IS-missie in Irak verlengd

2 juli 2015, debat - Een Kamermeerderheid steunt het besluit van de regering om de Nederlandse bijdrage aan de strijd tegen Islamitische Staat (IS) in Irak te verlengen tot oktober 2016.

Op 2 oktober 2014 stemde een ruime Kamermeerderheid in met de Nederlandse deelname aan de strijd tegen IS in Irak. Ook de verlenging van de missie krijgt nu brede steun. Vanaf oktober 2015 tot oktober 2016 stelt Nederland vier F-16's met ongeveer 200 militairen beschikbaar. Daarnaast worden 130 militairen ingezet voor het trainen van Iraakse en Koerdische strijdkrachten. IS is een ramp voor Irak, een vloek voor de regio en een bedreiging voor onze eigen open samenleving, zo verwoordt Servaes (PvdA) de brede steun voor de missie. Alleen Van Bommel (SP) en Kuzu (GrKÖ) stemmen er niet mee in: het gooien van bommen werkt averechts.

Strijd tegen IS verloopt moeizaam

De opmars van IS in Irak is gestuit en een aantal steden is heroverd. Maar de strijd is nog niet over, benadrukt minister Koenders (Buitenlandse Zaken). Een probleem is dat er onvoldoende goed bewapende en gemotiveerde "strijders op de grond" zijn. In dat licht pleiten Knops (CDA), Ten Broeke (VVD), Van der Staaij (SGP), Sjoerdsma (D66) en Voordewind (ChristenUnie) voor het beter bewapenen van de peshmerga, de Koerdische strijders in Noord-Irak. De coalitie geeft aandacht aan een goede distributie van materieel, antwoordt minister Hennis (Defensie).

Discussie over bijdrage aan bestrijden IS in Syrië

In oktober 2014 besloot de regering tot deelname aan de strijd tegen IS in Irak, maar niet in Syrië, vanwege het ontbreken van een overtuigend volkenrechtelijke mandaat. Nu ziet de regering dat wel, maar het ontbreekt volgens haar nog aan een "breed gedragen politieke strategie". De Roon (PVV), Knops en Van der Staaij staan welwillend tegenover het uitbreiden van de Nederlandse inzet naar Syrië, maar andere woordvoerders zijn terughoudender. Van Bommel en Grashoff (GroenLinks) zien er geen heil in. Het is een smal pad met veel mitsen en maren, vindt Sjoerdsma. Een besluit hierover is aan de regering, benadrukt Ten Broeke.

Zorgen over situatie in Irak

Vertegenwoordigt de Iraakse regering nog wel de Iraakse bevolking? Verschillende woordvoerders hebben daarover grote zorgen. De regering wordt gedomineerd door sjiieten, stelt Van Bommel vast: soennieten worden uitgesloten van het politieke proces. Ten Broeke, Servaes en Sjoerdsma spreken hun zorgen uit over het optreden van sjiitische milities. Ook Grashoff wil wraakacties na het terugdringen van IS voorkomen, bijvoorbeeld via waarnemers. Van der Staaij en Voordewind vragen aandacht voor de veilige terugkeer van ontheemden, met name minderheden, naar op IS heroverde gebieden. Koenders zegt toe zich hiervoor in te zetten.

De Kamer stemt op 2 juli over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.