Khadija Arib is de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal. Op deze pagina staat een overzicht van haar activiteiten.
Op Prinsjesdag ben ik voorzitter van de commissie van in- en uitgeleide, die de Koning en de leden van het Koninklijk Huis begeleidt bij aankomst en vertrek bij de Ridderzaal. Ik word bijgestaan door griffier Marc Esmeijer.
De Tweede Kamervoorzitter is altijd de voorzitter van de commissie van in- en uitgeleide op Prinsjesdag. De commissie van in- en uitgeleide bestaat verder uit leden van de Eerste en Tweede Kamer en wisselt ieder jaar van samenstelling.
Op zondag 17 september 2017 hield ik de 28ste Abel Herzberglezing in De Rode Hoed te Amsterdam. In mijn lezing ging ik in op de vraag hoe in de Nederlandse samenleving een migrantenzuil is ontstaan. En ook hoe we zorgvuldig kunnen omgaan met de waarden van het huidige democratische stelsel.
Kijk de lezing terug via YouTube
Lees de volledige Abel Herzberglezing.
In de Tweede Kamer hebben we dinsdag 12 september stilgestaan bij de enorme ravage die orkaan Irma heeft aangericht op Saba, Sint-Eustatius en met name Sint-Maarten. Ook minister-president Mark Rutte en de gevolmachtigde minister van Sint-Maarten, Henrietta Doran-York waren daarbij aanwezig.
Namens de Tweede Kamer heb ik de Staten van Sint Maarten en de eilandsraden van Saba en Sint Eustatius laten weten dat wij intens met hen meeleven.
Hoewel zevenduizend kilometer aan water en land ons van elkaar scheidt, voelen wij ons nauw verbonden met het Caribisch deel van ons Koninkrijk.
Op dinsdag 5 september is de Tweede Kamer weer gestart, na een zomerreces waarin er tijd en ruimte was voor ontspanning én verdieping. Zo gebruikten veel Kamerleden de zomerweken voor werkbezoeken.
Verdrietig genoeg startten we deze nieuwe periode met een herdenking; in aanwezigheid van de Spaanse ambassadeur stond de Kamer stil bij de aanslag in Barcelona op 17 augustus 2017, waarbij zestien mensen om het leven kwamen en veel gewonden vielen. Zoals ik in mijn toespraak aangaf, is het de realiteit waar alle grote Europese steden op dit moment mee te maken hebben. Daarmee komt het terrorisme heel dichtbij. En zeker de angst hiervoor. Dat is ook wat ze willen. Wij tegen zij. Angst zaaien. Onverdraagzaamheid verspreiden. Daar mogen we ons op geen enkele manier door laten beïnvloeden. Daar moeten we ons tegen blijven verzetten. Blijven opstaan tegen hen die angst misbruiken om mensen tegen elkaar op te zetten. Dat is ook wat wij dinsdag 5 september, op de eerste vergaderdag, met elkaar deden.
Verder nam de Kamer op mijn voorstel het besluit om de Algemene Politieke Beschouwingen, die traditioneel plaatsvinden op de dagen na Prinsjesdag, uit te stellen tot ná de formatie. Zodra er een nieuw kabinet is, wordt er een debat over de regeringsverklaring gehouden. Op Prinsjesdag worden de rijksbegroting en de Miljoenennota wel ingediend, maar aangezien die komen van een demissionair kabinet, zullen die geen nieuw beleid bevatten.
Premier Nguyễn Xuân Phúc van Vietnam bracht dinsdag 11 juli een bezoek aan de Tweede Kamer. Ik ontving hem in de Regentenkamer, samen met Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol, Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt en Eerste Kamerlid Nico Schrijver.Zij zijn voorzitter van de commissies voor Buitenlandse Zaken van hun Kamers.
Bij het bezoek aan het Nederlandse parlement waren ook enkele (plaatsvervangende) ministers uit Vietnam aanwezig. De Vietnamese premier bracht van zaterdag 8 tot en met dinsdag 11 juli een werkbezoek aan Nederland. Naast zijn ontmoeting met parlementsleden sprak hij met minister-president Mark Rutte, diverse bewindspersonen en met burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam. Ook ging hij bij verschillende bedrijven langs.
Donderdag was de laatste vergaderdag voor het zomerreces van de Tweede Kamer. Volgens een goede traditie sprak ik mijn collega-Kamerleden aan het einde van de vergadering toe. Ik blikte terug op de eerste 106 dagen van de nieuwe Kamer. De inwerkperiode is officieel voorbij.
Klik op de foto om de speech af te spelen op YouTube. Je kunt de speech ook teruglezen.
De Panama Papers. Zo’n 11,5 miljoen gelekte documenten. Ruim 214.000 vennootschappen. Bijna 370 journalisten, afkomstig uit meer dan 75 landen, die zich in al die gelekte stukken hebben ingegraven.
Ook de Tweede Kamer is erin gedoken. De parlementaire ondervragingscommissie Fiscale constructies heeft 27 getuigen en deskundigen onder ede gehoord. Woensdag kreeg ik het eerste exemplaar van het eindverslag. Nu kan de Tweede Kamer aan de slag met de bevindingen.
Zie ook het nieuwsbericht met het eindverslag van de commissie.
Woensdag 28 juni nam ik afscheid van informateur Herman Tjeenk Willink. Hij heeft zich de afgelopen weken gewijd aan de kabinetsformatie. Nu VVD, D66, CDA en ChristenUnie bereid zijn om te onderhandelen over een gezamenlijk kabinet, neemt Gerrit Zalm het stokje als informateur over.
Ik heb de nieuwe informateur Gerrit Zalm woensdag 28 juni namens de Tweede Kamer ontvangen in de Stadhouderskamer.
Klik op de foto om een filmpje op Facebook te bekijken
Op dinsdag 20 juni 2017 is een klein hoekkamertje op de tweede verdieping van Binnenhof 7 officieel vernoemd naar verzetsheld Gerrit Kastein. Behalve Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib waren daarbij de dochter en kleinkinderen van Gerrit Kastein aanwezig. Ook auteur Buck Goudriaan, die een boek over het leven van Gerrit Kastein schreef, was erbij aanwezig.
Gerrit Kastein werd op 19 februari 1943 in Delft gearresteerd vanwege zijn verzetsactiviteiten. Als neuroloog was hij één van de initiatiefnemers van het Medisch Verzet, en hij was betrokken bij sabotageacties en aanslagen. Na zijn arrestatie werd hij naar het Kamergebouw gebracht, waar op dat moment de Sicherheitsdienst gevestigd was. In het hoekkamertje op de tweede verdieping van Binnenhof 7 - nu een werkruimte van de SGP - zou hij worden verhoord.
Kastein was zich ervan bewust dat de Sicherheitsdienst verzetsstrijders martelde om achter informatie te komen. In een onbewaakt ogenblik sprong hij daarom uit het raam, om te voorkomen dat hij zijn kameraden zou verraden in de martelkamer. Hij overleed kort daarna aan een schedelbasisfractuur in een ziekenhuis aan de Zuidwal in Den Haag.
Gerrit Kastein werd 32 jaar. Hij werd postuum onderscheiden met het Verzetskruis.
Kamervoorzitter Khadija Arib: “Het Binnenhof is niet alleen het hart van onze democratie, maar ook huis vol verhalen die ons herinneren aan een tijd dat die democratie door de Duitse bezetter met voeten werd getreden. En aan helden zoals Gerrit Kastein, die de moed hadden zich daartegen te verzetten en daarvoor bereid waren te sterven. Die verhalen moeten we levend houden.”
Lees de volledige speech van Voorzitter Khadija Arib
Tiel, Helmond, Amsterdam, Zeist, Assen en Geldermalsen: ik had donderdagochtend 15 mei een ontmoeting met bijzondere mensen uit het hele land. Ze lopen vandaag stage in de Eerste en Tweede Kamer, want het is Prokkelweek. Een Prokkel is een ontmoeting tussen iemand met een verstandelijke beperking én iemand zonder.
De stagiairs lopen vanmiddag mee met een Kamerlid of een medewerker van de Kamer. Ze zijn goed op de hoogte van de politiek, merkte ik. Ze hebben op 15 maart bijvoorbeeld allemaal hun stem uitgebracht. Ook wilden ze weten waarom er nog geen kabinet is. Misschien komen ze tijdens de stage de onderhandelaars wel tegen, dan kunnen ze het persoonlijk vragen.
Meer foto's van de Prokkelstage staan op de Facebookpagina van de Voorzitter.
