Verantwoord begroten

Monitor streefdoelen onderwijs

Het Nederlandse onderwijs doet het goed. Onze leerlingen en studenten zijn hoog opgeleid en presteren goed, ook vergeleken met leerlingen in andere landen. Iedere dag werken leraren, schoolleiders en bestuurders hard om het beste uit alle leerlingen te halen. Gezamenlijk zorgen we ervoor dat het onderwijs leerlingen en studenten optimaal voorbereidt op de uitdagingen van de toekomst.

In de onderstaande tabellen zijn de ambities uitgewerkt en voorzien van indicatoren met bijbehorende streefwaardes passend bij de beleidsambities. Bij de indicatoren worden de beginwaardes, een tussenwaardes en de streefwaardes weergegeven.

1. Ambitieus onderwijs dat alle leerlingen en studenten uitdaagt

a. Alle leerlingen en studenten worden uitgedaagd

Aandeel scholen dat leerlingen begeleidt in het ontdekken en ontwikkelen van hun talenten 1
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
po   47% (2015)  75% (2017) 100% (2020) 

Bron: Regioplan, Enquête Bestuursakkoord

1 De indicator 'Aandeel leraren dat vindt dat de school hen voldoende faciliteiten en ondersteuning biedt om uitdagend onderwijs te kunnen bieden aan toptalenten' uit de begroting 2015 is gewijzigd in de nu opgenomen indicator. Deze nieuwe indicator sluit beter aan op de afspraken in het bestuursakkoord voor de sector po.

Aandeel toptalentleerlingen dat zich vaak of bijna altijd verveelt omdat de lesstof te makkelijk is of omdat hij/zij eerder klaar is dan de rest 2   
Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
vo 56% (2014) 41% (2016) 25% (2018)

Bron: Nulmeting Peiling GfK Intomart (1-meting in ontwikkeling)

2 De indicator 'Aandeel leerlingen dat zich uitgedaagd voelt in het onderwijs' is gewijzigd. Deze indicator en streefwaarde sluiten beter aan bij de vraagstelling uit de peiling in 2014. 

Aandeel scholen dat aandacht heeft voor toptalenten in de vorm van uitdagend aanbod of talentprogramma's
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
vo

Nog in ontwikkeling3

100% (2018)

Bron: Nog in ontwikkeling

3 Het voorheen genoemde percentage van 68% wordt niet meer gehanteerd. Dit percentage was het resultaat van een meting onder scholen gericht op het aanbod voor hoogbegaafde - en excellente leerlingen in het VWO; het beleid uit het (oude) bestuursakkoord VO. Het toptalentenbeleid, zoals opgenomen in het sectorakkoord po en vo, is verbreed.

Percentage studenten in het mbo dat zich uitgedaagd voelt  
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 mbo 34% (2010-2011)  36% (2013-2014)  Verbetering

Bron: ROA

Percentage studenten dat tevreden is over uitdagend onderwijs
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 ho  hbo: 59% (2011) hbo 54% (2014) Hoger
wo: 69% (2011) wo: 65% (2014) Hoger

Bron: Studentenmonitor

Aandeel thuiszittende leerlingen dat drie of meer maanden thuis zit zonder passend onderwijsaanbod 4
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal) 
 po Nog in ontwikkeling  0% (2020)
 vo Nog in ontwikkeling  0% (2020)

Bron: OCW; DUO digitaal verzuimloket

4 Deze indicator is gewijzigd op basis van het sectorakkoord po en vo. Betrouwbare gegevens zijn op zijn vroegst eind 2015 beschikbaar.

b. Vergroten studiesucces

Aandeel leerlingen dat de referentieniveaus voor taal/rekenen behaalt
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)   Streefwaarde (jaartal)
 po  Nog in ontwikkeling

 Niet benoemd5

Bron: BRON (DUO)

5 Deze indicator is nog in ontwikkeling. De streefwaarde wordt nader bepaald op basis van de meting van de eerste verplichte eindtoets in schooljaar 2015/2016.

Aandeel zittenblijvers
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po  3% (2013)  2,7% (2017)  2% (2020)
 vo

 5,9%6 (2013)

 4,7% (2017)  3,9% (2020)

Bron: DUO (BRON).

