Voorzitter

Bij het Indisch Monument in Den Haag was ik vandaag samen met Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruijn aanwezig bij de nationale herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië. Gezamenlijk legden wij een krans namens de Staten-Generaal. Het monument bestaat uit zeventien bronzen gestalten, oud en jong. De gezichten laten pijn, wanhoop en protest zien. De figuren aan de uiterste zijden verwijzen naar de bevrijding: zij gaan strijdlustig de toekomst tegemoet. De herdenking vond voor het eerst ’s avonds plaats. 

Vandaag mochten Eerste Kamervoorzitter Jan Anthonie Bruin en ik een krans leggen bij de Indische plaquette in de tijdelijke huisvesting van de Tweede Kamer. Zo herdachten we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië. We keken terug naar de oorlog in Nederlands-Indië die 77 jaar geleden eindigde. Naar de geschiedenis van de twee miljoen mensen die een bijzondere band hebben met Indië en daarmee de geschiedenis van ons allen. Die twee miljoen mensen moeten gehoord worden.

In mijn toespraak vertelde ik onder meer het verhaal van Tineke Tempelaar, die met haar moeder en broer gevangen zat in een kamp op Midden-Java. Tot slot citeerde ik spoken word artist Amara van der Elst. Zij schreef een gedicht over haar Indonesische grootmoeder. Tijdens de herdenking spraken ook Thom de Graaf, voorzitter van de Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945, en Myrna Njiokiktjien, voormalig bestuurslid van deze stichting.

• Lees mijn volledige speech en kijk de herdenking terug.

Dit jaar is het 159 jaar geleden dat de slavernij wettelijk werd afgeschaft in de Nederlandse koloniën Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk. Hiermee kwam na ruim twee en een halve eeuw een einde aan de trans-Atlantische slavernij en slavenhandel. Sinds 2002 vindt bij het Nationaal Slavernijmonument de nationale herdenking plaats. Tijdens deze twintigste herdenking mocht ik samen met Jan Anthonie Bruijn een krans leggen namens de Staten-Generaal. Na de herdenking vindt traditiegetrouw het Keti Koti festival plaats in het park, met optredens op verschillende podia. 

Op maandag 27 juni nam ik de bundel Wetenschapen overheidsbeleid; een spanningsvolle relatie van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in ontvangst. De ROB is een onafhankelijk adviesorgaan van de regering en het parlement. In deze bundel geven verschillende wetenschappers hun visie op de relatie tussen parlement en wetenschap. Dat is een actueel thema. Parlement en Wetenschap hebben elkaar hard nodig, maar de relatie lijkt soms ook moeizaam. In mijn dankwoord ben ik onder meer ingegaan op ‘slow politics’; dat houdt in dat de Kamer zichzelf de tijd gunt voor het maken van deugdelijke wetgeving en de tijd neemt voor reflectie en analyse. Is een wet begrijpelijk en uitvoerbaar? Is deze goed onderbouwd? Hoe pakt een wet uit in de praktijk? Lees mijn hele toespraak.

Vandaag heette ik de ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk, Joanna Roper, welkom in de Tweede Kamer. Het is de gewoonte dat de Voorzitter van de Tweede Kamer kennismaakt met ambassadeurs. De laatste keer dat ik Joanna Roper sprak, was naar aanleiding van de tragische moord op parlementslid David Amess. Wij hebben hem in de plenaire zaal herdacht. Vandaag spraken we over de veiligheid van parlementsleden in het Verenigd Koninkrijk en hebben we kort ervaringen uitgewisseld. Ook hadden we het over de goede parlementaire relatie tussen onze landen die mede door de contactgroep Verenigd Koninkrijk wordt onderhouden.

Vandaag was ik namens de Tweede Kamer aanwezig bij de openingsceremonie van de Nederlandse Veteranendag in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Een dag waarbij erkenning en waardering voor de Nederlandse veteranen centraal staat. Er werden in Nederland meer dan 100.000 veteranen bedankt die zijn ingezet in dienst van de vrede, nu en in het verleden. In aanwezigheid van Koning Willem-Alexander, minister-president Mark Rutte en de Voorzitter van de Eerste Kamer, Jan Anthonie Bruijn, was er een uitgebreid programma om de veteranen te eren. Er vond dit jaar een unieke vaandelceremonie plaats. Op een ponton kregen zestien eenheden van de Koninklijke Landmacht, het Korps Mariniers en de Koninklijke Luchtmacht een cravatte bevestigd aan hun vaandels. Dit is een bijzonder blijk van waardering voor de inzet van deze achttien eenheden, de afgelopen twintig jaar, in Afghanistan. De vaandels van eenheden spelen een belangrijke rol binnen de tradities.  Aan de Kneuterdijk nam de Koning het defilé af van de vaandel- en andere detachementen. Daarvoor was er een fly-past van verschillende toestellen van de Koninklijke Luchtmacht. De dag werd afgesloten met een concert op het Malieveld van het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht met Alain Clark.

