Voorzitter Khadija Arib ontvangt een boek over spotprenten uit handen van Eveline Koolhaas-Grosfeld en Marij Leenders
De relatie tussen politiek en publiek in politieke (spot)prenten. Op woensdag 24 april nam ik het boek ‘Tussen politiek en publiek. Politieke prenten uit een opstandige tijd 1880-1919’ van Eveline Koolhaas-Grosfeld en Marij Leenders in ontvangst. Hierin hebben zij ruim tachtig bijzondere prenten verzameld uit een periode van grote veranderingen in de Nederlandse politiek, zoals het algemeen kiesrecht. Er werd nog niet gefotografeerd in de Kamer, dus de prenten waren de enige mogelijkheid voor het publiek om de politici te leren kennen. Totaal anders dan nu, ik vind het interessant om de verschillen te zien.
16 april 2019
Herdenking Max van Weezel
De familie van Max van Weezel wordt gecondoleerd door Kamervoorzitter Khadija Arib.
De Tweede Kamer begon de vergadering op dinsdag 16 april 2019 met een herdenking van Max van Weezel. De parlementair journalist overleed op 11 april op 67-jarige leeftijd. Zowel de familie van Max van Weezel als minister-president Rutte waren bij de herdenking aanwezig. Ik zei onder meer "dat ik niet overdrijf als ik zeg dat het Binnenhof huilt om de dood van Max van Weezel."
“Voor jonge journalisten, maar ook voor politici en voor bewindslieden die de laatste jaren voor het eerst op het Binnenhof terecht kwamen, was Max een fenomeen. Een verschijning. Hij was een meesterjournalist en markante persoonlijkheid. Even briljant als geestig. Even scherpzinnig als geliefd. Een journalistieke duizendpoot, die elk genre tot in de finesses beheerste.”
Volgens mij waren het verleden en zijn werk als journalist onlosmakelijk met elkaar verbonden: “Hij voelde altijd de ballast van het verleden: de Tweede Wereldoorlog die een groot deel van zijn familie had uitgeroeid. Het zorgde voor het gevoel dat wat je deed, nooit goed genoeg was. Maar ook dat het indirect een voedingsbodem voor hem was om zijn werk zo onmátig goed te doen. Het werk waarmee hij onze democratie, in een vrij Nederland, zo’n geweldige dienst heeft bewezen."
Koningin Juliana met de ministers van het kabinet-Van Agt-Wiegel. Links in de middelste rij Frans Andriessen. Foto: RVD
Frans Andriessen kwam in de Kamer in 1967, als woordvoerder Volkshuisvesting. Dat zat hem in het bloed. De soms felle debatten over woningbouw gaven hem profiel in de fractie. Hij had talent en dat werd gezien. In 1971 werd hij gekozen als fractievoorzitter – de laatste in de geschiedenis van de KVP, voordat die opging in het CDA.
Dinsdag 9 april herdachten we Frans Andriessen in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Hij overleed 22 maart op 89-jarige leeftijd. We herdachten hem als iemand die zich met hart en ziel heeft ingezet voor mens en maatschappij. Als een rechtlijnig en integer iemand, iemand waarvan je wist wat je aan hem had. We wensen zijn familie veel sterkte toe in deze verdrietige tijd.
Kamervoorzitter Arib zit het 'ik vier mijn stem'-debat voor
Zaterdag 30 maart stond in het teken van de Kiesrecht Open Dag, waarop we vierden dat honderd jaar geleden mannen én vrouwen kiesrecht kregen. Naast een feestelijk programma kregen 150 bezoekers de kans om met minister Ingrid van Engelshoven (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) in debat te gaan. Ik had de eer aan deze feestelijke dag bij te dragen door dit debat voor te zitten. En wat was het een mooi debat! I
Aan de hand van een aantal stellingen, die werden geintroduceerd door Kamerleden, gingen de deelnemers met elkaar en met de minister in debat. Ik opende het debat met een toelichting op de open dag: “We organiseren als Tweede Kamer vaker open dagen, maar vandaag is wel heel bijzonder. Deze Kiesrecht Open Dag staat in het teken van de viering van honderd jaar algemeen kiesrecht; van het feit dat wij honderd jaar vrij mogen stemmen. Wat ik leuk vind, is dat onze kiezers vandaag in onze Kamerzetels zitten en met elkaar debatteren over onze democratie en het kiesrecht. En dat er zoveel kinderen op de publieke tribune zitten!”