6 De basiswaarde (5,9%) is gecorrigeerd i.v.m. een nauwkeuriger meetmethode. Hiermee is de streefwaarde 3,9 procent geworden. 

Percentage mbo-deelnemers per niveau dat met diploma de instelling verlaat, jaarresultaat per niveau
 Sector  Basiswaarde (2008)  Tussenwaarde (2013/2014)  Streefwaarde (2020)
 mbo  Niveau 1: 66%  Niveau 1: 79% niveau 1: Hoger
 Niveau 2: 62%  Niveau 2: 73% niveau 2: Hoger
 Niveau 3: 63%  Niveau 3: 72% niveau 3: Hoger
 Niveau 4: 65%  Niveau 4: 74% niveau 4: Hoger
 Totaal: 64%  Totaal: 73% totaal: Hoger

Bron: Benchmark MBO Raad

Bachelor studiesucces (n+1) van herinschrijvers na het eerste jaar
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 ho  hbo: 65,7% (2011)  hbo: 60,4% (2014) 7
 wo: 60,9% (2011)  wo: 70,4% (2014) 7

Bron: OCW; DUO 1 cijfer HO

Uitval in het eerste jaar
 Sector Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 ho   hbo: 27,9% (2011)  hbo: 29,2% (2014) 7
 wo: 18,8% (2011)  wo: 17,2% (2014) 7

Bron: OCW; DUO 1 cijfer HO

Switchen na het eerste jaar
 Sector Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)   Streefwaarde (jaartal)
ho hbo: 9,0% (2011) hbo: 9,2% (2014) 7
wo: 9,1% (2011) wo: 8,8% (2014) 7

Bron: OCW; DUO 1 cijfer HO

7 Hier geen landelijk streefdoel omdat er prestatieafspraken per instelling zijn gemaakt. Zie verder de brief van 21 april 2015 over de voortgang van de prestatieafspraken.

2. Scholen en instellingen werken met goed opgeleide en professionele leraren en schoolleiders die samen zorgen voor een veilig en ambitieus leerklimaat

a. Vergroten kwaliteit leraren en schoolleiders

Aandeel lessen dat wordt gegeven door daartoe bevoegde en benoembare leraren 8
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)   Streefwaarde (jaartal)
 vo  84,1% (2013)  96% (2016)  100% (2017)

Bron: IPTO

8 Om  eenduidigheid te creëren tussen de afspraken in het sectorakkoord vo en de begroting, is de indicator aangepast. De waardes zijn gelijk gebleven aan de voorgaande begroting. 

Aandeel leraren met een afgeronde wo-bachelor of hbo-/wo masteropleiding 9
Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po  20% (2013)  23% (2017)  30% (2020)

Bron: DUO (koppelen van data over onderwijspersoneel en diplomaregister)

Aandeel leraren met een afgeronde hbo of wo masteropleiding 9
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
vo 33% (2013) 40% (2017) 50% (2020)

bovenbouw vwo10

53% (2013) Hoger (2017) 80-85% (2020)

 hbo11

66,2% (2011) 72,2% (2013) 80% (2016)

Bron: Vo: CentERdata (koppeling van data van DUO); Bovenbouw vwo: CentERdata (koppeling van data van DUO); Hbo: Personeels- en mobiliteitsonderzoek (POMO), bewerking door Vereniging Hogescholen.

9 De indicator en basiswaardes zijn bijgesteld op basis van een nauwkeuriger meetmethode.

10 Voor de bovenbouw vwo betreft dit het aandeel leraren met een wo-masteropleiding.

11  Voor het hbo betreft dit het aandeel docenten met een afgeronde master- of PhD-opleiding.

Aandeel leraren dat de algemene didactische vaardigheden beheerst 12
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po 84% (2013) 92% (2017) 100% (2020)
 vo 74% (2013) 86% (2017) 100% (2020)

Bron: Onderwijsverslag, Inspectie van het Onderwijs

12 Basiswaarde betreft alle leraren; verwachte tussenwaarde en streefwaarde betreft de leraren met ten minste 3 jaar ervaring.