De aanslag in Londen was de derde in een korte tijd in het Verenigd Koninkrijk. Vandaag hebben we de aanslag in de plenaire vergadering herdacht. De Britse ambassadeur in Nederland, Sir Geoffrey Adams, was daarbij aanwezig. Ik heb het Britse parlement namens ons allemaal veel sterkte toegewenst.
Lees de volledige toespraak.
Dinsdag 30 mei heb ik Herman Tjeenk Willink ontvangen in het gebouw van de Tweede Kamer, de Stadhouderskamer om precies te zijn. Ik gaf hem zijn opdracht als informateur. De Tweede Kamer wil dat Tjeenk Willink de mogelijkheden onderzoekt voor een meerderheids- of een minderheidskabinet, dat op voldoende steun kan rekenen in de volksvertegenwoordiging.
De Tweede Kamer herdacht woensdag 24 mei 2017 de aanslag in Manchester op maandag 22 mei.
Ik heb de Kamer toegesproken, in aanwezigheid van minister-president Rutte en de ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk, Geoffry Adams.
Op sommige vragen zullen we nooit een antwoord krijgen. Hoe kunnen mensen anderen zoiets aandoen? Hoe kan iemand zo wreed zijn? Hoe is het mogelijk dat iemand onschuldige kinderen vermoordt? Het is niet te bevatten.
Eén ding staat vast. Een vrije samenleving laat zich niet door haat en geweld ontwrichten. Dit moeten we blijven zeggen. Uiteindelijk zijn onze democratische waarden sterker. Vrijheid wint het van angst.
Woensdag 17 mei was niet alleen het formatiedebat, maar ook de dag waarop het kabinet zijn jaarverslagen bekendmaakte. De komende weken bekijkt de Kamer nauwkeurig hoe het kabinet zijn beleid heeft uitgevoerd. Dat is een enorme klus. Kamerleden moeten de soms technische jaarverslagen minutieus doorspitten, en per onderdeel kijken of het gevoerde beleid oplevert wat ervan verwacht werd.
's Ochtends sprak ik tijdens het ontbijt de Kamerleden toe. Prins Constantijn voerde het woord namens de StartupDelta, een publiek-private samenwerking om innovatie te bereiken in Nederland.
De Tweede Kamer heeft dinsdag 9 mei Saskia Stuiveling herdacht in de plenaire vergadering. Zij overleed op 20 april 2017. Van 1999 tot 2015 was ze president van de Algemene Rekenkamer. In die hoedanigheid kwam Stuiveling elke derde woensdag in mei naar de Tweede Kamer om het onderzoek van de Rekenkamer naar de Verantwoordingsdagstukken van het kabinet toe te lichten.
Ik heb Stuiveling in herinnering gebracht als iemand die scherp was in haar oordeel en scherp in haar bewoordingen. Over zichzelf zij Stuiveling ooit dat ze ‘wandelend slecht nieuws’ was.
De autoriteit van de Rekenkamer is grotendeels aan Stuiveling te danken. De laatste jaren maakte zij zich bijvoorbeeld hard voor open data, op een toegankelijke manier beschikbaar stellen van alle kennis en gegevens die de Rekenkamer in huis heeft.
Op donderdag 4 mei 2017 legde Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib samen met de Voorzitter van de Eerste Kamer een krans bij de ‘Erelijst van Gevallenen’ in de hal van de Tweede Kamer. In haar toespraak stond zij stil bij het thema ‘Geef vrijheid door’. “Herdenken is méér dan stilstaan bij iets wat is geweest. De oorlog is niet alleen van daar en toen, maar ook van hier en nu. De verhalen van toen en de lessen die wij daaruit kunnen trekken zijn nog altijd actueel en van betekenis. Ze laten ons zien dat onze democratie even mooi als broos is. De universele en tijdloze waarden waar in de oorlog voor is gevochten – waarden zoals vrijheid, gelijkheid, solidariteit en medemenselijkheid – staan op veel plekken in de wereld nog altijd onder druk. Als we de oorlog herdenken, herinneren we onszelf eraan hoe belangrijk het is om die waarden vast te houden. Om ze te verinnerlijken en uit te dragen. In woord en daad.”
Bij de herdenking legden demissionair vicepremier Lodewijk Asscher en de staatssecretaris van VWS, Martin van Rijn, een krans namens de Raad van Ministers van het Koninkrijk. Ook leerlingen van de Johan de Witt Scholengroep legden een krans.
Woensdag 29 maart 2017 ben ik opnieuw verkozen als Voorzitter van de Tweede Kamer. Ik heb mijn collega-Kamerleden meteen na mijn verkiezing bedankt voor hun vertrouwen. Ik ervaar het als een grote eer om Tweede Kamervoorzitter te zijn en zie ernaar uit om mooie, inhoudelijke en spannende debatten te voeren.
Ik heb ook de PvdA-fractie bedankt, die ondanks dat zij veel kleiner is geworden, toch de Kamervoorzitter levert en steun en ruimte biedt.
Op dinsdag 28 maart heb ik me opnieuw kandidaat gesteld als Voorzitter van de Tweede Kamer. Ik ben met de ervaring van de afgelopen periode nog sterker gemotiveerd om vorm en inhoud te geven aan het mooie ambt van Kamervoorzitter. Ook mijn ervaring als één van de langstzittende Kamerleden wil ik in de komende periode graag inzetten voor een goed functionerende Tweede Kamer.
Woensdag 22 maart was het afscheid van de oude Tweede Kamer der Staten-Generaal. Ik sprak alle 71 vertrekkende Kamerleden persoonlijk toe. Aan het eind kreeg iedereen een groepsfoto van de Tweede Kamer. Een foto op groot formaat hebben we opgehangen op een muur dichtbij de plenaire zaal.
Afscheid hoort bij de politiek. Maar het is niet altijd gemakkelijk. Sommige Kamerleden liepen vandaag voor de laatste keer de zaal uit. Misschien met opluchting, misschien met weemoed, maar ik hoop in ieder geval vol trots op de tijd dat ze het Nederlandse volk mochten vertegenwoordigen.
Donderdag 23 maart begint de Tweede Kamer in de nieuwe samenstelling, met heel veel nieuwe gezichten.
Bekijk het afscheid met de speech van Voorzitter Khadija Arib terug op Debat Gemist
Lees het verslag met de speech van Voorzitter Khadija Arib voor de vertrekkende Kamerleden
Het zijn spannende weken geweest. Voor de politieke partijen en de kandidaten voor het Kamerlidmaatschap. Maar ook voor de Kiesraad. Zeker door het handmatig tellen op de stembureaus kwam er heel wat extra werk op hen af. Ook ambtenaren van de Tweede Kamer hebben flink doorgepakt. Zaterdag 18 maart hebben zij alle processen-verbaal van de stembureaus gecontroleerd.
Dinsdag 21 maart maakte de Kiesraad de officiële uitslag bekend. In de Oude Zaal van de Tweede Kamer overhandigde Kiesraadvoorzitter Jan Kees Wiebenga het proces-verbaal van het centraal stembureau. De Commissie voor de Geloofsbrieven doet woensdag 22 maart verslag aan de Tweede Kamer over het rechtmatig verloop van de verkiezingen en de juistheid van de uitslag. Op basis daarvan beslist de Tweede Kamer (in de oude samenstelling) over de toelating van de nieuw gekozen Kamerleden.
Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat het algemeen kiesrecht werd ingevoerd. En hoewel het tot 1919 duurde voordat ook vrouwen actief kiesrecht kregen, gaat het principe dat ieders stem er in gelijke mate toe doet dus al een eeuw lang mee. Daarin schuilt ook een risico. Want zoals het gaat met gewoontes die de tijd hebben gehad om zich te wortelen; we nemen ze vaak voor lief.
Als Kamerlid ben ik meerdere keren verkiezingswaarnemer geweest. Ik kwam in Indonesië en de Palestijnse gebieden, maar ook in mijn geboorteland Marokko. Ik zag de lange rijen, waar mensen al vroeg in de ochtend aanschoven en uren in de regen of volle zon stonden, om maar inhoud te geven aan het democratische recht om hun stem uit te brengen. Vaak waren er te weinig stemlokalen, en het was ook niet altijd zeker of de verkiezingen zuiver verliepen. Ik herinner me een oudere vrouw in Indonesië; zij huilde van blijdschap omdat zij, als vrouw, voor het eerst vrije verkiezingen mocht meemaken.
Het zijn ervaringen die mij deden – en doen – beseffen hoe waardevol onze democratie is. In Nederland zijn wij vrij om te bepalen wie wij ons vertrouwen geven. En als de door ons gekozen vertegenwoordigers dat vertrouwen niet waarmaken, kunnen wij hen daar bij volgende verkiezingen op afrekenen.
