Nieuw systeem moet pgb-problemen verhelpen

29 september 2016, debat - Een persoonsgebonden budget (pgb) aanvragen is lastig. Declareren is ingewikkeld. En de uitbetaling gaat traag. Staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) komt met een nieuw systeem, dat moet zorgen voor een oplossing.

Het pgb was fraudegevoelig. Van Rijn bedacht een oplossing: het trekkingsrecht. Daarbij wordt het persoonsgebonden budget niet meer vooraf op de rekening van de rechthebbende pgb-houder gestort, maar betaalt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) rechtstreeks uit aan de zorgverlener.

Sinds de invoering van het trekkingsrecht in 2015 stapelen de problemen zich op.

  • Agema (PVV): Iedere maand worden 12.000 zorgverleners te laat uitbetaald, met belastingboetes tot gevolg
  • Potters (VVD): Het is "misselijkmakend" dat zorgbureautjes frauderen
  • Keijzer (CDA): Een pgb aanvragen betekent eindeloos dezelfde gegevens invullen op 65 kantjes aan formulieren

Volgens Van Rijn gaan de uitbetalingen nu veel soepeler. 95% van de declaraties wordt binnen 10 dagen uitbetaald, 100% binnen 30 dagen. Maar waar blijft de beloofde compensatieregeling voor gedupeerden, vraagt Leijten (SP).

Maandje respijt

Vanaf 1 november beoordeelt de SVB de pgb-declaraties strenger op administratieve fouten. Eerder was 1 oktober afgesproken. Uit een steekproef was gebleken dat 61% van de declaraties "onvoldoende rechtmatig" is. Door het uitstel verwacht de uitkeringsinstantie zorgverleners toch op tijd te kunnen betalen. Van Rijn benadrukt dat declaraties al wel streng worden gecontroleerd op eventuele fraude.

Wat gebeurt er na 1 november? Dik (ChristenUnie) vreest lange wachttijden. Potters voorziet een sterke terugval in het aantal uitbetalingen. Dat wil Van Rijn voorkomen. Op zijn aandringen krijgen budgethouders individuele hulp van de SVB om declaratieproblemen op te lossen.

Nieuw systeem

Het huidige pgb-systeem gaat op de schop. Eind oktober hoopt Van Rijn een plan te presenteren.

De Kamer stelt een aantal voorwaarden.

  • Volp (PvdA): het declaratiesysteem moet simpeler
  • Voortman (GroenLinks): invoering per 2018
  • Bergkamp (D66): test de ICT vooraf

De staatssecretaris staat daar positief tegenover. Hij is blij dat de belangenorganisatie van pgb-houders, Per Saldo, een aantal functionele eisen voor het nieuwe systeem heeft geformuleerd. En hij hoopt dat álle betrokken partijen het nieuwe systeem samen ontwikkelen.

Pgb-ontmoedigingsbeleid

Soms lijken gemeentes het aanvragen van een pgb te ontmoedigen, stelt Van der Staaij (SGP). Van Rijn denkt van niet. Hij baseert zich op een steekproef onder tien gemeenten. Volgens Dik kan het onderzoek de recente daling van 30.000 pgb's niet verklaren. Ook Keijzer en Van der Staaij vinden de steekproef niet representatief en volstrekt onvoldoende.

Voortman strijdt voor het voortbestaan van kleinschalige wooninitiatieven voor verstandelijk gehandicapten. Die komen in gevaar door de terughoudendheid van gemeentes bij het verstrekken van pgb's.

De Kamer stemt op 4 oktober over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.