Uitgelicht : Rondetafelgesprek over ontwikkelingen in Iran

De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken houdt op donderdag 2 februari 2023 van 15.00 tot 17.30 uur een rondetafelgesprek over de ontwikkelingen in Iran. Hiervoor heeft de commissie verschillende experts uitgenodigd.

Demonstratie met borden tegen regime Iran
Demonstratie in Berlijn tegen het regime in Iran.

Volg live

Het gesprek vindt plaats in de Suze Groenewegzaal van de Tweede Kamer. Via deze link kunt u live meekijken, of kijk via de app en website van Debat Direct.

Agenda en verslag 

U kunt hier alle informatie vinden die bij deze vergadering hoort. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit via deze link lezen.

Aanleiding

Grootschalige protesten tegen de regering van Iran begonnen in september 2022 na de arrestatie en de dood van Mahsa Amini. Zij werd door de moraalpolitie gearresteerd, omdat ze de verplichte hijab-wet van Iran zou hebben overtreden door haar hijab ongepast te dragen. Volgens ooggetuigen zou zij ernstig zijn mishandeld door de agenten, waarna zij is overleden. Deze bewering wordt door de Iraanse autoriteiten ontkend.

Beperkingen

Toen de protesten zich vanuit Amini’s woonplaats, Saqqez, verspreidden naar de rest van het land, reageerde de Iraanse regering met internetonderbrekingen, landelijke beperkingen op het gebruik van sociale media, traangas en geweervuur.

Volgens Iraanse mensenrechtenorganisaties zijn bij de protesten sinds september 2022 meer dan 500 demonstranten gedood en meer dan 19.000 mensen gearresteerd. Meer dan 2000 mensen zijn aangeklaagd, waarvan enkelen ter dood werden veroordeeld.

Standpunt Nederland

De Nederlandse regering vindt dat burgers het recht moeten hebben om te demonstreren voor hun rechten. Nederland veroordeelt het geweld tegen vreedzame demonstranten en roept de Iraanse autoriteiten op om een grondig, transparant en onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de dood van Mahsa Amini en andere slachtoffers van geweld door de Iraanse veiligheidsdiensten.

Sancties

De Europese Unie heeft sinds het uitbreken van geweld in Iran verschillende sancties opgelegd aan het land. Hierdoor zijn in totaal 158 personen en bedrijven gesanctioneerd. Ook voor het leveren van drones door Iran aan Rusland zijn door de Europese Unie extra sancties opgelegd.

De sancties betekenen dat de middelen van gesanctioneerde personen bevroren zijn, en EU-burgers en bedrijven niet langer deze middelen aan hen mogen verstrekken. Bovendien is er voor de gesanctioneerden een reisverbod naar de Europese Unie.

Programma rondetafelgesprek

15.00-16.15 uur: de huidige situatie (Nederlandstalig)

  • Asefeh Eskandari - actiegroep Women Life Freedom Nederland
  • Beri Shalmashi - filmmaker, schrijfster van Iraans- Koerdische afkomst
  • Wimco Ester - advocacy officer NGO Open Doors



16.20 – 17.30 uur: maatregelen tegen het regime  (Engelstalig)

  • Bijan Moshaver - Iraans-Nederlandse medisch onderzoeker, Irandeskundige (digitaal)
  • Raha Heshmatikhah - Iraanse mensenrechtenactivist
  • Halleh Ghorashi - Iraans-Nederlandse hoogleraar diversiteit en integratie aan de VU
  • Sajjad Safaei - Postdoc fellow at Germany’s Max Planck Institute for Social Anthropology