Ik sloot het debat na anderhalf uur af en complimenteerde de deelnemers met hun bijdragen: “Wat een mooi debat was het! Ik ben ontzettend onder de indruk. Van de kwaliteit van de vragen, van jullie welbespraaktheid en spontaniteit. Jullie spraken uit het hart. Volgens mij zit hier een toekomstige generatie Kamerleden!”
Kamer herdenkt slachtoffers aanslagen Utrecht en Nieuw-Zeeland
De leden van de Kamer zijn opgestaan tijdens de herdenking
De Tweede Kamer heeft vanmiddag de slachtoffers herdacht van de aanslagen in Utrecht op maandag 18 maart en in Christchurch, Nieuw-Zeeland op vrijdag 15 maart. Ik begon de vergadering met het uitspreken namens de Kamer van mijn medeleven met de slachtoffers en hun families. Nadat ook minister-president Rutte de slachtoffers had herdacht, vroeg ik om enkele momenten stilte.
Kamervoorzitter geïnterviewd tijdens 'Operatie Interview' in De Balie
Khadija Arib met interviewer Theodor Holman
Wanneer grijp ik als Voorzitter in tijdens een debat waarin de emoties hoog oplopen? Hoe blijf ik neutraal? En op welke manier speelde mijn jeugd een rol in mijn loopbaan?
Zondag 17 februari 2019 gaf ik de touwtjes uit handen aan drie geheime interviewers tijdens ‘Operatie Interview’ in theater De Balie in Amsterdam. Ik werd geïnterviewd door Theodor Holman (schrijver, columnist en radiomaker), Ahmed Marcouch (burgemeester van Arnhem) en Xandra Schutte (journalist en hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer).
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib schrijft thematekst herdenkingen 4 en 5 mei
Het National Comité 4 en 5 mei heeft mij gevraagd dit jaar de thematekst te schrijven. In mijn tekst zeg ik dat we onze democratie moeten liefhebben en onderhouden. “Een democratie kan ook in vredestijd gevaar lopen." Aan de hand van deze tekst wordt bij de komende herdenkingen en vieringen op 4 en 5 mei stilgestaan bij de waarde van onze democratische rechtsstaat.
"Als mensen, heel geleidelijk, een muur optrekken tussen groepen in de samenleving en wij dat gewoon gaan vinden”, schrijf ik. Ik haal Madeleine Albright aan, die in haar boek Facism: A Warning zegt dat democratie veel meer is dan een systeem. Ze noemt het een manier van leven, een permanent gesprek.
Democratie, een opdracht
Ik vind dat dat van onze democratie niet zozeer een gegeven, als wel een opdracht maakt. “Onze democratie komt met een verantwoordelijkheid. Door vanuit de vrijheid van nu terug te kijken naar de onvrijheid van toen, zien we scherper dan ooit dat een democratie niet alleen geeft maar ook vraagt, namelijk om mee te doen. Natuurlijk door gebruik te maken van je stemrecht, maar ook door te debatteren, meningen uit te wisselen, naar elkaar te luisteren, kritisch te oordelen en compromissen te sluiten. Door de stem van de minderheid, hoe afwijkend ook, te erkennen. En door in staat te blijven in de schoenen van de ander te gaan staan.”
Honderd jaar kiesrecht
De herdenkingen op 4 en 5 mei staan komend jaar in het teken van In vrijheid kiezen. Met dit thema sluit het National Comité 4 en 5 mei aan bij de viering van honderd jaar algemeen kiesrecht.
Dick Dolman in 1982, vlak nadat hij opnieuw gekozen is als Tweede Kamervoorzitter. Foto: Nationaal Archief.
De Tweede Kamer heeft op donderdagmiddag 31 januari 2019 haar oud-Voorzitter Dick Dolman herdacht. Hij overleed op woensdag 23 januari op 83-jarige leeftijd. Dolman was Voorzitter van de Tweede Kamer van 1979 tot 1989. Vanaf 1970 was hij Tweede Kamerlid voor de PvdA.