Op dit moment is er ook veel discussie, zowel in de politiek als in de samenleving, over de vorm van onze democratie. Zo zijn er partijen die pleiten voor een kiesdrempel of meer referenda. Het is belangrijk dat wij het gesprek daarover (blijven) voeren, onder meer in de onlangs ingestelde staatscommissie ‘Bezinning parlementair stelsel’.
Maar laten wij vooral ook onze zegeningen tellen. Het Sociaal en Cultureel Planbureau bracht in oktober 2015 een rapport uit, waarin staat dat de steun voor het principe van democratie in Nederland groot is; 93% vindt een democratie de beste vorm van regeren die er is, 95% vindt het belangrijk om in een land te wonen dat democratisch bestuurd wordt en 75% geeft een voldoende voor het functioneren van de Nederlandse democratie.
Onderzoek wijst verder uit dat vertrouwen van mensen in onze democratie en in de politiek nauw samenhangt met ons systeem van evenredige vertegenwoordiging; als een partij een kwart van de stemmen haalt, neemt deze partij ook een kwart van de Kamerzetels in. Nederland kent van oudsher geen grote machtsblokken. Juist het feit dat er veel verschillende groepen vertegenwoordigd zijn – ouderen of christenen bijvoorbeeld – geeft mensen het vertrouwen dat hun stem wordt gehoord. In Nederland hebben wij zelfs een partij voor de dieren; in veel landen zou dat onbestaanbaar zijn. Het zijn partijen die, hoe klein ook, een essentiële rol spelen in onze parlementaire democratie. Ze zijn in staat om specifieke onderwerpen te agenderen, en ze blijken de laatste jaren onmisbaarder om meerderheden te vormen.
Wat ik ermee wil zeggen, is dat in ons land iedere stem van betekenis is. Als Voorzitter van de Tweede Kamer roep ik alle Nederlanders van achttien jaar en ouder dan ook op om op woensdag 15 maart naar de stembus te gaan voor de Tweede Kamerverkiezingen. Als blijk van waardering voor ons democratische grondslag, maar vooral: omdat dit het moment en de manier is om daadwerkelijk invloed uit te oefenen.
Bekijk de speech op mijn Facebookpagina
Op donderdag 23 februari 2017 was de laatste vergaderdag van de huidige Tweede Kamer vóór de verkiezingen op 15 maart. Ik sloot deze laatste vergaderdag af met een toespraak. Daarin verwees ik naar een artikel over de Tweede Kamer op de satirische website De Speld, waarin stond dat ik naar de Xenos zou zijn geweest om prullaria te kopen voor in de vergaderzaal. "Voor de goede orde, het was nepnieuws. De werkelijkheid is dat we in de afgelopen weken stevige debatten met elkaar en het kabinet hebben gevoerd."
Verder vertelde ik dat er eind januari nog 71 meerderheidsdebatten en 43 dertigledendebatten op de voorraadagenda van de Tweede Kamer stonden. In ongeveer een maand tijd is dat aantal teruggebracht tot negen debatten voor de nieuwe Tweede Kamer, dankzij een gezamenlijke inspanning van fracties, commissies én individuele leden. Aan het einde van mijn toespraak wenste ik iedereen veel succes in de verkiezingscampagne. Op 22 maart 2017, een week na de verkiezingen, komt de Tweede Kamer voor het laatst bij elkaar in de huidige samenstelling.
De Tweede Kamerverkiezingen komen eraan. Morgen is de laatste dag dat de huidige Kamer debatten voert. Ook het Presidium, de dagelijkse leiding van de Tweede Kamer, is zijn werk aan het afronden. Vanochtend was onze laatste vergadering in deze samenstelling. En dat betekende: op de foto.
Van links naar rechts: Griffier Renata Voss, Joël Voordewind (ChristenUnie), Roos Vermeij (PvdA), Raymond Knops (ondervoorzitter, CDA), Ronald van Raak (SP), Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib, Stientje van Veldhoven (D66), Martin Bosma (PVV) en Ton Elias (ondervoorzitter,VVD).
Met 108 ambassadeurs, 24 consuls-generaal en 7 permanente vertegenwoordigers was het vandaag een drukke bedoening in de Ridderzaal. Vanwege de jaarlijkse ambassadeursconferentie zijn alle vertegenwoordigers even terug in Nederland. Vandaag spreken ze met leden van de Eerste en Tweede Kamer. De diplomaten zijn voor ons heel belangrijk. Ze zorgen ervoor dat onze verhouding met andere landen goed blijft. En ze verdedigen de Nederlandse belangen, met respect voor andere gewoontes en tradities. Voor al hun inspanningen bedankte Kamervoorzitter Khadija Arib ze in haar toespraak.
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
“Als je niet kunt winnen, moet je zorgen dat je niet verliest.” Met dit Cruijffiaanse gezegde opende Khadija Arib op dinsdag 31 januari 2017 een simultaanschaakpartij in de Statenpassage van de Tweede Kamer. Bijna veertig (oud-)politici, journalisten en zelfs een negenjarige leerling van de Haagse basisschool Het Galjoen deden mee aan de elfde editie van het Tata Steel Torentjes Schaak Simultaan. Ze namen het op tegen de 23-jarige grootmeester Wesley So. Arib had de eer om de openingszet te doen.
Kijk de NOS-uitzending van de herdenking terug
Namens de Staten-Generaal legden Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol en Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib op maandag 30 januari 2017 een krans bij het Spiegelmonument 'Nooit meer Auschwitz' in het Wertheimpark. Hier was de Nationale Holocaustherdenking, op 250 meter van de Hollandsche Schouwburg. In juli 1942 namen de nazi's dit theater in. Van hieruit werden vele tientallen Joden naar de concentratie- en vernietigingskampen getransporteerd.
“Je kwam op 30 januari 2003 in de Tweede Kamer. Toen nog met krullen”, zei Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib tegen Diederik Samsom, die op 13 december 2016 afscheid van de Kamer nam. Zij karakteriseerde Samsom als een vechter, met een grote bezieling voor alles was met de wereld te maken heeft. Arib: “Je krullen ben je inmiddels kwijt, maar die tomeloze energie draag je met je mee. Je bent onvermoeibaar en strijdlustig. Jouw gedrevenheid maakte dat je oplossingen kon vinden voor ingewikkelde politieke problemen. Zo had je een belangrijk aandeel in de Turkije-deal.” Arib noemde ook het initiatiefwetsvoorstel dat Samsom met Jesse Klaver indiende, over maatregelen in het kader van de in Parijs gemaakte klimaatafspraken, en de initiatiefnota die hij schreef met Gert-Jan Segers, om met coöperatief bestuur de bezieling terug te brengen in publieke taken.”
Arib sloot af met een tekst van Loesje: “‘Als je loslaat, heb je twee handen vrij’. Als íemand veerkrachtig is, dan ben jij het. En wat de toekomst ook brengt, wat die twee vrije handen ook zullen aangrijpen, ik weet zeker dat jou nog veel moois te gebeuren staat."
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Op 15 november 2016 heeft Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib traditiegetrouw het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis in ontvangst genomen. Dat gebeurde in de Oude Zaal van de Tweede Kamer.
Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, die het jaarboek uitgeeft, stelt ieder jaar een ander thema centraal. Dit jaar is dat ‘zonden in de politiek’. Een actueel thema, gaf Arib in haar toespraak aan, waarbij zij verwees naar de harde verkiezingscampagne in de Verenigde Staten. “En het ging niet zozeer om de inhoud of de feiten, om de Republikeinse versus de Democratische standpunten, maar om de vraag of de ander wel geschikt zou zijn voor het ambt.” Het is een beweging die Arib ook hier waarneemt: “Ook in de Nederlandse politiek worden personen steeds belangrijker.”
Volgens haar brengt dat een verantwoordelijkheid met zich mee. “Die ligt grotendeels bij de volksvertegenwoordigers zélf. Zij zijn hun eigen morele kompas. Uiteindelijk is onze democratie zo sterk als de spelers die er een rol in spelen. Maar om betrouwbaar en geloofwaardig te zijn – belangrijke persoonlijke kenmerken – moet je als parlementariër ook kunnen bouwen op onderliggende, collectieve structuren. Een stevige informatiepositie is en blijft daarbij van cruciaal belang.”
Arib zette vervolgens uiteen op welke manieren de Kamer werkt aan de versterking van haar informatiepositie. Bijvoorbeeld door een gesprek over artikel 68 van onze Grondwet, die gaat over de informatieplicht van het kabinet.