Aandeel leraren dat de differentiatie vaardigheden beheerst 13
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po 57% (2013) 70% (2017) 100% (2020)
 vo 32% (2013) 40% (2017) 100% (2020)

Bron: Onderwijsverslag, Inspectie van het Onderwijs

13 Basiswaarde betreft alle leraren; verwachte tussenwaarde en streefwaarde betreft de leraren met ruime ervaring (in overleg met de Inspectie van het Onderwijs nader te operationaliseren).

b. Verbetercultuur

Aandeel leraren dat deelneemt aan peer review
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po 62% (2014) 81% (2017) 100% (2020)
 vo 63% (2014)  81% (2017) 100% (2020)

Bron: Onderwijs Werkt!, Regioplan

Aandeel leraren dat is geregistreerd in het Lerarenregister
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po/vo/mbo 7,9% (2014) 20% (2016) 100% (2017)

Bron: Rapportage Lerarenregister, CIBG

Aandeel schoolleiders dat is geregistreerd in het schoolleidersregister
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po

30%14 (2015)

70% (2017) 100% (2018)

Bron: Rapportage Schoolleidersregister PO

14 Basiswaarde is aangepast naar het aandeel geregistreerde schoolleiders in het schoolleidersregister i.p.v. het aandeel ingeschreven schoolleiders in het register. Het aandeel ingeschreven schoolleiders in het register stijgt en staat inmiddels op 74% (2015). 

c. Veilig leerklimaat

Aandeel leerlingen dat zich veilig voelt
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)

 Streefwaarde (jaartal)15

 po 95% (2012) Stabiel of hoger (2017)

Stabiel of hoger (2020)

 vo 93% (2012) Stabiel of hoger (2017) Stabiel of hoger (2020)

Bron: De rapportage'Sociale veiligheid in en rond scholen. Primair Onderwijs' die door Regioplan en ITS wordt uitgebracht

15 De streefwaarde is gewijzigd ten opzichte van de begroting 2015 om een realistischer beeld te geven i.v.m. haalbaarheid van de doelstelling.

3. Scholen en instellingen maken resultaten inzichtelijk en worden aangesproken op hun prestaties

Aandeel scholen dat Vensters volledig heeft ingevuld
 Sector Basiswaarde (jaartal)   Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po

5,3%16 (2014)

Hoger (2016) 100% (2017)
 vo 94% (2014) Hoger (2016) 100% (2017)

Bron: Po: indicator is nog in ontwikkeling; vo: VO-raad via Stichting Schoolinfo

16 Voor het po gaat het om het aandeel scholen dat de decentrale indicatoren uit Vensters PO voor minimaal 80% ingevuld heeft. Alle po-scholen hebben in principe de centrale indicatoren ingevuld.

Aandeel scholen dat op alle indicatoren van kwaliteitszorg voldoende scoort
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po

38%17 (2012-2013)

Stabiel of hoger (2017) Hoger (2020)

Bron: Inspectie van het Onderwijs

17 Onder andere regelmatige evaluatie, planmatig werken aan verbetering, kwaliteitsborging. Vooralsnog alleen aandeel bij basisscholen opgenomen. Deze indicator is nog in ontwikkeling.

Aandeel scholen dat opbrengstgericht werkt
 Sector Basiswaarde (jaartal)   Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 vo

47%18 (2012-2013)

77% (2017) 100% (2020)

Bron: Inspectie van het Onderwijs

18 Dit betreft het aandeel afdelingen dat adequaat fase 1 doorloopt (meten en analyseren van behaalde resultaten van leerlingen). 

Aandeel (zeer) zwakke scholen dat zich binnen een jaar verbetert
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po

Nog in ontwikkeling19

 100% (2017-2018)

Bron: Inspectie van het Onderwijs

Aandeel zwakke afdelingen dat zich binnen twee jaar verbetert
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 vo

Nog in ontwikkeling19

 100% (2017-2018)

Bron: Inspectie van het Onderwijs

Aandeel zeer zwakke afdelingen dat zich binnen één jaar verbetert
 Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 vo Nog in ontwikkeling  100% (2017-2018)

Bron: Inspectie van het Onderwijs

19 De Inspectie van het Onderwijs ontwikkelt de indicator over de verbetertermijn van (zeer) zwakke scholen in het po en vo. In het Onderwijsverslag 2013-2014 worden de gegevens over de absolute aantallen afdelingen dat zich verbetert in een bepaalde termijn gegeven. Voor deze indicator zijn we op zoek naar het percentage van de totale populatie (zeer) zwakke scholen en afdelingen, dus inclusief de scholen en afdelingen die zich nog niet hebben verbeterd. Bij het opstellen van de begroting 2016 waren deze gegevens nog niet beschikbaar. In de voortgangsrapportage Sectorakkoorden po en vo zullen de waardes worden opgenomen.

