een
diverse achtergrond zal toenemen, gezien het vliegwieleffect zoals omschreven in de
Kamerbrief over startups en scale-ups als motor voor transities en groei5.

Tevens bestaat de in antwoord 3 omschreven DLiT community. Vanuit de community, die
bedoeld is voor zowel de leiders als talent, wordt onder andere het belang voor het
onderwerp onder de aandacht gebracht en ondersteuning geboden aan ondernemers die
zich identificeren als Founder met een zogeheten diverse achtergrond. Concrete voorbeelden
van hun interventies zijn leerprogramma’s, mentorships en gerichte netwerkgelegenheden. Hiernaast krijgen de leden best practices tot hun beschikking. Het doel van de DLiT Community is om de leden zich thuis te
laten voelen in de Tech sector.

Hiernaast ondersteunt mijn ministerie geregeld private initiatieven met (opstart)subsidies.
Een voorbeeld hiervan is Code-V, dat gericht is op het versnellen van vrouwelijk ondernemerschap.

Graag benadruk ik de dwarsdoorsnijdende prioriteit die het thema heeft. Zo worden
adviescommissies van regelingen divers ingedeeld (zie het antwoord op vraag 3) en
is diversiteit een van de rangschikkingscriteria in subsidies zoals de Seed Capital
regeling (zie het antwoord op vraag 11).

Vraag 9

Welke initiatieven worden er genomen om het aantal startups met diverse oprichters
te vergroten en hoe gaat u ervoor zorgen dat het Nederlandse startup-ecosysteem hierop
aansluit?

Antwoord 9

Zie het antwoord op vraag 8.

Vraag 10

Welke specifieke ondersteuning en financiering wordt geboden aan startups en innovatieve
bedrijven die al worden geleid door ondervertegenwoordigde groepen en hoe wordt het
succes van deze bedrijven gemonitord en gestimuleerd?

Antwoord 10

De Rijksoverheid heeft een goed functionerend instrumentarium voor durfkapitaal, dat
aansluit bij verschillende ontwikkelingsfases van startups en scale-ups. Al deze instrumenten
zijn beschikbaar voor alle ondernemers in Nederland. Er is aandacht voor diversiteit
bij de aanvragers, en ook bij de samenstelling van de verschillende adviescommissies
die aanvragen beoordelen (zie het antwoord op vraag 11).

Tevens ondersteunt de DLiT community deze groep van ondernemers (zie het antwoord
op vraag 8).

Vraag 11

Gaat u de Seed Capital-regeling aanscherpen en beter monitoren om de kracht van diversiteit
en inclusie beter te benutten? Zo ja, hoe? Wat is de status van de publieke presentatie
van de resultaten van deze regeling? Kunt u hierbij specifiek ingaan op de toevoeging
van het vierde subcriterium van de regeling met betrekking tot diversiteit?

Antwoord 11

Op dit moment wordt er binnen de Seed Capital-regeling al veel aandacht besteed aan
inclusie en diversiteit. Vanaf 2020 wordt gevraagd aan fondsen om diversiteit op te
nemen in hun fondsplan, en sinds 2021 wordt diversiteit meegenomen in de rangschikkingscriteria
die de adviescommissie hanteert (als onderdeel van relevante ervaring en deskundigheid
van de fondsdeelnemers). Daarbij gaat het zowel om diversiteit in het fondsmanagement
als om diversiteit bij de bedrijven waar men in investeert. Het merendeel van de gehonoreerde
aanvragers sinds 2021 bestaat uit diverse investeringsteams en een aanzienlijk deel
heeft zich ook geconformeerd aan het Fundright initiatief. Dit ziet RVO ook terug
in de managementteams van de startups, al kan dit wel sterk verschillen per sector
waarin wordt geïnvesteerd. Diversiteit wordt daarnaast als standaard onderdeel meegenomen
in de monitorgesprekken met de Seedfondsen.

Feit is dat de adviescommissie van de Seed Capital-regeling bestaat uit 4 vrouwen
en 5 mannen, om op dat niveau tevens diversiteit te bevorderen. Naast de reguliere
monitoringsgesprekken wordt op dit moment tevens onderzocht of er een monitoringssysteem
kan worden vormgegeven waarin per fonds bijgehouden kan worden hoeveel vrouwen en
mannen er werkzaam zijn. Op wwww.bedrijvenbeleidinbeeld.nl is informatie over doelen en beleidsinterventies, kernindicatoren, evaluaties en
analyses openbaar beschikbaar.

Vraag 12

Hoe kan inclusief ondernemerschap worden ingezet om de economische doorwerking van
het slavernijverleden tegen te gaan en ziet u mogelijkheden om hiervoor gebruik te
maken van de inzichten uit de internetconsultatie van de subsidieregeling Maatschappelijke
Initiatieven Slavernijverleden Europees Nederland?

Antwoord 12

Voor een antwoord op deze vraag verwijs ik u naar de Kamerbrief van 22 april jl. «Vervolgtraject
excuses slavernijverleden» (Kamerstuk II

36 284, nr. 39
). In de brief is terug te lezen waar de subsidieregeling voor bedoeld is, namelijk
het ondersteunen van maatschappelijke initiatieven vanuit de gemeenschappen met een
trans-Atlantische slavernijverleden.