Voor het eerst organiseerden we vandaag als Kamer een dag die geheel in het teken stond van uitvoering. Kamerleden Judith Tielen en Don Ceder dienden een motie in om breed en intensief in gesprek te gaan met diverse uitvoeringsorganisaties. In hoeverre kunnen uitvoeringsorganisaties beter rekening houden met de menselijke maat? Waar lopen burgers tegenaan en wat is de rol van de politiek bij deze kwesties? Deze vragen stonden centraal. Dit jaar valt de dag samen met de Public Service Day van de Verenigde Naties. Maar liefst vijftien uitvoeringsorganisaties waren aanwezig in de Tweede Kamer. Bestuurders, maar juist ook mensen die direct bij de uitvoering betrokken zijn. Zij gingen in gesprek met verschillende commissies. Ik ben benieuwd naar de uitkomst. Het is belangrijk dat de Kamer goed contact heeft met uitvoeringsorganisaties en een evenement als dit draagt daaraan bij. We hebben, hoop ik, een nieuwe traditie te pakken.
Lees mijn speech bij de opening van de middag. 

Ik was bij een indrukwekkende bijeenkomst. Honderden veteranen van ‘Dutchbat III’ waren bijeengekomen in de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Minister Ollongren van Defensie, premier Rutte en commandant der strijdkrachten Eichelsheim spraken woorden van erkenning en waardering. In 1994 werden militairen van Dutchbat III naar Bosnië-Herzegovina gestuurd voor een vredesmissie onder commando van de Verenigde Naties. Op 11 juli 1995 vielen Bosnisch-Servische troepen de stad Srebrenica binnen. Meer dan 8000 jongens en mannen werden vermoord. Er werd na de val van Srebrenica een officieel onderzoek ingesteld door het NIOD, dat zeven jaar duurde. De Tweede Kamer heeft destijds een parlementaire enquête naar de val van Srebrenica ingesteld (2002-2003). 

De jaarlijkse ambassadeursconferentie vond deze week plaats. 140 Nederlandse diplomaten werkzaam over de hele wereld, waren even ‘thuis’ voor de werkconferentie. Het dagelijkse werk van diplomaten, over de hele wereld, in de taaie realiteit van de internationale machtspolitiek, maakt hen tot de ogen en oren, of de voelsprieten van Nederland in de wereld. Daarmee kunnen diplomaten in belangrijke mate bijdragen aan het moreel kompas van het Nederlandse buitenlands beleid. Een belangrijke taak. Tijdens de conferentie gingen Kamerleden in gesprek met de ambassadeurs. Deze ontmoetingen dragen bij een aan betere informatiepositie van de Kamer. Dat geldt ook voor de buitenlandse werkbezoeken van Kamercommissies gedurende het parlementaire jaar.

Het onderzoek naar sociale veiligheid onder alle Kamerbewoners (Kamerleden, fractiemedewerkers en Kamerambtenaren) gaat vandaag van start. Iedereen heeft een persoonlijke uitnodiging ontvangen om deel te nemen. Het onderzoeks- en adviesbureau verbonden aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht gaat het onderzoek uitvoeren. Dit adviesbureau is gespecialiseerd in bestuurskundige en organisatiekundige vraagstukken. Griffier Simone Roos en ik hebben de opdracht aan dit bureau verstrekt en hopen dat veel Kamerbewoners meedoen, zodat een goed beeld kan worden verkregen van de sociale veiligheid in de Tweede Kamer. De opdracht aan het bureau is ook om aanbevelingen te doen voor een duurzame en systematische verbetering van de sociale veiligheid in de Tweede Kamer. Lees meer over de sociale veiligheid in de Tweede Kamer in deze Uitgelicht.