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Dinsdag 25 oktober werd in de Oude Zaal van de Tweede Kamer een boek over het leven van Marie Willem Frederik – Wim, in de volksmond – Treub gepresenteerd. Treub was wethouder van Amsterdam, hoogleraar, gemeenteraadslid in Den Haag, minister in het kabinet-Cort van der Linden, maar ook Tweede Kamerlid. Kamervoorzitter Khadija Arib nam het eerste exemplaar van het boek in ontvangst, met als titel Enfant Terrible, uit handen van schrijver Diederick Slijkerman. Volgens haar was Treub een man die zich niet gemakkelijk in een hokje liet stoppen. “Maar wat wél typerend was én bleef, is dat Treub niet van de abstracte ideeën of vergezichten was, maar van het creatieve handwerk, van een eigenzinnig pragmatisme. Hij was geëngageerd, in alles wat hij deed. Hij voelde zich verbonden met de politiek en maatschappij, en hij had een enorme daadkracht of geldingsdrang.”
Arib: “Taco de Beer, één van de oprichters van De Groene Amsterdammer, schreef ooit dat er een “tooverklank in den naam Treub” ligt. Die toverklank leek een beetje weg te sterven, als een echo die langzaam verdwijnt. Ik dank de auteur voor het feit dat het verhaal van Wim Treub nu weer luid en duidelijk klinkt. Want wie het boek leest, merkt snel genoeg hoe interessant, hoe markant Marie Willem Frederik Treub was, en hoe groot de rol was die hij in onze parlementaire democratie heeft gespeeld.”
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
De Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib, nam vandaag – 10 oktober 2016 – het boek ‘Kabinetsformaties 1977-2012’ in ontvangst. Het boek – een uitgave van Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) van de Radboud Universiteit in Nijmegen – geeft inzicht in de laatste vijftien formaties in Nederland: van de formatie in 1977 die leidde tot het kabinet-Van Agt/Wiegel (CDA/VVD) tot en met de formatie in 2012 die uitmondde in het huidige kabinet-Rutte-II (VVD/PvdA). Hiermee is de geschiedenis van de naoorlogse formaties compleet; in 1966 publiceerde de Nijmeegse hoogleraar staatsrecht en latere oprichter van het CPG Frans Duynstee 'Kabinetsformaties 1946-1965'. Zijn opvolger Peter Maas legde later de formaties tot 1973 vast.
Arib vindt het boek ‘van grote betekenis’, en het verschijnt op het juiste moment. Met de verkiezingen in aantocht bereidt de Tweede Kamer zich voor op de kabinetsformatie. De Kamer heeft daarin een belangrijke, leidende rol. Arib: “Dat is niet nieuw. Wie naar de geschiedenis kijkt, ziet dat de Kamer altijd greep heeft gehad op de kabinetsformaties. In die zin is de wijziging van het Reglement van Orde in 2012, waarmee de Kamer de regie nog wat steviger naar zich toetrok, eigenlijk geen breuk. Het past in een lange traditie van ‘parlementarisering’ van het formatieproces.”
“Dat neemt niet weg dat de Kamer ook moet bouwen aan nieuwe tradities”, vervolgde zij. “Natuurlijk, het formatieproces is gebaat bij flexibiliteit, bij ruimte om in te spelen op ontwikkelingen. Maar we willen ook een structuur neerleggen die mensen houvast geeft, met eigen rituelen, met eigen herkenbare ankerpunten. Dat is de uitdaging waar wij als Tweede Kamer voor staan.”
Arib bedankte de onderzoekers, in het bijzonder Carla van Baalen en Alexander van Kessel, voor hun grondige analyses van onze kabinetsformaties. “Het is goed en belangrijk dat ook dát deel van onze parlementaire geschiedenis – het deel dat zich vaak achter de schermen afspeelt – wordt verankerd. Dat er wordt gezocht naar rode draden, naar lessen die we kunnen trekken.”
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Vandaag, 13 september 2016, werd in de Tweede Kamer Piet de Jong herdacht, die op 27 juli als oudste oud-regeringsleider overleed. Kamervoorzitter Khadija Arib opende haar toespraak met een citaat van De Jong, opgetekend in Trouw in 2008: “Ik zag de schepen en wist wat ik wilde worden. Aan de zee heeft nooit iemand iets kunnen bederven, de zee is altijd mooi.” De Jong maakte er geen geheim van dat hij, diep in zijn hart, admiraal had willen worden.
Voor de Nederlandse samenleving is het maar goed dat het anders liep, zei Arib. “Zijn overstap, van zee naar wal, heeft Nederland veel gebracht. Piet de Jong was een inhoudelijk gedreven bewindspersoon en een waardig premier, warm en met humor. In Kamerdebatten wist hij aanvallen van de oppositie vaak met een grap te pareren. Maar in alles klonk door hoe zeer hij het parlement respecteerde, hoe zeer hij erbij betrokken was. Hij genoot ervan dat geen dag hetzelfde was, dat er altijd wel rimpels waren die moesten worden gladgestreken. Het lag niet in zijn aard om daar breeduit over te spreken. Daar was hij te nuchter, te bescheiden voor. Maar feit is dat Piet de Jong, bijna ongemerkt, een stevig stempel heeft gedrukt op de Nederlandse politieke geschiedenis. Wij zijn hem daar zeer dankbaar voor.”
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Op 3 september vond in Roermond de jaarlijkse herdenking bij het Nationaal Indië-monument 1945-1962 plaats. Khadija Arib, de Voorzitter van de Tweede Kamer, legde samen met de Voorzitter van de Eerste Kamer een krans namens de volksvertegenwoordiging. Ook hield zij een toespraak, waarin ze de nadruk legde op de gemeenschappelijkheid tussen de veteranen die in Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea hebben gestreden en de Nederlandse militairen die in de jaren na de Tweede Wereldoorlog zijn uitgezonden.
“U moet zich kwetsbaar, soms ook bang en verdrietig hebben gevoeld, daar in de oerwouden van Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea. En hoe eigen en persoonlijk die gevoelens ook zijn, er zijn méér mannen en vrouwen die dat gevoel kennen. Militairen die na de Tweede Wereldoorlog zijn uitgezonden naar landen als Libanon, Angola, Kosovo of Mali. U heeft veel met hen gemeen. Moed toen is niet anders dan moed nu. De emotie die het afscheid van uw geliefden bij u heeft losgemaakt, de gedachte dat dat afscheid misschien voor altijd zou zijn, dat hebben zij ook zo beleefd. Zij kennen de angst die door je lijf raast, als je door de vijand onder vuur wordt genomen. En ook bij hen staan de herinneringen aan alles wat zij – ver van huis en haard – hebben meegemaakt, scherp en blijvend op het netvlies. (...) Eer, respect en dankbaarheid voor de inzet van Nederlandse militairen zijn universeel en van alle tijden.
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Vandaag, 7 juli 2016, vond de laatste plenaire vergadering voor het zomerreces plaats. Voor Kamervoorzitter Khadija Arib de vergadering – diep in de nacht – sloot, blikte zij terug op de afgelopen periode. “Het was een jaar met hoogte- en dieptepunten”, zei Arib. “Vandaag hebben we stilgestaan bij het overlijden van twee militairen in Mali. Eerder hebben we de aanslagen in Brussel en Istanbul herdacht, en de laffe moord op collega-parlementariër Jo Cox. Maar er was ook de parlementaire dimensie van het EU-Voorzitterschap, die we met succes hebben afgerond.” In haar toespraak ging zij verder in op brieven die ze van burgers heeft ontvangen – “belangrijke signalen voor ons als volksvertegenwoordigers” – en bedankte ze Kamer- en fractiemedewerkers en de parlementaire pers. “Samen scheppen zij de kaders waarbinnen wij ons controlerende en medewetgevende werk kunnen doen.” Waarop de Kamerleden op de bankjes roffelden. Het reces loopt tot 6 september 2016.
Lees hier de volledige toespraak van amervoorzitter Khadija Arib.
“Opnieuw een aanslag, opnieuw veel doden. Op een plek die voor veel Turkse Nederlanders méér dan een start- of eindpunt, méér dan een verzameling koffers is. Voor veel van hen heeft een vliegveld een emotionele betekenis. Het is de plek waar kinderen hun opa en oma uitzwaaien, waar geliefden elkaar weer in de armen sluiten. Op 28 juni heeft vliegveld Atatürk, net als Zaventem, die onschuld verloren." Dat zei Kamervoorzitter Khadija Arib vandaag, 30 juni, bij de herdenking van de aanslag op vliegveld Atatürk in Istanbul, in de avond van 28 juni 2016. "Het is nog niet zo lang geleden dat wij hebben stilgestaan bij die aanslagen in Brussel, en eerder in Parijs. Het kruipt onder je huid, de gedachte dat je nergens, in geen enkele publieke ruimte, waar ook ter wereld, écht veilig bent. Het lijkt soms alsof die dreiging, alsof extremisme, terreur en geweld onderdeel zijn geworden van onze werkelijkheid, maar wij zullen er altijd tegen blijven strijden. Wij zullen blijven herhalen, met woorden, hoe het ons raakt. Wij blijven vasthouden aan de overtuiging dat je elkaar vindt en bestrijdt in het debat, in een open en respectvolle dialoog. Dat is de kern van onze parlementaire democratie.”
