Steun oppositie voor Belastingplan nog niet zeker

11 november 2015, wetsvoorstel - De kogel is nog steeds niet door de kerk. Het debat over het Belastingplan staat in het teken van onzekerheid over de steun van de oppositie.

Na drie dagen debatteren met staatssecretaris Wiebes kan het nog steeds verschillende kanten op met het Belastingplan voor 2016. Wiebes heeft 5 miljard aan lastenverlaging weg te geven, maar in de Kamer leven heel verschillende ideeën over hoe dat moet gebeuren. In de Tweede Kamer heeft Wiebes met PvdA en VVD een meerderheid voor zijn Belastingplan, maar in de Eerste Kamer niet. Hij kan erop gokken dat de senaat zijn plan niet zal wegstemmen. Een andere optie is zaken doen met de oppositie. De onderwerpen waarop hij de verschillende partijen tegemoet kan komen zijn vergroening, banengroei of compensatie voor eenverdieners. Het probleem daarbij is dat de wens van de ene partij een gruwel is voor de andere.

Wiebes zoekt naar compromis met de Kamer

Alle partijen zijn me even lief, zegt Wiebes, maar hij erkent ook dat hij "het hoofd te buigen heeft naar waar het draagvlak gaat". "Ik praat met iedereen behalve met degenen die niet met mij willen praten", voegt hij daaraan toe als Van Dijck (PVV) vraagt of er in de achterkamertjes een akkoord is gesloten. Hij kan de steun van Dijkgraaf (SGP), Schouten (ChristenUnie) en Omtzigt (CDA) verwerven door iets aan de positie van de eenverdiener te doen. Dat zou in de Eerste Kamer genoeg zetels opleveren om het Belastingplan erdoor te krijgen. Wiebes blijft in zijn zoektocht benadrukken dat er wel sprake van significante werkgelegenheidsgroei moet blijven.

SGP, ChristenUnie en CDA pleiten voor eenverdiener

Gezinnen met één kostwinner betalen meer belasting dan huishoudens waar beide partners werken, vanwege het afbouwen van de overdraagbare heffingskorting, beter bekend als de aanrechtsubsidie. De drie christelijke partijen willen dat niet en stellen daarom voor om 200 miljoen beschikbaar te stellen voor de overdraagbare heffingskorting, en de kinderbijslag met 200 miljoen te verhogen. Dit wordt betaald door de tweede en derde schijf minder te verlagen. Volgens Van Weyenberg (D66) gaat dit banen kosten en daarom zou de staatssecretaris hier niet mee akkoord moeten gaan. Ook onafhankelijk Kamerlid Van Vliet heeft liever niet dat de staatssecretaris hier zijn oren naar laat hangen.

Wiebes vindt aanbod christelijke partijen onvoldoende

Coalitiepartners Groot (PvdA) en Neppérus (VVD) willen nog niet over het voorstel van de drie christelijke partijen oordelen. Groot wil het eerst in zijn fractie bespreken. Ook Neppérus wil eerst weten wat de effecten zijn van het plan. Van Dijck vindt dat de onderhandelingen de kostwinners slechts een "peulenschil" opleveren. Dijkgraaf (SGP) benadrukt dat het voorstel een uitgestoken hand is. Wiebes zegt dat inderdaad zo te zien, "maar ik denk niet dat we er al zijn". "Dan komen we er ook niet, want ik ga er helemaal niks meer aan veranderen", antwoordt Dijkgraaf. Daarmee staat de meerderheid in de Eerste Kamer weer op losse schroeven. Bij de stemmingen zal moeten blijken hoe dit uitpakt.

Krol en Omtzigt komen op voor ouderen

Er zijn ook andere onderwerpen aan de orde. Omtzigt wil bijvoorbeeld meer voordelen voor ouderen. Door het afschaffen van de ouderentoeslag hebben sommigen geen recht meer op huurtoeslag. Omtzigt wil dat er voor hen overgangsrecht komt. Wiebes merkt op dat de ouderen er zonder het 5 miljardpakket op achteruit zouden gaan en dat er dus sprake is van koopkrachtreparatie. Krol (50PLUS) werpt tegen dat de verschillen alleen maar groter worden. Daar komt bij dat ouderen, in tegenstelling tot jongeren, niets meer kunnen veranderen aan hun situatie. Wiebes benadrukt dat het hem gaat om een gelijke fiscale behandeling van iedereen in Nederland.

GroenLinks, SP en D66 zien te weinig vergroening

Verschillende partijen betreuren het gebrek aan vergroenende maatregelen in het Belastingplan. Bashir (SP) wil meer ambitie zien, bijvoorbeeld bij het niet afschaffen van de kolenbelasting. Maar Wiebes ziet daar geen mogelijkheden voor, omdat hij zich wil houden aan de afspraken in het energieakkoord. Grashoff (GroenLinks) pleit voor een schuif om gas en elektriciteit meer in balans te brengen. Dat vindt de staatssecretaris een "slim en nuttig voorstel, omdat het echt besparend is". Het is echter niet duidelijk of er voldoende steun is voor dit voorstel. Met Van Weyenberg heeft Grashoff ook gevraagd om meer laadpalen voor elektrische voertuigen. Wiebes meldt dat er een green deal komt over 8.000 extra publieke laadpalen.

 De Kamer sprak eerder over het Belastingplan op 26 oktober, 2 november en 10 november. Stemming over het wetsvoorstel en de moties vindt plaats op 12 november.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.