Tijdens de herdenking hield ik een speech, en sprak minister-president Rutte. Behalve zijn vrouw, kinderen en kleinkinderenwas ook een aantal oud-Voorzitters bij de herdenking.
‘Veel betekend voor de Kamer en de democratie’
Ik heb Dick Dolman herdacht als 'de man die gedurende tien jaar het gezicht en de hoeder van onze parlementaire democratie was'. "Voorzitter Dolman oogstte binnen en buiten de Kamer waardering voor zijn strakke manier van voorzitten. Iemand met gezag, die orde hield, maar ook van een 'gebbetje' hield."
De tentoonstelling ‘Jodenvervolging in Nederland 1940-1945’
Op het eerste gezicht lijkt het een foto van een gezellig kinderpartijtje. Een stuk of tien jongetjes en meisjes zitten op een kleedje. Verkleed, met hoedjes op. Misschien hebben ze net taart gegeten en is de gebruikelijke speurtocht achter de rug. Maar de foto is minder onschuldig dan hij lijkt. Sommige van de tien kinderen, de jarige inclusief, dragen een Jodenster. En als je goed kijkt, lachen niet alle kinderen even uitbundig. Het is dan ook 29 mei 1942. Minder dan een jaar later zullen Izaak en de zes andere Joodse kinderen zich gedwongen melden voor vertrek naar kamp Westerbork. Geen van hen overleefde de vernietigingskampen die erop volgden.
Zondag 27 januari opende ik de tentoonstelling ‘Jodenvervolging in Nederland 1940-1945’ en nam ik het boek ‘De Jodenvervolging in foto’s’ in ontvangst. Eberhard van der Laan zei het eens zo treffend: “De Tweede Wereldoorlog wil maar geen verleden tijd worden”. Tot op de dag van vandaag zijn we bezig die periode te verwerken. Om die periode proberen te begrijpen. De Duitsers hebben er een mooi woord voor: ‘Vergangenheitsbewaltigung’. De poging om het verleden te analyseren, te verwerken, en om met dat verleden te leren leven. Dit boek en bijhorende tentoonstelling, dragen daar aan bij. Nog nooit eerder werd dit deel van de Nederlandse geschiedenis verteld met foto’s in de hoofdrol.
Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib, neemt samen met de Voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, de samen met Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol een menora in ontvangst: een kandelaar met negen armen.
Chanoeka wordt ook wel 'het feest van de lichtjes' genoemd. Ieder jaar viert de Joodse gemeenschap dit feest van de overwinning van vrijheid op onderdrukking. De overwinning van het licht op de duisternis. Ter ere van het achtdaagse feest, dat zondag 2 december begint, nam ik samen met Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol een menora in ontvangst: een kandelaar met negen armen.
Het was mooi om op deze manier Chanoeka mee te mogen vieren. Ik vind het ook belangrijk, want het verhaal heeft ons allemaal iets te vertellen. Als Voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer zijn we niet alleen verantwoordelijk voor de orde tijdens vergaderingen, we zijn ook hoeders van de belangrijke waarden waar onze democratie op gebouwd is. Zoals: vrijheid van meningsuiting; het recht om je eigen geloofsovertuiging openlijk te kunnen belijden; bescherming van minderheden; en evenredige vertegenwoordiging.
Ik geef de kandelaar een mooi plekje in het Tweede Kamergebouw.
De Voorzitter leidt de plenaire vergaderingen van de Tweede Kamer. Dat doet zij op basis van het Reglement van Orde, de regels die de Kamerleden met elkaar zijn overeengekomen. De Voorzitter ziet toe op het uitvoeren van de door de Kamer genomen besluiten.
Daarnaast zit zij het Presidium – het dagelijks bestuur van de Kamer – en de Commissie voor de Werkwijze voor. Verder vertegenwoordigt de Voorzitter de Kamer naar buiten toe, bijvoorbeeld in contacten met buitenlandse parlementen. De taken van de Kamervoorzitter zijn vastgelegd in artikel 6 van het Reglement van Orde.
