Begroting VenJ roept veel vragen op

25 november 2014, begroting - Kunnen de bewindslieden van Veiligheid en Justitie ondanks de bezuinigingen hun belangrijke taken verrichten? De Kamer stelt fundamentele vragen tijdens de begrotingsbehandeling.

Is de kwaliteit van de rechtsstaat in het geding? Is de overheid met krimpende budgetten in staat om de veiligheid van iedereen in het land te garanderen? Is de toegang tot de rechtspraak voor alle Nederlanders gewaarborgd? Kloppen de cijfers die aangeven dat de criminaliteit daalt? Kan Nederland de opvang van vluchtelingen en asielzoekers nog aan? Wat moet er gebeuren met vertrekkende en terugkerende jihadisten? Bij de behandeling van de begroting van Veiligheid en Justitie stelt de Kamer de bewindslieden een groot aantal vragen.

Bezuinigingen op de rechtspraak doen pijn

De rechtsstaat, die de rechten en vrijheden van de burgers moet beschermen, is volgens Berndsen (D66) in het geding door de nadruk op veiligheid boven justitie. Oskam (CDA) vindt dat de grenzen van de bezuinigingen op de rechtspraak bereikt zijn. Gezien de toenemende terroristische dreiging, noemt Helder (PVV) de bezuiniging op het Openbaar Ministerie "onbegrijpelijk". Ook Van Nispen (SP) hekelt de "ongekende bezuinigingen" op OM en rechtstoegang. Met het oog op de toenemende vraag naar reclassering vraagt Marcouch (PvdA) of de bezuiniging daarop behapbaar is. Draai die bezuiniging gewoon terug, adviseren Oskam en Van Nispen. Segers (ChristenUnie) vraagt aandacht voor de verzoenende werking van herstelrecht.

Jihadisme moet krachtig bestreden worden

"Je kunt niet burger én vijand van Nederland zijn." Dijkhoff (VVD) pleit voor een harde aanpak van jihadisten die terugkomen of willen vertrekken. Maak verheerlijking van geweld strafbaar, zegt Oskam. Schouw (D66), Dijkhoff en Marcouch vragen de bewindslieden om concrete steun voor de gemeenten in hun aanpak van jihadisme. Van der Staaij (SGP) is tevreden over het geld dat het OM erbij heeft gekregen voor de vervolging van jihadisten. Het van tevoren intrekken van het paspoort vergroot alleen maar de haat en het risico op aanslagen, denkt Helder. Zij wil jihadisten wel laten vertrekken, maar niet laten teugkeren. De problematiek rond jihadisten is ernstig onderschat, vindt Bontes (GrBvK), en dat heeft Nederland onveiliger gemaakt.

Zorgen over vluchtelingen en asielzoekers

De oplopende spanningen in de wereld hebben gevolgen voor het aantal vluchtelingen, constateert Azmani (VVD). Om te voorkomen dat de opvang in Nederland "onhoudbaar" wordt, dringt hij onder meer aan op opvang in de regio. Gesthuizen (SP) vraagt zich af wat dat "onhoudbaar" inhoudt. Kijk naar landen als Jordanië, Libanon en Turkije, die reeds enorme aantallen vluchtelingen opvangen, zegt Voordewind (ChristenUnie). Fritsma (PVV) verwijst naar oliestaten als Qatar en Saudi-Arabië, die nauwelijks mensen opvangen. Hij wil dat Nederland de grenzen sluit.

De fraudeaanpak moet effectiever

De aanpak van fraude schiet volgens Gesthuizen tekort. Ook Dijkhoff vindt dat het beter kan, maar hij vraagt zich af of Gesthuizens voorstel voor een nationale fraudeautoriteit daarvoor een oplossing biedt. Wordt dat geen extra bureaucratische laag? Berndsen ziet verkokering, gebrekkige coördinatie en een weinig doelgerichte opsporing van fraude. Daarom pleit zij voor het aanstellen van "een fraudecommissaris met doorzettingsmacht".

PvdA stelt nieuwe wet digitalisering voor

Volgens Recourt (PvdA) is de laatste jaren "een digitale industrie" gecreëerd die eigenlijk in geen enkele wet past. Daarom wil hij een nieuwe wet op het dataverkeer voor een effectievere bestrijding van cybercrime, voor de bescherming van de digitale privacy en voor heldere regels voor bedrijven die digitale werkzaamheden verrichten. Het is goed om wetgeving te laten aansluiten op technologische ontwikkelingen, zegt Van Tongeren (GroenLinks). Met Gesthuizen en Schouw steunt zij het initiatief, maar ook zonder zo'n wet kan er volgens hen meer worden gedaan aan privacybescherming. Schouw presenteert een eigen privacy-agenda.

De bewindslieden reageren op 26 november op de inbreng van de Kamer.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.