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Vandaag, op Veteranendag 2016, heeft Zijne Majesteit de Koning de ‘Lijst van gevallenen tijdens oorlogen en missies sinds de Tweede Wereldoorlog’ onthuld in de hal van de Tweede Kamer. Dat deed hij na een toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib, die de onderlinge verbondenheid tussen het parlement en uitgezonden militairen benadrukte. “De meer dan 40.000 militairen die de luchtmacht, landmacht, marine en marechaussee vandaag de dag telt, leggen een deel van hun vrijheid in handen van de politiek. Zij doen dat omdat ze ten diepste geloven dat ze het verschil kunnen maken; het verschil tussen oorlog en vrede, tussen angst en geborgenheid, tussen wanhoop en geluk. Daarmee stellen ze een grenzeloos vertrouwen in het kabinet en in de Staten-Generaal. Andersom vertrouwen wij erop dat zíj de mannen en vrouwen zijn, die – in een vreemde omgeving, ver van huis, onder zware en gevaarlijke omstandigheden – het moeilijke werk doen dat lang niet iedereen kan, en zo een cruciale bijdrage leveren aan een meer stabiele, vrije en mooiere wereld.”
Het monument, een digitale lijst met de namen van de ruim 6.400 Nederlandse militairen die sinds 1946 het leven hebben gelaten, is een gezamenlijk initiatief van de Tweede en Eerste Kamer, en gaat over erkenning en waardering. Arib: “Het is niet het enige monument dat ons blijvend herinnert aan al die militairen die sinds de Tweede Wereldoorlog zijn uitgezonden en nooit zijn thuisgekomen, maar gezien de sterke verwevenheid, dat grote wederzijdse vertrouwen tussen de Staten-Generaal en de uitgezonden militairen en functionarissen, zijn we blij dat er nu een eigen monument is, hier dichtbij de ‘Erelijst voor Gevallenen’, de Indië-plaquette en het borstbeeld van ThomsVolgens Arib staat het monument symbool voor een groot verdriet, maar geeft het tegelijkertijd ook hoop. “In Nederland zijn er mensen die het goede willen doen; die ergens in geloven. Zij geven, in alle vrijheid, een deel van hun autonomie op, met alle risico’s van dien, om te bouwen aan de vrijheid van anderen. Daar mogen we ongelooflijk trots op zijn.”
Meer informatie over de ‘Lijst van gevallen tijdens oorlogen en missies sinds de Tweede Wereldoorlog’ is te vinden op de speciale website. De introductiefilm is te vinden op YouTube.
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
De Tweede Kamer heeft dinsdag 21 juni 2016 kort stilgestaan bij de aanslag op de Britse parlementariër Jo Cox. Dit gebeurde bij het begin van de vergadering (vóór het vragenuur). De Britse ambassadeur Sir Geoffrey Adams was namens het Verenigd Koninkrijk aanwezig in de plenaire zaal. Minister-president Rutte was er namens het kabinet.
Voorzitter Khadija Arib bracht het verrmoorde Britse parlementslid Jo Cox in herinnering als een vrouw in de bloei van haar leven, vol ideeën en idealen die ze met woorden en argumenten wilde verwezenlijken. Namens de Tweede Kamer heeft zij het Verenigd Koninkrijk veel kracht en rust toegewenst, in een tijd van grote politieke tegenstellingen en onzekerheid.
Nederland bekleedt tot 1 juli het roulerende voorzitterschap van de Europese Unie. Tijdens dit voorzitterschap organiseert niet alleen het kabinet conferenties; het parlement doet dat ook. Vanaf 1 januari hebben de Eerste en Tweede Kamer de deuren geopend voor zo’n 1.000 parlementariërs uit de verschillende EU-lidstaten, verspreid over vijf verschillende conferenties. Van 12 tot 14 juni vindt de zesde en laatste conferentie plaats, bedoeld voor leden van de Commissies voor Europese Zaken, in de Ridderzaal op het Binnenhof.
Het is een goede traditie dat het voorzittende parlement tijdens de jaarlijkse Voorzittersconferentie - bedoeld voor alle parlementsvoorzitters van de lidstaten - terugblikt en best practices doorgeeft. Vandaag vond die Voorzittersconferentie plaats in Luxemburg. Kamervoorzitter Khadija Arib stond met name stil bij het overkoepelende thema van de parlementaire dimensie van het EU-Voorzitterschap: samen bouwen aan parlementaire controle op EU-besluitvorming. "Europa is een relatief jonge bestuurslaag, en deze dagen wordt er volop gesproken over de democratische legitimiteit ervan. Maar gegeven het feit dát de Unie er is, is het belangrijk dat we als nationale parlementen onze rol pakken en versterken. We zijn slagvaardiger als we de handen ineenslaan. Maar we moeten tijdens de interparlementaire conferenties niet alleen kijken of en hoe we coalities kunnen smeden; ze zijn ook bedoeld om informatie uit te wisselen. Een sterke informatiepositie is cruciaal voor volksvertegenwoordigers. Alleen als we tijdig en adequaat worden geïnformeerd, kunnen we vorm en inhoud geven aan onze controlerende rol.”
Tijdens de Voorzittersconferentie in Luxemburg werd ook gesproken over de Europese Kiesakte. Daarover zei Arib dat de Tweede Kamer vindt dat het stellen van regels over verkiezingen, ook de Europese, in beginsel een bevoegdheid van de lidstaten is. Een ander gespreksonderwerp was het trekken van de derde gele kaart – één van de instrumenten die het Verdrag van Lissabon biedt – over de herziening van de detacheringsrichtlijn. Daarover zei Arib dat iedere versterking van de rol van nationale parlementen door de Kamer in principe enthousiast wordt begroet; ze wees er ook op dat parlementaire controle onderwerp van gesprek is tijdens de laatste interparlementaire conferentie die het Nederlandse parlement in juni organiseert.
In perscentrum Nieuwspoort hield Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib op 4 mei 2016 een toespraak over vrijheid en het vrije woord. De ware betekenis van 4 mei kun je pas echt doorgronden als je de persoonlijke verhalen hebt gehoord van mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, zei Arib in haar toespraak.
In het gezelschap van politici, Kamerleden en bewindspersonen noemde ze het vrije woord 'de drager van de democratie'. "Het ontbreken van vrijheid van meningsuiting en persvrijheid ondermijnt in alle opzichten een betekenisvolle uitwisseling tussen mensen onderling, tussen burgers en politiek. Het verstomt letterlijk en figuurlijk ieder gesprek. Het is misschien wel daarom het eerste dat een dictatuur doet: het vrije woord in de kiem smoren.”
Eerder in de ochtend legde Khadija Arib samen met Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol namens de Staten-Generaal een krans bij de ꞌErelijst van Gevallenenꞌ in het gebouw van de Tweede Kamer. Hier noemde ze de verhalen over de Tweede Wereldoorlog een onderdeel van onze gezamenlijke geschiedenis. "We zijn het verplicht ze door te geven. Pas als we dat doen - als we nooit vergeten en steeds opnieuw leren - geven we vrijheid door.”
De Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, de heer Ban Ki-Moon, bracht vandaag, 20 april 2016, een bezoek aan het Nederlandse parlement. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib ontving hem, samen met de Voorzitter van de Eerste Kamer, op de rode loper. Tijdens een kort gesprek feliciteerde ze Ban Ki-Moon met zijn onderscheiding tot Ridder Groothuis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. “Ik kon het er niet meer mee eens zijn. U hebt een stem gegeven aan alle kwetsbare mensen in de wereld, die te maken hebben met honger, armoede, ongelijkheid tussen man en vrouw, gewelddadig terrorisme en klimaatverandering.” Daarnaast onderstreepte ze dat een brede meerderheid van het parlement het erover eens is dat de Verenigde Naties een cruciale rol spelen op het gebied van mensenrechten en internationale vrede en veiligheid.
Aansluitend aan het gesprek met de twee Kamervoorzitters sprak Ban Ki-Moon met de vaste Kamercommissies voor Buitenlandse Zaken.