Oordeel ouders over betrokkenheid
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 po Cijfer 7 (2012) Stabiel of hoger (2017) Hoger

Bron: Monitor ouderbetrokkenheid

Aantal voortijdig schoolverlaters
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 vo/mbo 41.800 (2009) 25.000 (2014-2015) 25.000 (2015-2016)

Bron: OCW (DUO)

Studenten-tevredenheid: 1) opleiding
 Sector  Basiswaarde (jaartal  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 mbo Rapportcijfer 7,0 (2014) Rapportcijfer 7,2 (2016) Rapportcijfer 7,5 (2020)

Bron: Job-monitor

Studenten-tevredenheid: 2) instelling
 Sector  Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal)   Streefwaarde (jaartal)
 mbo Rapportcijfer 6,5 (2014) Rapportcijfer 6,7 (2016) Rapportcijfer 7,0 (2020)

Bron: Job-monitor

Studenten-tevredenheid: 3) % tevreden over school en studie 20
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal) 
 mbo  49% (2014)  51% (2016)  55% (2020)

Bron: Job-monitor

20 In het (openbare) rapport JOB-monitor 2014 wordt in tabel op blz. 135 alleen het percentage opgenomen van tevreden studenten over school en studie.

Studenten-tevredenheid
 Sector  Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal)  Streefwaarde (jaartal)
 ho  hbo: 65,6% (2011) hbo: 69,9% (2014) 21
wo: 80,1% (2011) wo: 81,4% (2014) 21

Bron: Nationale studentenmonitor

21 Hier geen landelijk streefdoel omdat niet met alle instellingen over deze indicator prestatieafspraken zijn gemaak en bovendien deze afspraken per instelling zijn gemaakt. 

4. Aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt verbeteren

Aandeel leerlingen in de beroepsgerichte leerweg van het vmbo dat kiest voor techniek
Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
 vo

23% (2012)22

 28% (2016)  30% (2017)

Bron: OCW; DUO 1 cijfer VO

22 De waarde verschilt t.o.v. de begroting 2015 omdat de data van DUO wordt gebruikt in plaats van het Platform Bèta en Techniek.

Aandeel mbo-studenten techniek
Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
 mbo 25% (2012)   27,4% (2014)  30% (2016)

Bron: OCW; DUO

Aandeel afgestudeerden bètatechniek incl. snijvlakopleidingen
Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
 ho  hbo: 18% (2012) hbo: 18% (2014) hbo: 19% (2016)
wo: 21% (2012) wo: 22% (2014) wo: 22% (2016)

Bron: OCW; DUO 1 cijfer HO

Percentage 25-64 jarigen dat deelneemt aan een leeractiviteit (Leven Lang Leren)
Sector Basiswaarde (jaartal)  Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
 mbo/ho 16,6% (2010) 17,4% (2013) 20% (2020)

Bron: Eurostat, Labour Force survey (LFS)

Percentage gediplomeerden dat aangaf dat de opleiding voldoende basis was om te starten op de arbeidsmarkt
Sector Basiswaarde (jaartal) Tussenwaarde (jaartal) Streefwaarde (jaartal)
 mbo  80% (2012)  79% (2013) Hoger
 ho  hbo: 72% (2013) hbo: 72% (2014)

Hoger23

wo: 56% (2011) wo: 57% (2013)

Hoger24

Bron: Mbo: ROA, BVE-Monitor; hbo: HBO-Monitor (factsheet Vereniging Hogescholen); wo: WO-Monitor (factsheet VSNU).

23 Bron: Vereniging Hogescholen, factsheet 'Feiten en cijfers: HBO-Monitor 2014'. De indicator betreft de antwoordcategorieën 'voldoende/goede aansluiting op de arbeidsmarkt'. De HBO-Monitor wordt jaarlijks uitgevoerd.  

24 Bron: VSNU, factsheet WO-Moitor 2011 en 2013. De indicator betreft de antwoordcategorieën 'in sterke/zeer sterke mate'. De WO-Monitor wordt eenmaal in de twee jaar uitgevoerd.