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib heeft vandaag het rapport van de tijdelijke commissie ‘Breed welvaartsbegrip’ in ontvangst genomen uit handen van commissievoorzitter Rik Grashoff. Die commissie is nagegaan wat het bruto nationaal product (bbp) wel en niet meet, en welke rol het bbp speelt bij het maken van beleid en het voeren van het politiek debat. Ook heeft de commissie onderzocht welke maatstaven er in Nederland en in het buitenland zijn om brede welvaart te meten, en welke ontwikkelingen er op dit gebied zijn. Arib noemde ‘Breed welvaartsbegrip’ een abstract thema, dat minder tot de verbeelding spreekt dan bijvoorbeeld huizenprijzen, malversaties van woningbouwcorporaties of treinen die niet rijden. “Maar het is zeker niet minder relevant. Welvaart gaat, dat is ook de kern van dit rapport, over méér dan cijfers. De Vlaamse schrijver Verbeeck zei ooit: ‘Welvaart is een auto hebben; welzijn is er een parkeerplaatsje voor vinden’. Koopkrachtplaatjes zijn niet heilig. Het gaat met name om de vraag of mensen zich kunnen ontwikkelen, of ze kansen krijgen, of ze alles uit hun leven kunnen halen. Niet alleen onze generatie, maar ook de generaties na ons. Dat is wat wij als volksvertegenwoordigers nastreven – het is in ieder geval waarom ík Kamerlid ben geworden. Het is goed dat er nu is gekeken naar een bijpassend instrumentarium.”
Arib bedankte de tijdelijke commissie en de ambtelijke staf voor hun werk. “Het is werk dat raakt aan de informatiepositie van de Kamer, en daarmee aan het primaire proces.” De Voorzitter geleidt het rapport door naar de vaste Kamercommissie voor Economische Zaken voor verdere behandeling.
Vandaag, 5 april 2016, vond in de Tweede Kamer het jaarcongres van het Nationaal Comité 4 en 5 mei plaats. Kamervoorzitter Khadija Arib opende het congres. In haar openingswoord stond zij stil bij het overlijden van Jules Schelvis, één van de achttien Nederlanders die Sobibor overleefde; meer dan 34.000 joden uit Nederland vonden er de dood.
“Bijna veertig jaar zweeg hij over alle verschrikkingen die hij heeft meegemaakt. Maar toen hij eenmaal sprak, was hij niet te stoppen. ‘Mijn wens’, zei hij, ‘is dat u de essentie in eenvoudige woorden doorvertelt aan uw kinderen en zij aan de hen opvolgende generatie.’ Met zijn boeken en het herdenkingsconcert ‘Er reed een trein naar Sobibor’ verankert hij hoe het écht was, hoe het écht voelde, die langdurige reis in angst en onzekerheid, op elkaar gepropt in wagons, met zoveel lotgenoten die nooit zijn teruggekeerd. Het zijn verhalen die we moeten vasthouden, juist omdat de Tweede Wereldoorlog geen strijd is van een vorige generatie. Het is van álle generaties, in díe zin dat het onze samenleving heeft gevormd en we er steeds opnieuw lessen uit moeten trekken.”
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
“Onze wereld draait op de energie van meer dan zeven miljard mensen, die op hun beurt stuk voor stuk afhankelijk zijn van een blijvende toevoer van energie en grondstoffen.” Dat zei Kamervoorzitter Khadija Arib maandag 4 april 2016 in haar openingswoord voor een Europese conferentie over energie, innovatie en circulaire economie. Ze wees op de gezamenlijke verantwoordelijkheid om mogelijkheden te vinden voor de transitie naar een duurzame energievoorziening en een circulaire economie, “waarbij iedereen verzekerd is van een blijvende toelevering en dat ook kan betalen”.
Tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap, in de eerste helft van 2016, organiseren de Eerste en Tweede Kamer zes interparlementaire conferenties. Op maandag 4 april is er in de Ridderzaal in Den Haag een themaconferentie over energie, innovatie en circulaire economie. Hiervoor zijn parlementariërs uit de 28 EU-lidstaten en leden van het Europees Parlement uitgenodigd. ’s Middags zijn er themasessies in het Tweede Kamergebouw, over energie-infrastructuur en leveringszekerheid, energiebesparing in steden, duurzame energiebronnen en circulaire economie.
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
De internationale politiek is een complexe puzzel, zei Voorzitter Khadija Arib woensdag 30 maart 2016 in haar speech tijdens een lunch met tientallen ambassadeurs in het Tweede Kamergebouw. “De opgave voor politici en diplomaten is om die puzzel stukje voor stukje op te lossen, juist omdat het gaat over fundamentele, existentiële waarden zoals persoonlijke vrijheid en veiligheid.”
In de Tweede Kamer ontmoetten Kamerleden en diplomaten elkaar. In deelsessies spraken zij over onder andere de vluchtelingencrisis, het Nederlandse EU-Voorzitterschap, economische relaties en de strijd tegen IS. De ontmoeting met de Tweede Kamer is een vast onderdeel van de jaarlijkse ambassadeursconferentie.
Nederland heeft een wereldwijd netwerk van 140 vertegenwoordigingen. Een keer per jaar komen Nederlandse ambassadeurs vanuit alle windstreken in de wereld bij elkaar in Den Haag voor de ambassadeursconferentie. Ook permanent vertegenwoordigers bij internationale instellingen en consuls-generaal sluiten zich bij hen aan. Ze bespreken ontwikkelingen in Nederland, het beleid van de regering en de belangrijkste punten voor het nieuwe jaar. De regering ziet de ambassadeursconferentie als een belangrijk instrument om de Nederlandse belangen in het buitenland met één stem uit te dragen.
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib
Op dinsdag 22 maart werd Brussel opgeschrikt door bomontploffingen op het vliegveld en in een metrostation. Daarbij kwamen ruim dertig mensen om het leven. De Tweede Kamer herdacht deze aanslagen op donderdag 24 maart. Kamervoorzitter Khadija Arib hield hierbij een korte toespraak in de plenaire zaal.
In haar speech ging Arib in op de slachtoffers van de aanslagen in Brussel. Maar niet alleen zij zijn getroffen, benadrukte ze: de hele Belgische samenleving is door de aanslagen geraakt en ook in Nederland leven we met de Belgen mee. “Omdat wij historisch met elkaar verbonden zijn. Omdat het onze dierbare buren zijn; omdat Brussel het hart van Europa vormt, waar wij staan voor dezelfde waarden: openheid, veiligheid en vrijheid – vrijheid van geloof, maar ook van níet-geloof. En het zijn juist deze kernwaarden die dinsdag onder vuur werden genomen.”
Arib riep op tot eenheid en vertrouwen. “Ondanks deze afschuwelijke aanslagen in Brussel, maar ook in Kopenhagen en Parijs, in Ankara en in Istanbul, waarbij honderden onschuldige burgers het leven hebben verloren, mogen we ons niet bang laten maken. We mogen onze samenleving niet uit elkaar laten drijven. We moeten des te strijdbaarder vasthouden aan onze vrije en open samenleving.”
Na afloop van de toespraak van Arib hielden de aanwezige Kamerleden en bezoekers een minuut stilte.
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Volksvertegenwoordigers moeten de ‘verborgen misdaad’ van mensenhandel zichtbaar maken en aanpakken. Dat zei Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib op maandag 14 maart tijdens een themaconferentie over mensenhandel en internet. De Eerste en Tweede Kamer organiseerden de conferentie in het kader van het Nederlandse EU-voorzitterschap, in de eerste helft van 2016.
Mensenhandel verdient de continue aandacht van politiek en publiek, vindt Arib. In haar toespraak noemde ze prostitutie, kinderporno en loverboys als voorbeelden van deze ‘verborgen misdaad’. Maken de toenemende mogelijkheden van internet het voor daders makkelijker om toe te slaan?
Naast mensenhandel is er tijdens de conferentie ook aandacht voor de komst van vluchtelingen naar Europa. Kamervoorzitter Arib noemde het migratievraagstuk ‘een van de grootste uitdagingen van onze tijd’. Daarom, zo legde ze uit, hebben de Eerste en Tweede Kamer het programma van de interparlementaire conferentie hebben uitgebreid: deelnemers spreken ook over de achtergronden van en mogelijke oplossingen voor de migratieproblemen.
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Kamervoorzitter Khadija Arib ontving vandaag, 9 maart 2016, de MP van Roemenië, de heer Damian Ciolos. Met hem sprak ze onder meer over de migratieproblematiek. "Europa bevindt zich in woelig vaarwater. Soms lijkt het alsof we op een historisch kruispunt zijn beland. Hoewel Nederland en Roemenië in verschillende delen van Europa liggen, hebben we allebei te maken met - en moeten we zoeken naar oplossingen voor - de grote vluchtelingenstromen." Bij het gesprek was ook de Voorzitter van de Eerste Kamer aanwezig. Na afloop ging Ciolos door naar de Eerste en Tweede Kamercommissies voor Europese Zaken; Arib liep met hem mee.
Kamervoorzitter Khadija Arib zit niet alleen de plenaire Kamerdebatten voor, ze ontvangt ook collega’s uit het buitenland. Op 2 maart ontmoette ze de parlementsvoorzitter van Oekraïne, de heer Volodymyr Groysman. Die ontmoeting vond plaats in de Stadhouderskamer, ooit de ontvangst- en werkkamer van stadhouder Willem V, in aanwezigheid van de eerste ondervoorzitter van de Eerste Kamer. Arib en Groysman spraken onder meer over het raadgevend referendum over het EU-associatieverdrag met Oekraïne, dat op 6 april wordt gehouden, en de nasleep van de ramp met vlucht MH17. Eerder in de week zat Arib het Kamerdebat over dit onderwerp voor. “Het tragische verlies van zoveel mensenlevens bracht ons samen in rouw en verdriet. Het Nederlandse parlement is heel erg betrokken bij de nasleep van deze ramp.”
Op 3 maart ontving Arib de minister-president van Tunesië, Habib Essid, eveneens in de Stadhouderskamer. De Tunesische delegatie bestond verder uit Sonia M'Barek, minister van Cultuur, en Salma Elloumi Rekik, de minister van Toerisme en Nijverheid. Centraal in het gesprek stonden de ontwikkelingen in Tunesië en de Maghreb, bijvoorbeeld de transitie naar een democratie en de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede aan samenwerkende Tunesische organisaties. Kamervoorzitter Arib is positief over de bezoeken; volgens haar is het “een goede illustratie van de betekenisvolle relatie tussen onze landen”.
“Na jaren van discussie over de economische en financiële crisis, is het nu tijd om weer vooruit te kijken.” Dat zei Khadija Arib, Voorzitter van de Tweede Kamer, woensdag 17 februari 2016 in het Europees Parlement in Brussel. Ze opende daar de conferentie over ‘Stability, Economic Coordination and Governance’, die de Eerste en Tweede Kamer samen met het Europees Parlement organiseren in het kader van de parlementaire dimensie van het Nederlandse EU-Voorzitterschap.
Het idee achter de conferentie – en dat geldt eigenlijk voor alle interparlementaire conferenties – is dat EU-lidstaten elkaar een spiegel voorhouden, met elkaar in gesprek gaan, leren van elkaars 'best practices’. In haar openingstoespraak stond Arib uitgebreid stil bij die onderlinge samenwerking: “Nederland is voorzitter van de Europese Unie op een moment in onze geschiedenis dat landen veel met elkaar te maken hebben – niet zonder elkaar kunnen. Veel maatschappelijke problemen stoppen niet bij de eigen landsgrenzen. De aanslagen in Parijs en de grote vluchtelingenstromen zijn daar misschien de meest overtuigende – en meest schrijnende – illustraties van. Maar ook de gesprekken over de rol van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie en het Nederlandse referendum over het associatieverdrag met Oekraïne maken duidelijk dat Europa, eigenlijk voor iedereen, dichterbij is dan het ooit was. Het zijn thema’s die geen land alleen de baas kan. Europese samenwerking is nodig; we moeten er met elkaar over praten. Dat is ook het thema van de parlementaire dimensie van het Nederlandse EU-Voorzitterschap: ‘samen bouwen aan parlementaire controle op EU-besluitvorming’. Parlementen hebben een belangrijke rol te spelen. Nationale volksvertegenwoordigers zijn bij uitstek in staat de brug te slaan tussen hun kiezers en Europese bestuurslagen. Ze controleren niet alleen de eigen regering, maar kunnen het geluid van hun achterban ook onder de aandacht brengen van de Europese Commissie, direct of via het Europees Parlement.”
De conferentie over ‘Stability, Economic Coordination and Governance’ vindt z’n oorsprong in het Verdrag inzake Stabiliteit, Coördinatie en Bestuur in de Economische en Monetaire Unie geïntroduceerd; een verdrag dat in 2013 werd geïntroduceerd, en dat bepaalt waar nationale begrotingen aan moeten voldoen. De conferentie vindt twee keer per jaar plaats; in het voorjaar in Brussel, en het najaar in het land dat op dat moment het EU-Voorzitterschap vervult.
Tijdens het diner de vooravond van de conferentie hield de Kamervoorzitter, samen met de Voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, en de Voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, een welkomstwoord. Lees hier het welkomstwoord. Lees de openingstoespraak van de Kamervoorzitter van de conferentie over ‘Stability, Economic Coordination and Governance’.
Aan de vooravond van de jaarlijkse Docentendag Maatschappijleer op 29 januari 2016 – een vakconferentie georganiseerd door de NVLM en ProDemos – ontving Kamervoorzitter Khadija Arib ruim honderd docenten in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. In haar welkomstwoord gaf ze aan dat die Oude Zaal een historische plek is: tweehonderd jaar geleden vond daar de eerste Verenigde Vergadering van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal plaats.
Toen al werd er door Kamerleden – dat waren toen zonder uitzondering ‘edel mogende heeren’ – gesproken over ‘gewigtige belangen’ zoals belastingen en koophandel, gelijkmatige behandeling van alle Nederlanders, veiligheid en de rust binnen Europa. Arib: “Eigenlijk zijn de onderwerpen waar we anno 2016 over debatteren niet anders. In het afgelopen jaar hebben we gezien hoe de wereld om ons heen steeds wat kleiner is geworden, dichterbij is gekomen. Het verdriet en de angst die de aanslagen in Parijs met zich meebrachten stoppen niet bij de eigen landsgrenzen. Dat geldt ook voor de vluchtelingenproblematiek; er is geen land dat dat alleen kan oplossen. We moeten erover praten, hier in het parlement maar ook met andere nationale parlementen.”
Arib sprak de hoop uit dat er ook in klaslokalen over deze kwesties wordt gesproken, en riep de docenten op daar een initiërende rol in te spelen. “Het Nederlandse parlement werkt zo open en transparant mogelijk, bijvoorbeeld door onze debatten te streamen. Dat hoort bij een representatieve democratie, waarin kiezers volksvertegenwoordigers hun stem toevertrouwen. Maar wat u vanuit uw positie beter kunt dan wij, is de brug slaan naar scholieren; u kunt het gesprek erover aangaan, het op de agenda zetten. Over wat er gebeurt in de wereld, en over hoe we daar in het parlement over debatteren. Ik hoop dat u dat doet en blijft doen, dat u de buitenwereld actief naar binnen haalt. De wereld is te klein, te dichtbij om dat níet te doen.”
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
Na 35 jaar zeer toegewijd werken in de Tweede Kamer nam caissière Nel Pellerin donderdag 21 januari afscheid. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib speechte tijdens de afscheidsreceptie over de bijzondere plek die Nel Pellerin heeft ingenomen in de Tweede Kamer.
Kamerleden, bewindspersonen, journalisten en ambtenaren: iedereen kende Nel en Nel kende iedereen. De debatten in de Tweede Kamer kunnen soms fel zijn, maar Nel Pellerin zorgde voor ontspanning. Arib: "Iedereen is je even lief. Je hebt geen voorkeuren. Je verbaast je er soms over dat iedereen zo hartelijk voor je is. Maar vergeet niet: wie goed doet, goed ontmoet. Je doet het voor een groot deel zélf. Het is jóuw houding die deze reactie in mensen oproept."
Lees hier de volledige toespraak van Kamervoorzitter Khadija Arib.
"Een volgende stap in een bijzondere en zeer ongebruikelijke procedure". Zo noemde Kamervoorzitter Khadija Arib de prestentatie van het verslag van de commissie die onderzoek deed naar het schenden van de geheimhouding waarvan door de commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CIVD) in maart 2014 aangifte was gedaan. "We hebben te maken met een ongemakkelijk situatie; een situatie die geen winnaars kent en die, ongeacht de uitkomst, raakt aan het aanzien van de Tweede Kamer."
Vanochtend kreeg de Kamervoorzitter het eerste exemplaar van het verslag officieel overhandigd uit handen van Carola Schouten, die de onderzoekscommissie leidde. Belangrijkste conclusie van de commissie is dat er geen feiten of omstandigheden zijn aangetroffen die leiden tot een redelijk vermoeden van schuld van één of meer personen aan het opzettelijk schenden van de geheimhouding van de CIVD. Om die reden stelt de commissie aan de Tweede Kamer voor om vast te stellen dat genoegzame gronden voor vervolging ontbreken.
Arib bedankte de commissie en de ambtelijke staf voor het vele werk dat zij in de afgelopen weken hebben verzet. "Zij deden het onderzoek naast hun reguliere werkzaamheden, in alle stilte, zonder te kunnen bouwen op soortgelijke ervaringen. In die zin hebben zij, met dit verslag, parlementaire geschiedenis geschreven." Nu de commissie haar verslag heeft opgeleverd is de Tweede Kamer weer aan zet. Arib sloot af: "In het belang van de betrouwbaarheid van ons parlement hoop ik dat we ook nu in alle zorgvuldigheid met elkaar over dit onderwerp kunnen spreken. Ik geleid het verslag van de commissie van onderzoek door naar de Kamer."
Lees hier de volledige speech van Kamervoorzitter Khadija Arib.
De Tweede Kamer heeft woensdag 13 januari Khadija Arib (PvdA) gekozen tot Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Na een debat met de Kamer kreeg Arib in de vierde stemronde 83 van de 134 geldige stemmen. Vanuit de Voorzittersstoel bedankte Arib na afloop de Tweede Kamerleden: "Ik zal er alles aan doen om het komende jaar deze Kamer alle ruimte te geven."
De Kamerleden Khadija Arib (PvdA), Martin Bosma (PVV), Ton Elias (VVD) en Madeleine van Toorenburg (CDA) hadden zich kandidaat gesteld voor het Voorzitterschap. De Tweede Kamer kreeg woensdagmiddag eerst de gelegenheid om vragen te stellen aan de kandidaten. Die legden vervolgens uit waarom zij de beste kandidaat waren voor het Kamervoorzitterschap.
In de eerste stemronde zijn 146 geldige stemmen uitgebracht. Daarvan gingen 2 stemmen naar Roos Vermeij (PvdA), 16 naar Martin Bosma (PVV), 30 naar Madeleine van Toorenburg (CDA), 40 naar Ton Elias (VVD) en 58 naar Khadija Arib (PvdA). Omdat niemand de meerderheid behaalde, volgde een tweede stemronde. In de tweede stemronde zijn 148 geldige stemmen uitgebracht. Daarvan gingen 2 stemmen naar Roos Vermeij (PvdA), 13 naar Martin Bosma (PVV), 34 naar Madeleine van Toorenburg (CDA), 43 naar Ton Elias (VVD) en 56 naar Khadija Arib (PvdA). Omdat niemand de meerderheid behaalde, volgde een derde stemronde, waarin alleen gestemd mocht worden op de vier kandidaten met de meeste stemmen.
In de derde stemronde zijn 147 geldige stemmen uitgebracht. Daarvan gingen 11 stemmen naar Martin Bosma (PVV), 32 naar Madeleine van Toorenburg (CDA), 44 naar Ton Elias (VVD) en 60 naar Khadija Arib (PvdA). In de vierde stemronde ging het tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen in de derde stemronde. Ton Elias (VVD) kreeg 51 stemmen en Khadija Arib (PvdA) 83.
Op 7 januari 2016 bracht de voltallige Europese Commissie – voor de eerste keer in de Nederlandse parlementaire geschiedenis – een bezoek aan de Staten-Generaal. Dat gebeurde in het kader van het EU-Voorzitterschap, dat Nederland vanaf 1 januari vervult: sinds enkele jaren vindt ieder halfjaar, aan het begin van een Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, een ontmoeting plaats tussen het parlement van het ontvangende land en de Europese Commissie. In het gesprek stonden twee onderwerpen centraal: de vluchtelingenkwestie en de begrotingssystematiek. De Europese Commissie onder leiding van president Jean-Claude Juncker werd welkom geheten door Voorzitter Ankie Broekers-Knol van de Eerste Kamer en Khadija Arib, toen nog tijdelijk Voorzitter van de Tweede Kamer.
In haar openingstoespraak legde Arib nadruk op samenwerking, zowel met de Europese Commissie, het Europees parlement als nationale parlementen onderling. “William Shakespeare zei ooit: ‘Als je een beetje beter wilt zijn, wees dan competitief. Als je exponentieel beter wilt zijn: wees dan coöperatief’. Dat geld took voor Europa. Daarom is hoofdboodschap van de parlementaire dimensie van het Nederlands EU-Voorzitterschap: ‘samen bouwen aan parlementaire controle op EU-besluitvorming’. Deze boodschap moet doorklinken in de zes interparlementaire conferenties die wij organiseren, hier aan het Binnenhof.”
Arib noemde het positief dat de Europese Commissie de positie van nationale parlementen en het belang van goede onderlinge samenwerking onderschrijft – bijvoorbeeld met het initiatief van vicepresident Frans Timmermans, om het contact tussen Europees Commissarissen en nationale parlementen te intensiveren, of de uitspraken van president Jean-Claude Juncker. Arib; “Tijdens uw State of the Union noemde u, meneer Juncker, nationale parlementen het hart van de democratie, en in uw brief aan het Europees Parlement en de Europese Raad gaf u aan dat parlementen sterker en effectiever moeten kunnen functioneren in aanloop naar EU-besluitvorming. Ik geloof dat er op deze manier een grotere verbondenheid ontstaat tussen Brussel en de kiezers in de 28 EU-lidstaten.”
“De wereld is in beweging en wordt steeds kleiner”, sloot de Kamervoorzitter af. “Het is daarom goed om elkaar vast te houden; om met elkaar in gesprek te blijven over onderwerpen die niet stoppen bij de eigen landsgrenzen, en die raken aan het dagelijks leven van miljoenen mensen. Ik hoop op – en zie uit naar – een constructieve gedachtewisseling, nu en tijdens de interparlementaire conferenties.”
Lees hier de volledige toespraak van tijdelijk Kamervoorzitter Khadija Arib.
Het is een goede traditie dat de Voorzitter van de Tweede Kamer de laatste vergadering van het jaar afsluit met een korte speech. Op 17 december 2015 blikte Khadija Arib, toen nog als tijdelijk Kamervoorzitter, terug op het achterliggende jaar. “Het was in alle opzichten een bewogen jaar. Een jaar waarin duidelijk werd dat onze wereld klein is. Alles wat tot voor kort ver of verder weg leek, is heel dichtbij gekomen. Dat begon met de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo en de schietpartijen in Kopenhagen, eerst in een cultureel centrum, later in een synagoge. En in november waren er de verschrikkelijke aanslagen, opnieuw in Parijs. Het zijn geen lokale kwesties. Het zijn fundamentele waarden – ónze waarden, waarden die horen bij een democratische rechtstaat – die onder vuur worden genomen. En daarom raakt het ons zo.”
“Het beste bewijs dat die democratische waarden overwinnen”, vervolgde zij, “is de geschiedenis van het Nederlandse parlement. De Eerste en Tweede Kamer vierden in oktober van dit jaar hun tweehonderdjarig bestaan. Wij kunnen bouwen op een stabiele democratie, gebaseerd op de oudste geschreven grondwet van Europa, waarin de vrijheid van meningsuiting, persoonlijke vrijheid en onafhankelijke rechtspraak zijn verankerd, en die volgens cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau breed door de samenleving wordt gewaardeerd.”
Arib sloot af met een dankwoord voor het ambtelijk apparaat. “Wij kunnen ons werk niet doen zonder de fractiemedewerkers en al die mensen van de griffie, bureau wetgeving, het restaurantbedrijf, de dienst verslag en redactie, het CIP, de communicatiemedewerkers en beveiligers. Namens de Kamer bedank ik hen voor hun loyaliteit en inzet in het afgelopen jaar.” Ook stond ze stil bij de rol van de parlementaire pers. “Ze hebben het ons in 2015 niet altijd gemakkelijk gemaakt, maar die kritische tegenmacht hoort bij een parlementaire democratie.”
Lees hier de volledige toespraak van tijdelijk Kamervoorzitter Khadija Arib.
De Voorzitter leidt de plenaire vergaderingen van de Tweede Kamer. Dat doet zij op basis van het Reglement van Orde, de regels die de Kamerleden met elkaar zijn overeengekomen. De Voorzitter ziet toe op het uitvoeren van de door de Kamer genomen besluiten.
Daarnaast zit zij het Presidium – het dagelijks bestuur van de Kamer – en de Commissie voor de Werkwijze voor. Verder vertegenwoordigt de Voorzitter de Kamer naar buiten toe, bijvoorbeeld in contacten met buitenlandse parlementen. De taken van de Kamervoorzitter zijn vastgelegd in artikel 6 van het Reglement van Orde.
